Plastiklerin alternatif kullanımları, çevre ve ekonomiye faydaları...

Türkiye plastik sektörü bugünkü kapasitesi ile dünyada yedinci,  Avrupa’da ise ikinci “büyük pazar” durumuna geldi. 

Bu büyük pazarı sadece doğrudan yarattığı bu kapasite ile değil, yerine geçtiği alternatif malzemelerle kıyasladığımızda ortaya koyduğu ekonomik tasarrufla ve çevreye yaptığı fayda ile de ayrıca değerlendirmek gerekiyor.

Plastik malzemelerin muadillerine göre çok büyük avantajları olduğunu biliyoruz ama alternatif kullanımları ve çevre ve ekonomiye faydalarına da bir göz atalım bu yazımızda... 

PAGDER Başkanı Reha Gür’den bu konuda bir değerlendirme yapmasını rica ettim, şu değerli bilgileri verdi:
“Her şeyden önce, plastik malzemeler eşdeğerlerine göre daha ucuz. 

Ayrıca, ömür boyu bakım açısından da avantajlıdır. Çok hafif olan plastik ürünler, temini hızlı, depolanması, ulaştırması ve tabii ki uygulaması kolay ürünlerdir. 

Pek çok plastiğin bakımı kolay olduğundan veya hiç bakım gerektirmediğinden, ömür boyu değerlendirmelerinde de birinci sınıf notlar almaktadırlar.

Plastik sektörü için kamuoyunda oluşturulmaya çalışılan olumsuz algının ardında yatan nedenlerin başında, her yıl artan oranda geleneksel malzemeler olarak tabir edilen metal, cam, kağıt, ahşap gibi malzemelerden, bu sektörlerden almakta olduğu pazar payı gelmektedir.

Örneğin, 10 yıl önce metalden üretilen ayna taşıyıcı destek elemanlarından el freni gövdelerine,  vites kutularından motor egsoz manifoldlarına kadar  birçok kritik otomotiv parçaları bugün plastikten üretilebiliyor.

Sadece otomotiv değil elektrikli ev aletlerinden, elektrik elektroniğe, savunma sanayisinden uzay ve havacılık sanayisine varan çok geniş bir alanda; enerji sarfiyatını azaltması, yoğun kullanıma karşı dayanıklılığı, düşük üretim, işletim ve bakım maliyeti, hijyen kolaylığı, ürün çeşitliliği gibi birçok nedenlerle plastik mamul kullanımı diğer alternatif malzemelere göre çok daha fazla tercih ediliyor.

Mühendislik plastiklerindeki gelişmeler ve bu önemli nedenlerden ötürü plastiğin kullanılmadığı alan neredeyse yok diyebiliriz. 

Bir başka örnekte, çok değer verdiğimiz çocuklarımızı gezdirdiğimiz bebek arabalarının tüm taşıyıcı parçaları metal yerine plastiklere dönmüş durumda; plastikle kavuştuğu hafiflikle ailenin en yaşlı üyeleri –dedeler, nineler- tarafından dahi kolayca taşınabiliyor.

Dijital yaşamla birlikte vazgeçilmezlerimiz haline gelen tablet bilgisayarlarımızın parçalarından gözlükten, ayakkabıya varan geniş bir yelpazede plastik kullanılıyor. 

Ambalaj sektöründe de plastik yaygın olarak kullanılıyor.

Bazen metalin sağlamlığı, bazen camın şeffaflığı, bazen kağıdın esnekliği, bazen de organik malzemelerle ancak sağlanabilen nefes alma özelliği, artık plastiklerle rahatça ulaşılabilen özellikler... 

Bunlara plastiklerin insan vücuduna temastan gıdaya ve hatta sağlık bulmak için kullandığımız ilaçlara temasa kadar geniş bir alanda güvenle ve sağlıkla kullanılabilme rahatlıkları da eklenince, plastiğin yaygınlaşması, kullanımları her geçen gün hızla artıyor.

Çevre etkilerine baktığımızda, durum yine plastik lehine… 

Plastikler ortalama 200-300 santigrad işleme sıcaklıklarında işlenirken, metal ve cam için bu değerin 1000 santigradın üzerinde olduğunu hepimiz biliyoruz. 

Doğal olarak, sadece işlenmeleri esnasında bile plastiklerden kat be kat fazla enerji harcanıyor. 

Örneğin, kolay işlenebilen kağıdın işlenmesinde kullanılan enerji, aynı özelliklerde ürün elde edilirken plastiğin işlenmesinde kullanılan enerjinin yaklaşık 2,5 katıdır.

Herhangi bir malzemenin enerji tüketimi ve ortaya çıkan karbon salımı, sadece üretimi-işlenmesi esnasında kullanılan enerji ve sebep olunan karbon salımı olarak değil, kullanım yerinde gereksinim duyulan enerji ihtiyacı ve karbon salımı olarak da dikkate alınmalıdır.

Otomotiv uygulamalarında fazladan kullanılan her 1 kg.’lık plastik karşılığında, dünya ekonomisinde yıllık 100 milyon euroluk yakıt tasarrufu yapılabiliyor.

Başka bir açıdan bakılırsa da, yine fazladan kullanılan her 1 kg’lık plastik sayesinde, her 5001.’nci aracın karbon ayakizi sıfır oluyor.

Benzer hesaplamalar, elektrikli ev aletlerinde de mevcut. Soğutucu ve çamaşır – bulaşık makinelerinin en kritik parçaları artık plastikten yapılıyor ki, ekonomik ve çevresel açıdan sürdürülebilir bir ortam yaratılsın.”

Plastiklerin muadillerine göre artları özetle bunlar..

Doğa ve çevreyi  kirletme iddialarına gelince; Doğayı ve çevreyi  atıklar değil, insanların  kirlettiğini unutmamız gerekiyor..  

Bayramınız kutlu olsun...