Özel eğitimde arz ve talep
Özel okul fiyatları her yıl tartışma konusu olur. Okulların istediği velilere fazla gelir. Okulları işletenler maliyetlerin yüksekliğinden yakınır. Bir şekilde uyuşur, devam ederler. Ancak bu kez farklı gibi görünüyor.
Çünkü taraflar fazlasıyla ağırlaşmış sorunları taşıyor. Unutmayalım ki konu eğitim de olsa karşımızda işletmelerden oluşan bir sektör var. Diğerleri gibi bu işletmeler de kuruluyor, rekabet ediyor, küçülüyor ya da büyüyor. Yeri geliyor el değiştiriyor, yeri geliyor kapanıyor. Bu nedenle her işletme adımlarını dikkatli atmak zorunda. Ancak geçtiğimiz yıl Milli Eğitim Bakanlığınca fiyatlarını yüzde 36 artırmasına izin verilen sektöre bu yıl yüzde 65’lik izin çıktı. İşte dert bu!
Sektörü temsilen TOBB Türkiye Eğitim Meclisi tam da yeni fiyatların belli olduğu gün TOBB Başkan Yardımcısı Selçuk Öztürk, Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü Eğitim Politikaları Daire Başkanı Vedat Kuşgözoğlu, Okullar Daire Başkanı Murat İlci’nin katılımı ile Meclis Başkanı Dr. Yusuf Ekinci başkanlığında TOBB İkiz Kulelerde işte bu derdi görüşmek üzere toplanmış.
- TOBB Başkan Yardımcısı Selçuk Öztürk, sektörün sorunlarının her zaman takipçisi olunacağı bilgisini üyelerle paylaşmış.
- Meclis Başkanı Dr. Yusuf Ekinci sektörün sıkıntılı bir dönemden geçtiğini dile getirerek, sorunlar çözüme kavuşana kadar eğitim için söylenmedik hiçbir sözün kalmamasının önemine değinmiş.
- TOBB Sektörler ve Girişimcilik Daire Başkanı Saygın Baban ise birlikte hareket etmenin önemli olduğunu söylemiş.
- Belirlenen yeni asgari ücret ve 2023 Eğitim-Öğretim yılı ücret artış oranına getirilen sınırlama sonrasında sektörün son durumunun değerlendirildiği toplantıda, özellikle böyle bir dönemde tek ses olmaya vurgu yapılmış.
- Toplantıya davet edilen MEB Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü Eğitim Politikaları Daire Başkanı Vedat Kuşgözoğlu ile Okullar Daire Başkanı Murat İlci ise; her zaman sektör ile yan yana olmaktan duyduğu memnuniyeti ifade etmişler.
Karşımıza yüksek enflasyon dönemlerinin bildik hikayesi çıktı. Sektöre göre; girdilerde-maliyetlerde artış yüksek olmasına karşın, fiyatlar düşük kalıyor… 2 yıllık bir süreçte ancak yüzde 126 fiyat artışına izin verilen sektör bu nedenle TOBB’dan yardım istiyor ve yapılabilecekler istişare ediliyor. Ancak sektörün eli kolu da bütünüyle bağlı değil. Eğitim fiyatına bir tür ‘narh’ konulsa bile sektörün sunduğu diğer hizmetlerin fiyatlarında herhangi bir sınırlama söz konusu değil. Örneğin yemek fiyatları, kitap fiyatları, giysi fiyatları, servis fiyatları ve bunlara eklenebilecek diğer mal ve hizmet fiyatları. Sektör de ne yapsın, bunlara yükleniyor.
Sektörün sorunlarını çözmek için bazı manivelalar olduğu görülüyor. İyi güzel de bir taraf fiyatlarını artırma sorununu çözmüş olsa bile, hizmeti ‘bu fiyattan’ satın alacak insanlara da ihtiyaç var. Nitekim sözünü ettiğim TOBB Eğitim Sektör Meclisi toplantısında da bu noktaya dikkat çekilerek “Eğitim işinin, okul-veli-öğretmen üçlüsünün karşılıklı güven ve desteğiyle anlamlı olduğunu belirten sektör temsilcileri sorunların çözümü ve sektörün daha ileriye gitmesi noktasında yapılabilecekleri istişare etti” değerlendirmesi yapılmış. Sonuç olarak özel okul ücretleri diye bir arama yaptığınızda merkezlerde 187 bin TL ile 414 bin TL arasında, ikincil halkada yer alan şehirlerde de 120 bin TL’den başlayan fiyatlar olduğunu görüyorsunuz.
Merak ettiğim bu piyasadaki her aktör kendisine dayatılan fiyata razı olacak mı? Burs pansumanı bir tarafa, bu piyasadan çekilenler olabilir mi?
Bu koşullarda acaba şu meşhur arz talep eğrileri nerede kesişir?