Petrol ve altın fiyatlarında yoğun satış baskısı
Petrol fiyatlarındaki kan kaybı sürüyor. Brent petrol ve Amerikan tipi ham petrol fiyatlarında grafiksel açıdan ciddi hasar oluştu. Bu yılın mayıs ayında görülen fiyat bölgelerinin düşmesi, Kasım 2016 seviyelerinin önünü açtı. Bu fiyatlar da düşerse, 40 dolarlık petrole merhaba diyebiliriz.
Petrolle ilgili temel sorun değişmedi. Dünya ekonomisinde de, Amerikan ekonomisinde de yeterli talep yok. Diğer taraftan petrol arzı artıyor. ABD'de aktif sondaj kuyusu sayısı yükseliyor. Kaya gazı üreticilerinin geri adım atmaya pek niyetleri yok. Haftalık olarak yayımlanan ABD'nin petrol üretimi rakamı artıyor. Bu kadar petrolün stoklar dışında gidecek bir yeri bulunmuyor. Trump başkan seçildikten sonra esen rüzgarla enerji fiyatları aldı başını gitti. Başta vergi indirimleri olmak üzere, Trump'ın ekonomik vaatleri piyasadaki pozitif algıyı pekiştirdi. Ancak zaman geçtikçe Trump'ın eli zayıfladı. Halihazırdaki ekonomik büyümeyi destekleyecek ne vergi reformu, ne de başka bir adım var. Trump halk desteğini ve özel sektör tecrübesini kullanamadı. Trump, Obamacare olarak bilinen sağlık reformunu bile feshedemedi. Bundan sonra işi zorlaştı. FBI'ın Rusya soruşturmasında Trump suçlu bulunursa, görevden indirilme olasılığı var. Davaların açılması Trump'ın hareket alanını iyice daralttı. Bundan sonra, ‘‘özel savcıdan bir telefon gelir mi'' kaygısıyla görevini sürdürecek. Dört yıllık başkanlık dönemi bu şekilde geçebilir. Kampanya döneminde verdiği ekonomik sözlerin bundan sonra ne kadarını tutabilir?
Modern finans piyasalarının önemli oyuncuları olan hedge fonlar (serbest fonlar) bile petrol konusunda pes ettiler. Şubat ayına kadar bu fonlarda bir coşkunluk hali vardı. Alım pozisyonlarını sürekli artırıyorlardı. Trump'ın ekonomik ajandasına güveniyorlardı. Şu aşamada rüzgar dinmiş gibi gözüküyor. Gerçi enerji hisseleri Trump'a kısa bir süreliğine inandı. Aralık ayı ortasından beri enerji sektörü hisseleri düşüyor. Petrolde spekülatör pozisyonlarını incelerken vadeli işlem fiyatlarına bakıyoruz. Tabii spekülatörler hızlı biçimde pozisyon değiştirebilirler. Diğer taraftan uzun vadeli düşünen yatırım ve emeklilik fonları Aralık 2016'dan beri enerji sektörü hisselerinde satış yapıyorlar. Bu süre zarfında bu hisselerde bazı günlerde sert yükselişler oldu. Hemen ardından sert satışlar geldi. Tipik bir düşüş piyasası aksiyonudur. Açıkçası enerji hisselerine yönelik olarak iyimser görüşlere sahiptim. Önümüzdeki dönemde yine fırsat olabilir. Ancak karşımızda düşüş yani ayı piyasasına girmek üzere olan bir sektör duruyor. Enerji hisselerinden destek gelmeden petrol fiyatının gidecek bir yeri olamaz. Kısa vadeli yükseliş hareketleri satış fırsatı olarak değerlendirilir.
Madencilik hisseleri de altın fiyatına sene başından beri hiç destek vermedi. Yılın ilk yarısında jeopolitik risklerden dolayı altın fiyatı zaman zaman yükseldi. Madencilik hisseleri bu rallilere pek katılmadı. Madencilik endeksi yılbaşındaki fiyatına düştü. Borsa endekslerinin güçlü performansı da altına darbe vurdu. Altın fiyatında majör sıkıntı, hedge fonların altın kontratlarındaki ve opsiyonlarındaki alım emirlerinin çok yüksek olmasıdır. Alım pozisyonlarının uç seviyelerde olması, satış potansiyelinin de güçlü olduğu anlamına gelir. Grafiksel açıdan zaten zayıflayan altın fiyatı biraz daha düşerse, hedge fon grubu uç seviyelerdeki alım pozisyonlarını azaltabilir.
Gümüş fiyatının performansı da petrol fiyatına benziyor. Esasen güçlü büyüme beklentilerinin törpülenmesi iki emtiayı vuruyor. Yukarıda belirttiğim gibi, petroldeki sorun talep düşüklüğü ve arz fazlasıdır. Gümüş tarafındaki sorun enflasyon beklentisinin düşük olmasıdır. Piyasanın enflasyon beklentisini gösteren 10 yıllık başa baş enflasyon oranı, Trump başkan seçildiği günkü seviyesine indi. Bu açıdan bakıldığında, piyasanın enflasyon beklentilerini iyi yansıtan gümüşün zayıf performansını fazla sorgulamamak gerekir. Hedge fonların gümüş aşkı da bitmiş gibi gözüküyor. Fonların gümüşteki net alım pozisyonları sadece iki ayda yüzde 50 düştü. Kısacası, Trump yönetiminden ekonomik büyümeyi destekleyecek bir hamle gelmeden petrol ve gümüş fiyatlarının kalıcı bir yükseliş trendine girmesi zor gözüküyor.