Petrolde günlük talep 82.5 milyon varil günde 1 milyar varil alınıp satı

ABD Kongresi'ne sunulan rapora göre, future piyasada her gün 1 milyar varil petrol alınıp satılıyor.
Halbuki reel sektörün günlük talebi 82.5 milyon varil.
Petrol, üzerinde spekülasyon olmasa fiyatların yüzde 40 oranında ucuzlayacağı hesaplanıyor.
Bilindiği gibi dünya petrol fiyatlarındaki her 10 dolarlık artış, bizim cari açığımıza 4,5 milyar dolar yük getiriyor.
Bu konuda geçtiğimiz günlerde Esin Gedik tarafından hazırlanmış güzel ve bilgilendirici bir haber okuduk.
Esin Gedik diyor ki, petrol fiyatlarındaki artışın İran-ABD-İsrail gerginliğinden kaynaklandığını, arz ve tüketim açısından bir sorun olmadığını belirtiyor ancak son günlerde bu artışın arkasında başka nedenler olduğu da sıkça dile getirilmeye başlandı. Bazı ekonomistlerin 'fiyatlar borsalarda speküle ediliyor' değerlendirmesi ABD Başkanı Barack Obama'nın mart ayındaki açıklamasıyla daha da çok konuşulur oldu. Obama, benzin fiyatlarındaki artışın ardından Başsavcı Eric Holder'den petrol piyasasında bir fiyat spekülasyonu olup olmadığını araştırmasını istedi.
ABD'de kongreye sunulan bir rapora göre petrol, futures piyasada spekülatörlerin devre dışı bırakılması halinde ucuzlayabilir. Petrolü pahalılandıran spekülatif hareketler. Her gün petrol fiyatları üzerinde büyük oyun oynanıyor. 1 milyar varil petrol alınıp satılıyor. Şu anda 8 büyük yatırım bankası ve aracı kurum vadeli petrol işlemlerindeki hacmin yüzde 32'sini yapıyor.
ABD'nin bugüne kadar spekülasyona izin verdiğini belirten ekonomistler, "Spekülatörler piyasadan çekilirse derinlik kalmaz. Bugün fiyatların yükselişinin temel nedeni ABD ve Avrupa'nın likidite politikası" yorumunu yapıyor.
Uğur Civelek, "Spekülasyon oluyor ancak petrolde spekülasyonu yapan daha çok üretici ülkeler. Örneğin Rusya, Suudi Arabistan bugünkü seviyelerden memnun. Bugün sadece petrol değil diğer tüm emtiaların fiyatının yükselmesinin nedeni Fed'in para politikası. Spekülatörlerin işlemlerine sınırlama getirilirse kısa vadede fiyatlar düşer ama bir yıl sonra ne olur ona bakmak lazım? Piyasaların derinliği biter, spekülatöre ihtiyaç duyduğunda bulamazsın. Elbette belirli düzenlemeler olmalı ancak bu kısıtlamalarla olmaz" diyor
Dr. Kaan Sarıaydın konuya farklı yaklaşıyor. Diyor ki, ABD'nin konuştuğu spekülatöre kısıtlama uygulaması doğru bir yaklaşım değil. Şu anda bir yıl sonrası için verilen fiyatlara baktığımızda 90-100 dolarlar düzeyinde. Dikkatleri dağıtmak istiyorlar, fiyatların artışı ABD ve İsrail'in İran'la yaşadığı gerginliğe bağlı. Her an bir savaş olabilir düşüncesi fiyatları doğal olarak artırır. Ayrıca parasal genişleme politikası da çok etkili. Bir yandan para basıp bir yandan da emtiaların fiyatı düşsün demek doğru değil. Şu anda sadece petrol değil, buğday, mısır gibi gıda maddelerinin de fiyatları yüksek. Zaten emtia borsalarında derinlik de çok fazla değil, kısıtlama derinliği de bitirir."
Esin Gedik'in haberi, petrol gibi çok önemli bir maddenin fiyat oluşumu konusunda tartışma fırsatı yaratıyor ama, uzmanlık istediğinden olsa gerek, bizde bu konu ile ilgilenenlerin sayısı pek az.