Prof. Akat: Yapısal reform giderek boş sözcüklere dönüştü

Profesör Asaf Savaş Akat, yapısal reformlar konusunu değerlerdirirken, “Yapısal reformlar giderek boş sözcüklere dönüştü. Bundan iktidar kadar muhalefette sorumludur. Muhalefet soruna sadece ‘yapısal reformlar gereklidir’ şeklinde yaklaşıyor. İktidar ise en sıradan ekonomik-idari tedbirleri bile ‘büyük yapısal reform’ diye sunuyor. O nedenle kavramın içi tümü ile boşaltıldı. O açıdan bu konuyu ele alıp işleyip gündemde tutmanızı anlamlı buluyorum” değerlendirmesini yapıyor.

Akat, yapılması gerekenlere değinirken şu görüşleri ortaya koyuyor:

“Olumlu etkileri nispeten çabuk görülecek eylem alanlarından biri hiç şüphesiz kayıtdışının geriletilmesidir. Çok dikkat edilmesi gerekiyor; reformların amacı kamu gelirlerini artırmak olmamalıdır. Türkiye’de devlet zaten yeterince büyümüştür. Aynı kamu gelirini toplarken kayıt dışının yarattığı haksızlıkları ve kaynak dağılımındaki bozulmaları düzenlemek hedeflenmelidir. Reformların başarılı olmasının ön koşulu da budur.

Emek piyasasında esnekliği artıran ve firmaları daha çok istihdam yaratmaya itecek reformları kayıt dışı ile mücadelenin devamı olarak tasarlamak gerekir. Kıdem tazminatı sorununa işçilerin kazanılmış haklarını koruyan bir çözüm öncelikle gerçekleşmelidir.

Tarım sektöründe yılların biriktirdiği ciddi yapısal sorunlar son dönemde yüksek gıda fiyatları nedeni ile gündemi de işgal ediyor. Liste uzundur. OECD, Dünya Bankası ve benzerleri tarafından hazırlanan çok sayıda öneri paketi mevcuttur. Bunların hızla devreye sokulması çabuk ve olumlu sonuç verir.

Eğitim reformunun etkisi ancak daha uzun dönemde görülebilir. Ona rağmen, bir an önce devreye girmesi gerkmektedir. Eğitim sisteminin 21. yüzyılın ihtiyaçlarına cevap verecek şakilde yeniden tasarlanılması yukarıda değindiğim güven ortamının tesisi yolu ile ekonomiye derhal olumlu etki yapmaya başlayacaktır.”

Asaf Savaş Akat, bunlara son bir ilave yapıyor:

“Son olarak, yapısal reform çabası mutlaka makro politikalar tarafından desteklenmelidir. Bir; yapısal reformlar potansiyel büyüme hızını yükseltir fakat fiili büyümeyi doğrudan makro politikalar belirler. Ekonomik temeller ne kadar güçlü olursa olsun, yanlış makro dengesizlikler  -örneğin sürdürülemez dış açık- büyüme hızını düşürür. İki; düşük büyüme hızları yapısal reformların gerçekleşmesinin önünde kritik engel oluşturur. Yapısal reform ve doğru makro politikalar daima bir bütündür.”

Profesör Asaf Savaş Akat’ın yapısal reformlarla ilgili somut değerlindirmeleri böyle.