Piyasalardaki oynaklığın asıl nedeni
Japon Yeni dışındaki bütün önemli para birimleri, son günlerde dolar karşısında değer kazandı. Yunanistan'la ilgili gelişmeler; ABD'deki mali uçurum konusundaki olumlu beklentiler; Avrupa'dan önemli ekonomik verilerin tahminlerin üzerinde gelmesi; risk iştahındaki artışın(dolardaki genel düşüşün) nedenleri olarak görülüyor.
Yunanistan'la ilgili gelişmeler olumlu olmakla birlikte, bir ''borç affı'' açıklanmadı. Bu mevzu önümüzdeki aylarda yine gündeme gelir. Eurodaki artışı bu gerekçeye bağlamanın pek bir temeli yok. Son üç yılda defalarca kez buna benzer yardım paketleri açıklandı. Gelinen nokta hep aynısı oldu. ABD'deki mali uçurumun bir şekilde bertaraf edileceği düşünülüyor. ABD ekonomisinin 2013'teki genel büyüme performansının bu konuya bağlı olduğu açık. Ekonomik tahmin konusunda, bir yorumcunun bir çeyrekten daha ötesini kestirmesi imkansızdır. Bütçe açığında belirgin bir düşüş olmayacağına inanarak, ABD ekonomisinin 2013'ün ilk çeyreklerinde durgunluğa yakalanmayacağını düşünüyorum. Oran vermekten kaçınarak, düşük büyüme ve düşük enflasyon döneminin devam edeceğine inanıyorum.
Avrupa'daki ekonomik verilerin beklentilerden iyi gelmesinin üzerine de bir şeyleri inşa etmek mantıklı değil. Çünkü Almanya ve Fransa gibi büyük ekonomiler, 2012'nin son çeyreğinde büyük bir ihtimalle daralma yaşıyor. Almanya'nın performansı giderek zayıflıyor. Doğru bir kararla notu indirilen Fransa'nın temel göstergeleri, krizdeki İspanya'dan daha iyi değil. Krizin dağıttığı ülkelerin dışında, euro bölgesinde mali açıdan en kötü durumdaki ülkeler Fransa ve Slovakya. Fransa'nın bütçe açığı çok yüksek. Açıklanan 2013 bütçesi de kemerlerin sıkılacağı bir bütçe olarak görünmüyor. Bölge içindeki dengeler açısından bakılırsa; İspanya ve İtalya'dan bütçe açıklarını düşürmeleri istenirken, Fransa yüksek bütçe açığı ile nasıl devam eder? Bütçe açığını bir noktada düşürmek zorunda kalırsa, ekonomi nasıl etkilenir?
Dolardaki genel düşüş, Japon Yeni'nde yaşanan büyük satış ile ilgili olabilir. Yen geçen hafta önemli paralar karşısında yüzde 4-yüzde 5 civarında değer kaybetti. Yendeki sert düşüş, pozisyon ayarlamalarına yol açtı. Satış pozisyonları mecburen zararlarla kapatıldı. Yen işlemi yapanlar bilir. Yen kurlarında fazla hareket olmaz. Oynaklık düşüktür. Bu para birimindeki sert hareketler, ya merkez bankası müdahalesinden, ya da politik bir açıklamadan kaynaklanır. Sonrasında diğer kurlar dalgalanmaya başlar. Son günlerdeki harekette; EUR/JPY'deki yükseliş, EUR/USD'ı etkiledi. Bizim taraftan bakarsak; EUR/USD'daki hareket EUR/TL'yi yükseltti. EUR/USD ile EUR/TL arasındaki ilişki, son bir yılda dengesiz bir seyir izledi. Bu sıralar bir güçlenme var. USD/TL'nin aylardan beri aynı seviyelerde kaldığı da düşünülürse, EUR/TL'deki artış, TL sepet kuru etkiliyor.
Kasım sonu-aralık başında fon yöneticileri pozisyonları kapatıp tatile çıkar; bu dönemde fazla bir dalgalanma olmaz denir. Aslında son on yılın kasım-aralık dönemlerinde, sakinlikten fazla dalgalanma yaşandı. Bu yıl da Japonya'daki gelişmeler nedeniyle aksiyon sürebilir. 16 Aralık'ta Japonya'da seçim var. Seçimi kazanması beklenen Liberal Demokratların lideri Abe'den agresif açıklamalar geliyor. Abe, sınırsız tahvil alımı yapacaklarını, gerekirse negatif faiz uygulayacaklarını söylüyor. Bu söylemler devam ettikçe, aralık ayı da hareketli geçebilir. Japonya'yı önümüzdeki günlerde takip etmek gerekiyor.