Otomotivde sıkıntı işareti mi?

Alaattin AKTAŞ
Alaattin AKTAŞ EKO ANALİZ [email protected]

TÜİK tarafından dün açıklanan verilere göre, trafiğe kaydı yapılan araç sayısı haziran ayında hem geçen yıla göre azaldı, hem de son dört ayın en düşük düzeyine indi. Bu olumsuz tablo, ağırlıklı olarak otomobil ve kamyonetten kaynaklandı. Kamyonet kategorisinde, arazi taşıtlarının bulunduğunu da belirtelim. Bu yıl haziranda yaklaşık 65 bin aracın trafiğe kaydı yapıldı; bu araçların 25 bin kadarını otomobiller, 12 binden biraz fazlasını da kamyonetler oluşturdu.

Otomotiv, dış ticarette de önemli bir yer tutuyor. Yılın ilk yarısındaki ihracatta otomotiv yüzde 16 oranında 11 milyar dolarlık pay aldı. İthalattaki pay ise yaklaşık yüzde 7 oranında 7 milyar dolar.

Trafiğe kaydı yapılan araç sayısında yaşanan gerileme, bu önemli sektörde bir daralmaya mı işaret ediyor, bu verileri bir ipucu olarak değerlendirmemiz gerekir mi? Bu soruya yanıt verebilmek için yalnızca bir ayın rakamlarını esas almak kabul edilmeli ki hiç sağlıklı değil. Değerlendirmeyi, daha geniş zaman dilimleri üzerinden yapmak gerek.

Trafiğe kaydı yapılan ve silinen toplam araç sayısıyla otomobil sayısını, son iki buçuk yıl için altışar aylık dönemler halinde toparladık. Karşımıza çıkan tablo şu:

Bu yıl haziran ayında yaşanan gerilemeye rağmen, ilk altı ayın tümü için gerek toplam, gerekse otomobilde kaydı yapılan araç sayısı geçen yılın üstünde. 2007'nin ilk yarısında 401 bin olan toplam araç sayısı bu yıl 452 bine, otomobil sayısı da 160 binden 198 bine çıktı.

Sektör, ilk altı ayda geçen yıla göre bir artış sağlamakla birlikte, 2006'nın ilk yarısındaki o parlak dönemin çok uzağında. 2006'nın ilk yarısında toplam 643 bin (bu yıl 452 bin) aracın ve 231 bin (bu yıl 198 bin) otomobilin trafiğe kaydı yapılmıştı.

Altışar aylık dönemlerin kıyaslamasıyla da yetinmeyip, birer yıllık karşılaştırmalar da yaptık. 2008 haziranından geriye doğru bir yıllık dönemle, 2007 haziranından geriye doğru bir yıllık dönemi karşılaştırdık. Bu yıl haziran itibariyle son bir yılda toplam 913 bin aracın trafiğe kaydı yapıldı. Bu sayı, bir önceki yıllık dönemde yaklaşık 908 bindi, yani artış yalnızca yüzde 0.6 düzeyinde.

Aynı dönemlerin karşılaştırmasına göre otomobil sayısındaki artış ise yüzde 20'yi aşıyor. Bir önceki yıllık dönemde 256 bin olan trafiğe kaydı yapılan otomobil sayısı, son bir yıllık dönemde 391 bine yükseldi.

Bu rakamlar, trafiğe yapılan kayıtları gösteriyor. Bir de üretim yönü var. Otomotiv Sanayii Derneği'nin verilerine göre, haziran ayındaki üretim geçen yıl 103 bin, bu yıl 116 bin oldu. Otomobil üretimi ise 60 binden 59 bine düştü. Altı aylık üretim ise toplamda 555 binden 724 bine, otomobilde 315 binden 376 bine çıktı.

Otomotiv sektörü için haziran ayındaki tablo pek olumlu değil. Ancak, en azından şimdilik, ilk beş aydaki performans, hazirandaki olumsuzluğu örtebiliyor. İhracata net anlamda yıllık 10 milyar dolara yakın katkısı olan bir sektörden söz ediyoruz ve olası sorunlara karşı çok duyarlı olmak durumundayız. 

Otomotiv Sanayinin Son İki Buçuk Yılı

 Toplam Otomobil

 Kaydı Yapılan Silinen Kaydı Yapılan Silinen

06 İlk Yarı   643 156   30 965   230 956   15 365

06 İkinci Yarı   506 588   37 212   165 586   12 930

07 İlk Yarı   401 083   38 384   160 128   11 508

07 İkinci Yarı   461 309   28 456   193 367   10 823

08 İlk Yarı   452 030   38 014   197 860   11 084

06 İkinci + 07 İlk 907.641 75.596 325.714 24.438

07 İkinci + 08 İlk 913.339 66.470 391.227 21.907

Değişim(%) 0,6 -12,1 20,1 -10,4

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar