"Ayarı doğru vermek gerekir"
Yeni teşvik konusunda Anadolulu sanayici dostlarımla konuşurken onların da ekonomi bakanı Çağlayan'la aynı düşüncede olduklarını üretim ve istihdamı artırıcı, ithalatı ve cari açığı azaltıcı özellikler taşımasının doğru olacağına inançlarını ortaya koydular. Bir önemli sanayici dostum, nasıl olması gerektiğini belirtirken, "Ayarı doğru vermek gerekir" diyerek önemli bir özet yaptı…
Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan tekstil ithalatına getirilen ve sektör içinde tartışmalara neden olan ek vergi konusunda, "Ek vergi kararnamesinde Başbakan ve 25 bakanın imzası var. Haksız ithalatın Türk üreticisine verdiği zarar ziyan benim öncelikle çalışmam gereken konudur. Benim görevim Ali'in, Ahmet'in, Mehmet'in istihdamını sağlamaktır. Çin'deki, Pakistan'daki, Bangladeş'teki, Hindistan'daki, Vietnam'daki istihdamı sağlamak beni görevim değil" diyerek net tavrını ortaya koyarken, "İthalat lobisini memnun etmediğim için memnunum. İthalat lobisinin memnuniyetsizliği benim memnuniyetimdir" diyerek görüşünü sloganlaştırıyor.
Çağlayan, arkadaşımız Canan Sakarya'ya yaptığı değerlendirmede ayrıca yeni teşvik sisteminin bu ay sonuna kadar kesinleşerek son şeklini alacağını da açıklıyor. Sistemin Maliye ve Hazine ile ilgili yanları olduğunu, bütün önerilerin masaya yatırılmış durumda olduğunu belirterek, "Sistemde esas olan cari açığı hedef alan sektörlerin Türkiye'de yatırımını sağlayacak ihracatı artıracak olan bir model oluşturmak. Tüm çalışmalar bu yönde sürdürülüyor. Yazılıp çizilenler var ama bu rakamların hiçbiri doğru değil" bilgisini veriyor.
Gerçektende son dönemlerde Anadolu'nun çeşitli kentlerinde konuştuğum sanayici ve işadamları da bir yandan "Cari açığı azaltmak için ithal ikamesi ağırlıklı sektörlere teşviğin öneminden" söz ediyorlar. Bir yandan da bugüne kadar ki teşvik sistemlerindeki yanlışların yapılmamasını istiyorlar. Önemli bir sanayici dostum Çağlayan'ın dünkü demecini ve yeni teşvik sisteminin nasıl olması gerektiğini sorduğumda, " Doğru olanı yapmak lazım. Ayarı doğru vermek lazım. Kararlarda siyasiler üzerinde sektörel grupların lobileri değil, iyi hesaplanmış ülke çıkarları hakim olmalıdır. Sanayinin İstanbul gibi doymuş bölgelerden Anadolu kentlerine kaymasında teşvik sistemi etkin olmalıdır. Doğu ve Güneydoğu'ya geçmiş teşvikler model tutmadı, yatırım getirtmedi. Bu bölgeler için özel uygulamalar uzun süreli imkanlar içeren yeni modeller düzenlenmeli" yanıtını verdi.
Konuştuğum bütün sanayiciler ve işadamları üretimi özellikle ithalattaki yabancı girdiyi azaltıp, yerli girdiyi artıracak üretimi esas alacak içerikli teşvik sisteminin önemi üzerinde durdular. Bu da Zafer Çağlayan'ın dünkü açıklamasında yer alan, "Yeni teşvik sistemi esas olarak cari açığı hedef alan, ithalat yapılan sektörlerin Türkiye'de yatırımını sağlayacak bir model oluşturacaktır" cümlesiyle örtüşüyor.
Ancak, bu arada konuştuğum bazı sanayi oda yöneticileri, yeni Teşvik sistemi hazırlanırken kendileriyle diyaloğun yeterli olmadığı düşüncesini ortaya koydular. Diyarbakırlı işadamı dostum ise önceki gün yaptıkları toplantıda "Teşvik ve Krediler Diyarbakır İş Dünyası için ne kadar etkin?" sorusuna yanıt arayan bir çalışmayı Kalkınma ajansı, Diyarbakır TSO ve DOSİAD'ın başlattığını 500 firma ile anket çalışması, 20 banka ile yuvarlak masa toplantısı yaptıktan sonra bir teşvikler ve kredi çalıştayı düzenleyip, bölgelerinde bugüne kadar kullanılan teşviklerin ve yeni teşvik sisteminden beklentilerinin ortaya konulacağını açıkladı.
Gördüğüm bakanlığın Anadolu sanayicisinin yeni teşvik sistemi için amaçlarının örtüştüğü. Bunun üretimi ve istihdamı artırıp, üretimde ithal girdiyi ve cari açığı azaltmak olduğu. Kulağa hoş gelen bu konunun hayata doğru geçmesi için bana göre öncelikle doğru bir sürdürülebilir envantere ihtiyacımız bulunuyor. Üretimimizin ve ihracatımızın doğru fotoğrafını çekip, değiştirilmesini istediklerimizi doğru saptayıp, teşvik alanlarını doğru belirlememiz ile doğru sonuca ulaşabileceğimizi bilmeliyiz.