Piyasa yapıcı kurum olarak TOBB

TOBB yürüttüğü ekonomik projelerle “piyasa yapıcılığını ortaya koyan” bir kurum olduğunu gösteriyor. TOBB yürüttüğü üç proje ile özel sektörün önünü açıcı girişimde bulunuyor.

Bu projelerden biri yıllardır yürüttükleri sınır kapılarını yenileme/iyileştirme çalışmaları. Bir diğeri yeni bir ulaştırma projesi olan BALO (Büyük Anadolu Lojistik Organizasyonu AŞ).Üçüncü proje ise sınır ötesinde Batı Şeria’daki Jenin şehrindeki serbest tecaret bölgesi çalışması.

TOBB yıllardır ilki Gürbulak olmak üzere sınır kapılarımızdan 7’sini daha modernize ederek komşulara geçiş yapan TIR’larımızın nefes almasını sağladı.

BALO projesinde TOBB ile birlikte 92 ortak yer alıyor. Bunların 51’i oda, 24’ü borsa ve 15’i OSB kuruluşu. Proje tren-feribot bağlantısı kurularak Avrupa’ya  kombine demiryolu taşımacılığıyla, fiyatların yüzde 30 aşağıya çekilmesini amaçlayan bir çalışma.

Bu projelerin öncüsü TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu, ancak projelerin yürütücüleri var. BALO projesini Manisa TSO Başkanı Bülent Koşmaz yürütüyor. BALO ihracat noktalarına yakın noktalardan çok, Anadolu içlerindeki sanayi odaklarının Avrupa’ya erşimini öngren bir proje. Avrupa pazar payı yüzde 24 olan Gaziantep, yüzde 33 olan Konya gibi illerin öncelik taşıyacağı projeden Anadolu’nun ihraç yüklerini toplayacak 11 merkez yararlanacak.

Proje için 25 milyon euro harcanması öngörülüyor. Yeni depoların inşa edilmesiyle Andolu’da toplanacak  ihraç ürünleri Bandırma’da toplanıp feribotla Tekirdağ’a geçirilip, yeni bir demiryolu bağlantısıyla Avrupa demiryolu aksına eriştiriliyor. Son nokta olarak Münih’e veya Köln’e yükler 5 günde ulaştırılıyor. Bu operasyonla haftada iki kez 1200 ton yük taşınıyor. 8 Eylül 2013’te ilk seferi gerçekleşen bu proje ile demiryollarında yüzde 1 olan yük taşımacılığı yüzde 5’e çıkarılacak. İhracatçı, malla bire bir uğraşmaktan kurtulacak, yol boyu konteynerleri uzaydan izleyebilecek ve geçiş belgesi olmadığından gecikmeler önlenecek.

Türkiye-İsrail-Filistin ortaklığı ile uzun süredir gündemde olan Jenin serbest bölge projesinin son protokolü 15 Kasım tarihinde imzalandı. Protokolle bölgede üretim yapanlar önemli imkanlara sahip  olacaklar ve Amerika’ya gümrüksüz ihracat yapacaklar. 2005 yılında temeli atılan projede 8 yıl sonra son protokol ile önemli bir gelişme sağlandı. TOBB adına projenin sorumluluğıunu Prof. Güven Sak yürütüyor, Projenin yürütücülüğünü ise TOBB-BİS AŞ (Barış için Sanayi AŞ) üstlenmiş durumda. 13 Kasım’da Küdüs’te Milletlerarası Ticaret Odası’na bağlı Tahkim Merkezi kuruldu. Hisarcıklıoğlu da bu birimin eşbaşkanlığına seçildi.

Bu sivil toplum projesinin 10 milyon dolarlık ödenekle 930 dönümlük alanı kamulaştırması 3 yılda 6 bin istihdam yaratacak projenin hayata geçmesi amaçlanıyor. Türk firmalar bu projede doğrudan ya da taraf ülke firma ortaklıklarıyla yer alabilecek. Yatırımcılar burada işgücü ve kurum gelirleri için vergi muafiyeti dışında ABD’nin dünyada 12 noktada tanıdığı avantajdan yararlanacak. Türk Eximbank ve Dünya Bankası destekleri de bölgeye gelecek.

Jenin’in Hayfa Limanı’na çok yakın olması ABD’ye erişim kolaylığı sağlayacak. Bölge üretiminin  ABD’ye gümrük muafiyeti içersinde girmesi de önemli bir ajantaj yaratacak.

TOBB tarafından yürütülen bu üç proje, yaratacağı ekonomik faydanın yanı sıra TOBB’un bir piyasa yapıcı kurum konumuna gelmiş olması sonucunu da doğurmuş olacak.