Piyasanın yasası
Alper Koç / Yatırım Finansman
"En iyimser yaklaşımla haberler, bir süredir ağırlığını hissettirmekte olan kuvvetlerin gecikmiş olarak farkına varılmasıyla, trendden haberi olmayanların harekete geçmesine neden olur. Herhangi bir haberin hisse senedi piyasalarına etkisinin tahmin edilebileceği varsayımının yararsızlığı, deneyimli ve başarılı yatırımcılar tarafından uzunca bir süre önce keşfedilmiş bir gerçekliktir. Herhangi bir haber, ya da haberler serisi, ilerlemekte olan bir trendin gerisinde yatan neden değildir. Aslında, uzunca bir süredir, aynı olaylar, birbirinden çok farklı trendlere farklı etkilerde bulunmaktadır. Bu tespit, Dow Jones Sanayi Endeksi'nin 45 yıllık kayıtları incelenerek de görülebilir. Bu süre boyunca, krallar öldürülmüş, savaşlar ve savaşların yıkımları yaşanmış, çöküşler, panikler, iflaslar, Yeni Çağ, Yeni Umutlar, "güven patlamaları" ve her türlü tarihsel ve duygusal gelişim yaşanmıştır. Herşeye rağmen, boğa piyasası yoluna devam etmiş, ayı piyasası da haberlere piyasanın tepkisini denetleyerek, ana trendin içindeki uzatma ve oranları belirlemiştir. Bu özellikler, haberlerden bağımsız olarak, piyasanın muhtemel gelişimini tahmin etmekte kullanılabilir. Bazen deprem gibi hiç beklenmedik bir olay olur. Yine de, şaşkınlık derecesinden tamamen bağımsız olarak, trendin, olay gerçekleşmeden önceki yönünü tersine çevirmeksizin, böylesi bir olayın kanıksanacağı sonucuna varmak en doğrusudur. Piyasa trendlerini, haberlerin sonucu olarak değerlendirenler, haberlerin önemini doğru tahmin yeteneklerine güvenmektense, at yarışlarında daha fazla şansları olacağını düşünmelidirler. Bu nedenle, "ormanı görebilmek için", çevredeki ağaçlardan daha yüksekte olmak gerekir." (Nature's Law, Ralph Nelson Elliott)
R.N. Elliott, 1930'lu yıllarda "Elliott Dalga Prensipleri" Teorisi'nin temellerini, Doğa'nın Yasası'ndan yola çıkarak oluştururken, tabi ki gelecekte dünyada yaşanacak bir sürü depremi önceden tahmin edemezdi. Tıpkı Mart ayında Japonya'da, insanlık tarihinin en büyük depremlerinde biri gerçekleşmeden önce kimsenin tahmin edemediği gibi. Fakat R.N. Elliott'un keşfettiği ve üzerinde yıllarca çalıştığı bir gerçek vardı: Evrendeki her şeyin olduğu gibi, piyasanın da bir yasası olduğu gerçeği.
" … Evrendeki tüm diğer şeylerin olduğu gibi, piyasanın da bir yasası vardır. Yasa olmasaydı, fiyatların etrafında hareket ettiği bir merkez, dolayısıyla piyasa da olmazdı. Bunun yerine, herhangi bir yerde ipuçlarını bulamayacağımız bir neden ve düzene tabi olmayan günlük düzensiz, karmaşık fiyat dalgalanmaları olurdu. Piyasanın dikkatle incelenmesi, aşama aşama ortaya çıkartmaktadır ki, durum bu değildir. Algılanacak olan, ritmdir, başka bir ifadeyle düzenli, ölçülebilir ve harmonik harekettir. Piyasanın gerisindeki bu yasa, sadece doğru bakış açısıyla bakıldığında ve bu yaklaşıma göre çözümlendiğinde keşfedilebilir." (The Wave Principle, R.N.Elliott)
Mart ayında Japonya'da yaşanan büyük depremin ardından başta Japonya Nikkei Endeksi olmak üzere tüm dünya piyasalarında yaşanan satış dalgalarının ardından küresel piyasalarda yatırımcı kitlelerinin psikolojilerinde oluşan negatif algılamalara inat son haftalarda tüm dünya piyasalarında yaşanan sert yükselişler, hangi haberler ya da gelişmelerin sonucunda yaşandı? Japonya'dan her gün gelen nükleer reaktör sızıntısı ve üretimlerine ara veren dünya çapındaki büyük Japon firmalarının haberleri sonucu mu? Euro bölgesinden her geçen gün sırayla gelen Yunanistan, İspanya, Portekiz, İtalya vs. hakkındaki negatif haberler sonucu mu? Ya da ABD'den son dönemde gelen, ekonomi için iyi olarak algılanan fakat piyasaların geleceği için kötü olarak algılanan istihdamda artış haberleri sonucu mu?
Yoksa düzenli ritm ve döngüler halinde ilerleyen piyasa dinamiklerinin, yatırımcı kitlelerini peşinden sürükleyerek fiyatların seyrini belirlemesi sonucunda mı?