"Büyüme gemisi lafla yürümüyor"

2012 yılı büyüme yüzde 2.2'lik büyüme rakamı üzerine yorum yapanlardan iyimser bakış açısına sahip olanlar "Avrupa ve dünyada çok ciddi sorunlar var. Çoğu negatif büyüme ve sıfır büyümede, pozitif büyüyor olmamız bu açıdan yine de iyi" değerlendirmesini yaparlarken, bu büyüme oranının "Sert düşüş" olarak algılanması gerektiğini öne sürenler "Mutlaka bir şeyler yapılması gerektiğini" öne sürüyorlar. 

Bir sanayici dostumun değerlendirmesinde, özellikle ekonomi yönetiminin söylemlerine kızgınlığını belirterek, "Onların söylemlerine bakarsak, Avrupa ve dünyanın birçok ülkesi çok kötü durumda bizim durumumuz onlardan çok iyi, hep OECD'nin, Avrupa'nın en iyisi olduğumuzu söyleyip duruyorlar. Ama görüldüğü gibi büyüme gemisi lafla yürümüyor" değerlendirmesini yaptı. "Bizim kıyaslanmamız gereken büyüme rakamları, gelişmişlerin ki değil, bizim gibi gelişmekte olan ülkelerin büyüme rakamları olmalıdır" dedi.

Onun bu açıklaması İktisat ve Toplum dergisinin son sayısında yer alan Ali Eşiyok'un  "Gelişmekte olan büyük ekonomilerin büyüme performansı: 1960-2011" başlıklı makalesinde yer alan değerlendirmeleri hatırlamamı ve size aktarmam gerektiğini ortaya koydu. Çünkü, bu makale, sadece bu hükümet döneminde değil, 1990'dan bu yana hükümetlerin performansını doğru bir karşılaştırmayla otaya koymamızı sağlıyor.

Eşiyok, gelişmekte olan büyük ekonomiler olarak Arjantin, Brezilya, Çin, Hindistan, Endonezya, Güney Kore, Meksika ve Türkiye ekonomilerinin kıyaslamalarını Dünya Bankası verilerine göre hazırlamış. 2000 yılı sabit fiyatlarına göre tablolarla ortaya koymuş.

Eşiyok'un kıyaslama tablosunda, 1960 yılında Türkiye 44 milyar 566 milyon dolarlık GSMH ile sekiz ülke arasında 6. sırada yer alıp, yüzde  848 artışla GSMH'nı 422 milyar 795 milyar dolara yükseltirken toplam büyüklük olarak 7. sıraya gerilemiş oldu. Aynı dönemde en yüksek artışı gösteren Çin'in GSMH'sı 70 milyar 349 milyondan yüzde 4 bin 943 artışla 3 trilyon 547 milyar dolara yükselmiş. Büyüklük artış sırasına göre diğer ülkeler ve artışları ise şöyle olmuş: Güney Kore 28 milyar 928 milyondan yüzde bin 771 artışla  830 milyar 523 milyon dolara, Endonezya 18.449 milyar dolarlık GSYH büyüklüğünü yüzde  1447 kat artışla 292 milyar 485 milyon dolara, Hindistan 81 milyar 43 milyon dolarlık GSMH'sını yüzde 1183 artışla 1 trilyon 40 milyar dolara yükselterek bizim üstümüzde yer alırken, Brezilya 105 milyar 343 milyon dolardan GSYH'sını 796 kat artışla 944 milyar 612 milyon dolara, Meksika  94 milyar 355 milyon dolardan 665 kat artışla 721milyar 850 milyon dolara, Arjantin de 108 milyon 322 dolardan 336 kat artışla 472 milyar 935 milyon dolara yükselttiler.

1960 2011 yılları arasındaki ortalama yıllık büyüme rakamalarına baktığımızda Türkiye'nin yüzde 4.6 büyüme rakamını tuturduğunu görüyoruz. Türkiye bu oranla 8 ülke arasında 5. sırada. Bizden daha hızlı büyüyen dört ülke sırasıyla yüzde 8.3 ortalama ile Çin, yüzde 6.9 ortalama ile Güney Kore, yüzde 5.6 ile Endonezya ve yüzde 5.2 ile Hindistan olarak yer alıyor. Bizden daha düşük ortalamalı üç ülke ise yüzde 4.5 ortalama ile Brezilya, yüzde 4.1 ortalama ile Meksika ve yüzde 3.1 ortalama ile Arjantin olarak gözüküyor. Son on yılda ise ülkemiz yüzde 4 büyüme ortalaması 8 ülke arasında ile 5'incilikten 6'ncılığa geriliyor. İlk sırada büyümesini yüzde 10.5 ortalamasına ulaştıran Çin yer alıyor.

İşte "Büyüme gemisi lafla yürümez" diyen dostumun hatırlattığı gelişmekte olan benzen ülkelerle kıyaslanmamızın ortaya çıkardığı tablo bu. Bu da "Büyümede yeni model gerekliliğini benzerlerimizle kıyaslamada da ortaya koyuyor."