Petrol fiyatlarındaki yükseliş ne kadar kalıcı?
Uraz ÇAY - SAXO CAPİTAL
Suudi Arabistan’ın 2014 haziran ayında yüksek maliyetli üreticilere kaptırmaya başladığı pazar payını geri almak için fiyat hedeflemesinden pazar payı hedeflemesine geçmesi fiyatların $100 üstü seviyelerden 2016 şubat ayında $30 seviyesinin altına kadar gerilemesine neden oldu. Bu süre zarfında ABD kuyu sayıları 1600’den 316’ya kadar geriledi (ağırlıklı kaya petrolü nedeniyle). Petrol fiyatlarında son üç haftadır yaşanan volatilite ise oldukça dikkat çekici. ABD tipi ham petrol fiyatları ağustos başında $40 seviyesinin altına düşerek haziran başında gördüğü en yüksek seviyeden 20% gerileyerek teknik açıdan ayı piyasasına girdi. Ayı piyasasına girmesiyle birlikte petrol fiyatları; Sudi Arabistan enerji bakanının olası bir üretim dondurma kararına şartların uyması durumunda destek verebileceğini belirtmesi, ABD benzin stoklarının üç hafta üst üste beklenti üzerinde gerileyerek ABD araç kullanım sezonunun piyasanın petrol talebi açısından korktuğu kadar kötü olmaması ve para yöneticilerinin kısa pozisyonlarında hızlı bir şekilde azaltmasıyla üç haftalık bir sürede boğa piyasasına girdi. Üç hafta gibi kısa bir sürede teknik açıdan ayı piyasasından boğa piyasasına geçen petrol fiyatlarında para yöneticilerinin kısa pozisyon azaltışında (yani piyasadan petrol kontratları alarak mevcut kısa pozisyonları azaltmaları ) kimlerle trade leri gerçekleştirdikleri bakmamız bundan sonraki süreçte yükselişin devamı açısından önemli. CFTC verilerini incelediğimizde para yöneticileri kısa pozisyonları azaltırken (alım yaparken) üreticiler fiyat sabitleme için kullanılan hedging aktivitesini arttırarak (satış yaparak) toplam üretici kısa pozisyon miktarını son üç haftadır arttırıyor.
Petrol üreticilerindeki hedging aktivitesindeki artış $50 seviyelerindeki petrol fiyatlarının üreticiler açısından satış fiyatı olarak pozitif algılandığı yorumu yapmamıza neden oluyor. Kısacası, $40 altı fiyatlamalar düşük maliyetli üreticileri karlılık açsısından rahatsız ederken $50 üstü fiyatlamalar yüksek maliyetli üreticileri mutlu ediyor. 2016 üçüncü çeyreğin devamında ise hem eylül ayının, ekim – kasım aylarındaki rafineri bakımları nedeniyle, sezonsal olarak petrol fiyatları negatif olması hem de ABD kuyu sayılarında tekrardan 400 üstü rakamları çıkılması nedeniyle olası bir üretim dondurma kararında dahi $50 üstü fiyatlamaların kalıcı olacağını söylemek zor.