Pamuk üretimi artıyor, mısırdan pamuğa dönüş var
Tekstil ve giyim sanayinin ana hammaddesi pamuk.
Türkiye’nin yıllık lif pamuk ihtiyacı 1.5 milyon ton civarında. Bunun yarısından çoğu ithal ediliyor.
Tekstil ve giyim sanayinin pamuk talebi büyürken ülkede lif pamuk ekili alan 750 bin hektardan 410 bin hektara geriledi.
Bu yıl ise, ekim alanında ciddi bir artış var. Üretimin 850-900 bin tona ulaşması bekleniyor.
Güneydoğu sulama projeleri sayesinde, eskiden sadece Ege Çukurova ve Akdeniz’de üretilen pamuk Güneydoğu Anadolu’nun ürünü oldu. Şanlıurfa pamuk üretimi ile öne çıktı. Türkiye, 2013- 2014 sezonunda 932 bin ton pamuk ithal ederken, hem tüketimin azalması hem de dövizdeki artışın da etkisi ile ithalat 2016-2017 sezonunda 801 bin ton oldu.
Üretimin artmasına rağmen Pamuk ithalatına 1.5-2.0 milyar dolar döviz ödüyoruz. Üretimi daha çok artırmak zorundayız.
Çiftçi, alacağı destek ve üründen kazanacağı paraya bakarak bir üründen öbürüne geçiyor. Üretimini artırıyor. Çiftçi pamuktan mısıra geçmişti. 2000‘li yıllarda 2 milyon ton olan mısır üretimi 6 milyon tona yükseldi. Şimdilerde mısırdan pamuğa geçiş var. Çünkü pamuk ekmek mısır ekmekten daha cazip.
Hükümet, bitkisel üretimde “Havza Modeli”ni benimsedi. Hangi ürün hangi havzada daha verimli üretilecekse, o ürün sadece o havzalarda desteklenecek.
Pamuk ve mısır desteklenecek ürünler arasında. Ancak “su sıkıntısı olan yerlerde mısır desteklenmeyecek” şartı var.
Destekleme politikası mısırın aleyhine, pamuğun lehine değişti. Kütlü pamukta kilo başına destekleme primi 2011 yılında 42 kuruş iken 2012’de 46, 2013’te 50, 2014’te 55, 2015’te 65 ve 2016’da 75 kuruşa çıkarıldı.
Aynı dönemde dane mısırda kilo başına prim değişmedi. 4 kuruşta kaldı. 2016’da ise, mısırda destek yarı yarıya azaltılarak 2 kuruşa düşürüldü. Mısır ekimi azaldığında hayvancılık sektörü bundan olumsuz etkilenecek. Mısır hayvancılık sektörünün temel yem ürünü. Hem tanesi hem sapı kullanılıyor. Daha az pamuk daha çok mısır ithal edeceğiz.
Türkiye’nin hem mısır hem de pamuğa ihtiyacı var. Bu ihtiyacın tamamını üretecek potansiyele, toprağa, çiftçiye sahip.Bizim pamuğumuzun özelliği, üretimde GDO’lu tohum kullanılmaması. GDO’lu tohumla üretilen pamukla dokunan kumaşlar, pamuğun tohumu ile üretilen yağ, küspesiyle beslenen hayvanlar aracılığıyla GDO tüketiciye geçiyor.
Pamuk sadece lifi ile ekonomiye katkı yapmıyor. Lif dışında kalan bölümler de değerlendiriliyor.
Tohumundan pamuk yağı, selüloz sanayinde kullanılan linter, hayvan yemi üretiliyor. Ayçiçeğinden sonra pamuk tohumu yağ üretiminde en fazla kullanılan yağlı tohum.