Potansiyel vergi inceleme konuları

1. Yeni vergi denetim stratejisi

Son yıllarda yapılan düzenleme ve çalışmalar sonucunda;

- Vergi Denetimi yeniden yapılandırılmış ve

- Denetim stratejisi de yeniden dizayn edilmiştir.

Vergi denetiminin yeniden yapılandırılması çalışmaları çerçevesinde; denetim birimleri tek çatı altında toplanmış, denetim elemanı sayısının hızla artırılması için planlama yapılmış ve bu konuda hızlı adımlar atılmıştır.

Denetim stratejisinin yeniden dizaynı çalışmaları kapsamında da; incelenecek mükelleflerin risk analiz sonuçlarına dayalı olarak seçilmesi, verimlilik ve etkinlik sağlamak amacıyla sınırlı ve kısa incelemelere ağırlık verilmesi yönünde bir strateji benimsenmiştir.

Vergi Denetim Kurulu'nun resmi internet sitesinde yer alan “Denetim Stratejisi” ve “Risk Odaklı Veri Analizi Stratejisi” dokümanları incelendiğinde ve son yıllardaki denetim uygulamasına bakıldığında, yeni dönemde;

- İncelenecek mükelleflerin risk analiz sonuçlarına göre belirleneceği,

- Denetimde verimlilik ve etkinlik amacıyla, tam incelemeler yerine riskli alanların ve konuların öncelikle inceleneceği, anlaşılmaktadır.

2. 2013 yılı incelemeleri

Vergi Denetim Kurulu'nun 2013 yılı Faaliyet Raporu'nda, denetim stratejisine ve risk analiz sistemine ilişkin çalışmalara ilişkin ayrıntılı açıklamalar yapılmış, risk analiz çalışmaları kapsamında 2013 yılında incelemeye sevk edilen mükelleflerin yer aldıkları sektörler de listelenmiştir.

Raporda yer alan listeden; akaryakıttan bankacılığa, enerjiden sigortacılığa birçok sektördeki mükelleflerin, risk analiz sonuçlarına göre incelemeye sevk edildiği görülmektedir.

3. 2014 yılında incelenebilecek mükellefler

Vergi Denetim Kurulunun 2013 yılı Faaliyet Raporunun 9 no.lu ekinde yer alan “Yürütülen Araştırma Konuları” başlıklı doküman, 2014 ve devamı yıllarda incelenebilecek mükelleflere ilişkin bazı ipuçları vermektedir.

Her ne kadar listede yer alan konulardan bir kısmı vergi kayıp ve kaçağının tespitine yönelik görüş ve önerilerin oluşturulması şeklinde planlanmış olsa da konunun bir vergi incelemesiyle sonuçlanması kuvvetle olasıdır.

Listede yer alan konulardan bir kısmı aşağıda özetlenmiştir. Sayılan faaliyetleri yapan veya belirtilen türde gelir elde eden kişi veya kurumların, bireysel riskleri olmasa da, önümüzdeki dönemde vergi incelemesiyle karşılaşmaları sürpriz olmayacaktır.

a) Gayrimenkul ve inşaat

- Genel olarak inşaat sektöründe oluşan kayıt dışılığın tespiti,

- AVM yönetim şirketlerinin, AVM’lerde mülk sahibi olan kişilerin ve buralarda faaliyet gösteren bazı mükelleflerin faaliyetleri,

- Sektörde vergi ve harç yönünden oluşabilecek muhtemel kayıp ve kaçakların tespiti

b) Akaryakıt ve ürünleri

- Akaryakıt kaçakçılığı yoluyla vergi kayıp ve kaçağına yol açan unsurlar

- LPG dağıtım şirketlerinde ÖTV kaybına sebep olabilecek işlemler

c) Taşıt araçları imalat/ithalat/ticareti

- Lüks araç ithalatı ve satışı yapanların ÖTV matrahını aşındırıcı işlem yapıp yapmadıklarına yönelik incelemeler,

- Ticari araç olarak ithal edilmesi nedeniyle daha düşük tutardan ÖTV ödenen araçlarla ilgili incelemeler,

- Yurt dışından yüksek motor hacimli olarak ithal edilen araçların gümrük işlemlerinde daha düşük gösterilerek neden olunan vergi kayıplarına ilişkin incelemeler

d) Diğer sektörlerdeki incelemeler

- Sağlık sektörü (özel hastaneler, poliklinik, ilaç firmaları, medikal alet ithalat-ihracatçıları)

- Kıymetli taşlar sektörü

- Gözlük sektörü

- Factoring şirketlerinin gerçekleştirdikleri işlemler

- Franchising sözleşmeleri ile firmaların isim haklarının kullanımını devreden mükelleflerin elde ettikleri gelirler

- Otellere internet portalı üzerinden web sitesi rezervasyon sağlayan yurt dışı merkezli firmalar, bu faaliyetten elde ettikleri gelirler

- Yatırım indirimi istisnasından yararlandırılan kazançların yurt dışında bulunan kurum ortaklarına dağıtılmasında stopaj uygulaması

- İmtiyaz ve işletme hakkı devir sözleşmelerinden elde edilen kazançlar

- Kamulaştırma gelirleri

4. Diğer incelemeye alma yöntemleri

Vergi incelemesine alınacak mükellefler sadece risk analiz sonuçlarıyla belirlenmemektedir. 
Yeni denetim stratejisinde temel incelemeye alma nedeni bu strateji olmakla birlikte, başta ihbarlar olmak üzere, sektör incelemeleri, başka mükelleflerde yapılan tespitler, ikili anlaşmalar kapsamında başka ülkelerden gelen bilgiler, iade ve düzeltme talepleri gibi daha birçok nedenle bir mükellef hakkında vergi incelemesi başlatılabilmektedir.