Petrokimya ürünleri ithalatı faturamız büyük
Doğalgaz, petrol gibi salt enerji ürünleri ithalatından sonra en büyük ithalat kalemimiz rafinaj ve petrokimya ürünleri ithalatı.
Türkiye'de petrokimyasal ürünlerin, özellikle termoplastiklerin talep artış hızı dünya ortalamasının en az iki katı. Plastik talebindeki artış hızının GSMH artış hızına oranı dünya ortalamasının çok üzerinde. Plastik talep artış hızı genel ekonomik büyümenin çok üzerinde.
Plastikler ve sentetik kauçuklar; inşaat, tarım, otomotiv, elektrik, elektronik, ambalaj sektörlerinin önemli girdileri. Sentetik elyaflar ise tekstil sektöründe kullanılıyor. Ayrıca, ilaç, boya, deterjan, kozmetik gibi birçok sanayi dalının petrokimya ürünü talebi var.
Ekonomimizin yıllık petrokimya ürünü talebi 8.0-9.0 milyon ton.
1962 yılında yayımlanan Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı'nda, petrokimya tesisi kurulması hedefi vardı. Bu doğrultuda 1965 yılında TPAO öncülüğünde Petkim (Petrokimya AŞ) kuruldu.
Petkim, Yarımca Kompleksi'nde 5 ayrı tesiste üretim yaparken artan talep nedeniyle Üçüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı döneminde Aliağa'da ikinci kompleks yatırımına başlandı. Kompleks 1985 yılında üretime geçti.
Petkim'in hammaddesi petrol ve rafineri ürünleri. Planlı dönemin başında TPAO, Petrol Ofisi, Tüpraş ve Petkim tek şemsiye altında entegre kuruluşlardı. Daha sonra bu kuruluşların her biri bağımsız hale getirildi. TPAO dışındakilerin özelleştirilmesine karar verildi.
Tüpraş özelleştirmeden sonra, Yarımca’daki petrokimya tesislerini kapattı.
Tüpraş’tan sonra Petkim de 1987 yılında özelleştirme kapsamına alındı. Aliağa petrokimya tesisleri Socar’a satıldı.
Petkim tesisleri, özelleştirildiğinde 1.5 milyon ton kapasiteye sahipti. 2011 Yılından sonra kapasite çok az artırıldı. Aliağa’daki Socar tesislerinin yıllık üretim kapasitesi şimdilerde 1.6 milyon ton.
Kalan bölümü ithal ediyoruz. Yıllık petrokimya ürünü ithalat faturamız 5-6 milyar dolar dolayında.
Yurt içi plastik mamul üretimi 8.8 milyon ton. 1.5 Milyon ton plastik mamul ihracatımız, 600 bin ton plastik mamul ithalatımız var. Plastik mamulün kilosunu 4.97 dolardan ithal ederken, ürettiğimiz plastik mamullerinin kilosunu 2.65 dolardan ihraç edebiliyoruz.