Piyasalar "Sıcak yaz" bekliyor
Piyasa aktörleri Merkez Bankası'nın aldığı munzam karşılık önlemlerinin bazı vade uzatmalar dışında sonuç vermediğini, soğutma çalışmasının 200 baz puanlık bir munzam artışıyla daha devam edebileceğini öne sürüyorlar. Yabancıların piyasadan çıkışı ve doların yükselişini de tedirgin edici faktörler olarak değerlendirip, "bizi sıcak bir yaz bekliyor" düşüncesini dile getiriyorlar.
Piyasa aktörleri son günlerde bir yandan yabancıların portföylerini azaltarak çıkmaları, bir yandan dolar kurunun 1.60 seviyesinin üzerine çıkmasının yarattığı "tedirginlik" içersinde "sıcak bir yaz" beklentisine girdiler.
Hükümet piyasayı soğutmak, kredi kullanımını azaltmak için Merkez Bankası 'nın elindeki zorunlu karşılık oranlarının artırılması ile önlemin ilk adımını 23 Eylül 2010'da başlattığı artışla gündeme aldı. Bunu 12 Kasım'daki,17Aralık'taki ve 21 Nisan 2011'deki kararlar izledi. Bunun sonuçlarının hemen alınmayacağı bir sürece bağlı olduğu Merkez Bankası yetkililerince belirtildi. Sonuçlara baktığımızda vadesiz mevduat oranı değişmezken, bir ay vadeli mevduatın oranının azaldığını buna karşılık üç ve altı aylık vadeli oranlarının arttığına tanık olduk.
Bu yeni gelişmeler karşısında piyasalarda Hükümetin cari açığı para politikasıyla baskı altında tutma isteğinde olduğu, bu nedenle munzam karşılıklarının 200 baz puan daha artırılabileceği yönünde beklentiler ortaya konmaya başlandı. Munzama faiz ödenmemesi de piyasaları rahatsız eden bir gelişme oldu.
Yunanistan, Portekiz ve İrlanda'da sorunların çözülemiyor olması yabancıların gelişmekte olan piyasaları terk etmelerine yol açarken, Türkiye'de de yabancıların bono piyasasında satışları gündeme geldi.
Oysa, Türkiye'de yabancılar için hala yüksek getiri söz konusu. Bu nedenle bu çıkışların seçim dönemine bağlı olduğu ve satışların bundan kaynaklandığı düşüncesini öne sürenler de var. Bu düşüncede olanlar bugün satıcı olan yabancıların, seçimler sonrasında alıcı olacaklarını iddia ediyorlar.
Ancak, bu dönemde Türkiye'nin önündeki en önemli sorun kabul edilen cari açık konusunda bugüne kadar alınan önlemlerin yeterli sonuç vermediğine inananlar, bu nedenle, zorunlu olarak yeni bazı kararların alınacağı bir yaz beklentisi içersindeler.
TEPAV analisti Sarp Kalkan, tarafından hazırlanan bir politika notunda da cari açık konusunun önemi üzerinde duruluyor. "C ari açığın sebebini merak edenler bütçeye baksın" denilerek, cari açığın dörtte üçünün bütçeden kaynaklandığı iddiasına yer veriliyor. Faiz Dışı bütçe harcamalarının bütçe gelirlerine göre artışının yüksek olduğu giderek oranının arttığının altı çiziliyor. O nedenle cari açığı kontrol altına almanın Mali politikaları sıklaştırmaktan geçtiği, burada bir gevşeme olduğu, bunun için faiz dışı bütçe harcamalarına bakılarak, bu alanda yeni önlemler alınmasının zorunlu olduğu konusunun altını çiziyor.
Bütün bu gelişmeler cari açık ve piyasaların soğutulması yönünde kararlar alınacağı bir yaz yaşanacağını, bunun da yazın sıcak geçmesi sonucunu beraberinde getireceğini ortaya koyuyor.