POY ithalatında vergi tartışması çözüm bekliyor

İplik sektöründe polyester ipliğin hammaddesi olan Poy’un ithalatına dönük tartışma sürüyor. Türkiye’nin en büyük polyester iplik üreticisi Korteks, tekstilin tüm kollarına ithalatı önlemeye dönük antidamping, yani koruma tedbiri uygulanırken, polyester ipliğin hammaddesi Poy’un hiçbir vergiye tabi olmadan yurtdışından ithal edildiğini ve pazarda haksız rekabete yol açtığını öne sürerek önlem alınması için bakanlığa başvuruyor. Bakanlık bu talebi dikkate alarak 15 ay önce ‘önlemlerin etkisiz kılınmasına’ yönelik soruşturma başlatıyor. 12 ay olarak planlanan soruşturmada karara varılamayınca süre 6 ay daha uzatılıyor. Süre ağustos ayında doluyor ve nihai kararın çıkması bekleniyor. Soruşturma süresince Poy ithal eden üreticilere belirlenen oranda vergi tahakkuk ettiriliyor. Karar aleyhte çıkarsa geriye dönük 5 yıl için belirlenen vergi, ithal ettikleri Poy miktarına göre üreticilerden tahsil edilecek. Soruşturma sürerken Türkiye genelindeki filament iplik üreticileri, kurdukları Filament İplik Sanayicileri Derneği (FİSDER) çatısı altında toplandılar. Başkanlığını RB Karesi Tekstil Yönetim Kurulu Başkanı Ramazan Bayduz’un üstlendiği derneğe göre bu soruşturma bir an önce durdurulmalı ve tekstil sektörü tüm alt gruplarıyla bir bütün olarak değerlendirilmeli. Vergilendirmeye karşı olmadıklarına işaret eden üreticiler Türk üreticisinin korunması adına alınacak tedbirlerin hammaddeden nihai tüketim ürününe doğru ‘beslenme zinciri’ mantığında dengeli bir şekilde düzenlenmesini istiyor.

Başkan Bayduz, “Eğer ürüne konulan önlem, hammaddeye konulandan düşükse, yerli üretimin maliyeti ister istemez ithal ürün maliyetinden daha pahalı olacak ve dolayısı ile zincir bu noktadan kopacaktır. Dünyadaki pek çok büyük ekonomi kendi üreticilerini korumak üzere çeşitli koruma tedbirleri alıyor. Biz de FİSDER üyeleri olarak ülkemizdeki tüm sektörlerin hammaddeden nihai tüketim ürününe doğru “beslenme zinciri mantığı” içinde kademeli ve dengeli bir şekilde ve hali hazırda çalışan üretim dallarına zarar vermeden korunmasını ve ülkemizin cari açık sorununun çözümüne de katkı sağlanmasını destekliyoruz. Bu nedenle yürütülmekte olan soruşturmanın kapatılmasını talep ediyoruz” diyor.

Soruşturma açılmasını isteyen Korteks’in bağlı bulunduğu Zorlu Holding Tekstil Grup Başkanı Necat Altın ise Korteks’in piyasaya Poy temin etmek için kurulmadığını, kendi ihtiyacı için poy ürettiğini belirtiyor. Sorunun tekstilin tüm dallarına vergi uygulanırken polyester iplik üretiminin hammaddesi olan Poy’a uygulanmamış olmasından kaynaklandığını dile getiriyor. Yaklaşık 5 yıldır seslerini duyurmaya çalıştıklarını anlatan Altın, “Bizim Poy’un hammaddesine ödediğimiz bedele, yerli iplik üreticileri Poy’u ithal ediyorlar ve biz aynı pazarda rekabet ediyoruz. Haksızlık bu. İthalat rakamı da her yıl artarak devam ediyor. Poy ithalatında koruma olmadığını gören Çinli makine üreticileri, poy ihraç etmek için ülkemize çok uygun fiyata makine sattılar. Amaç makine satmak değil, bu makinelerin ihtiyacı Poy’u ihraç etmekti. Aradan geçen zamanda bu amaçlarına ulaştılar. 5 yıllık süreçte ülkemizin ithalatı yaklaşık 1 milyar dolar arttı. Burada bir karar verilmeli. Kamu eğer ithalatı azaltmak istiyorsa önlem alınmalı, değilse biz de ona göre tedbirimizi alırız. Poy üretimini durdurur, ithalata yöneliriz. Ama unutulmamalıdır ki tekstilin başlangıcı ipliktir. Eğer bunu yerli imkanlarla üretemiyorsanız geleceğinizi ateşe atarsınız. Avrupa şimdi bu sorunu yaşıyor” dedi.

Tarafların istek ve söylemleri böyle. Süre daralıyor bakanlık nasıl bir karar verecek bekleyip göreceğiz.