PIAAC, biz tembel miyiz?
Türkçe “Uluslararası Yetişkin Becerilerinin Ölçülmesi Programı” diye adlandırdığımız ve İngilizce adı kısaca “PIAAC(1)” olarak anılan bir araştırmanın sonuçlarının ileri detayları açıklandı. OECD(2) internet sayfasında yer alan bilgilere göre bu araştırma, 1 Nisan 2014 ile 31 Mart 2015 arasında, yaşları 16-65 arasında değişen 5 bin 277 yetişkin ile görüşülerek yapılmış. Sonuçlar, ülkemiz yetişkinlerinin niteliklerinin, maalesef, çok düşük seviyede olduğunu gösteriyor.
“Muhalefet yapıyorsun” diyecekler için şimdiden söyleyeceğimiz bu araştırmanın Türkiye ayağı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Avrupa Birliği Koordinasyon Dairesi Başkanlığı ile İŞKUR tarafından ortaklaşa yürütülmüştür.
Ülkelerin okuryazarlık yeterliliklerine bakıldığında, OECD ortalaması 268 puan olarak görülmekte ve araştırmanın yapıldığı 33 ülke arasında Türkiye 227 puanla, Şili (220 puan) ve Endonezya’nın (200 puan) önüne geçerek 31. sırayı almış. Yetişkinlerimizin sadece %0.5 (yüzde yarım) kadarı, okuryazarlıkta en yüksek 4. ve 5. seviyeyi başarabilmiş ki bu seviyenin OECD ortalaması %10.6. Başka bir ifade ile OECD ortalamasının 20 kat altındayız.
Sayısal beceriler konusunda da yerimiz oldukça üzücü. OECD ortalaması 263 puan iken Türkiye 219 puanla yine Endonezya (210 puan) ve Şili’nin (206 puan) önüne geçerek 31. sırayı korumuş. Yetişkinlerimizin sadece %1.5 (yüzde bir buçuk) kadarı, sayısal becerilerde en yüksek 4. ve 5. seviyeye erişebilmiş ki bu seviyenin OECD ortalaması %11.2. Başka bir ifade ile OECD ortalamasının 7 kat altındayız.
Problem çözme becerilerinin teknoloji zengin ortamlarda kullanımı açısından bakıldığında sonuçlar tam anlamıyla bir felaket. Yetişkinlerimizin büyük bir çoğunluğu bu konuda ya yeterlik sahibi değil veya ancak temel seviyede yeterlilik sergiliyor. Yetişkinlerimizin %40’ı bilişim teknolojileri çekirdek testini başaramamış veya hiç bilgisayar deneyimi olmamış. Bu becerinin en yüksek aşaması olan 3. seviyede olan yetişkinlerimiz %0.9 kadar. Burada da OECD ortalaması olan %5.4 seviyesinin 6 kat altındayız.
Sohbetimize katılanlardan “Yahu sen ihracata bak, bunlar senin işin değil” diyenler olacaktır. Cevabım şudur; “Eğitimsiz ve yetersiz personelle 2023 ihracat hedeflerine nasıl varacağız?” Devlet ihracatı arttırmak için destek vermeye ve bunları çeşitlendirmeye devam ediyor da bunlar neden yeteri kadar kullanılmıyor? Neden birçok firma destek başvurusu için aracılara para ödüyor? Devletin sağladığı desteği alabilmek için, sözde danışmanlarla işbirliği yaparak, alınan destek parasını kırışıp, firmayı ileri götürecek uygulamaları yapmayan işletme sahiplerini de gördük hepimiz. Bu cehalet değil de nedir?
Karamsarlığı bırakıp bakarsak, okuryazarlıkta 20 kat alttayız amma sayısal becerilerde 7 kat ve problem çözme becerilerinin teknoloji zengin ortamlarda kullanımında 6 kat aşağıdayız.
Burada bir paradoks var gibi görünüyor.
Bana sorarsanız görünen şey çok önemli. Biz milletçe akıllıyız amma eğitim sistemimiz bizim aklımıza ayak uyduramıyor. Gereken düzeltmeler yapılır ve gençlerimizin yeterlilikleri yükseltilirse kim tutar bizi.
******
(1) PIAAC, Programme For International Assessment Of Adult Competencies, OECD
(2) ( http://www.oecd.org/skills/piaac/newcountryspecificmaterial.htm )