Otomotivde 'erkek egemen' kültür algıdaki kadar kuvvetli değil

Kadınlar, her sektörün olduğu gibi, otomotiv dünyasının geleceği için de elzem bir güç. Kadın istihdamının hem genel anlamda, hem de otomotiv sanayi özelinde artırmak mutlaka başarılması gereken bir sorumluluk. Bu sorumluluk sadece Türkiye için değil, ABD ve Avrupa için de önemli; çünkü kadın istihdamının artırılması, küresel otomotiv dünyasındaki “yetenek krizinin” çözüm yolu olarak da görülüyor.

Deloitte araştırmalarına göre, teknoloji, medya ve telekomünikasyon sektörü yalnızca kadınları değil, Y kuşağının da ilk tercihi. Otomotiv dünyasının da giderek teknoloji odaklı olmasının, sektördeki bu yetenek krizinin aşılmasında etkili olması bekleniyor. Deloitte Türkiye ve Otomotiv Sanayii Derneği’nin (OSD) yayınladığı Türkiye Otomotiv Sektöründe Kadın Raporu da, “erkek egemen” olarak bilinen otomotiv dünyasını beyaz yaka kadın çalışan gözüyle ele alıyor ve kadınların gelecekte sektörde daha ön planda yer alabilmeleri için atılması gereken adımları ortaya koyuyor.

1143 beyaz yaka kadın çalışanın katılımı ile yapılan ankete dayanarak hazırlanan raporun detaylarını

- OSD Genel Sekreteri Osman Sever, Deloitte Türkiye Tüketim ve Endüstriyel Ürünler Endüstrisi Lideri Özkan Yıldırım, Koç Fiat Kredi Finansman Genel Müdürü Fidan Sevilmiş, Ford Otosan İK Direktörü Nursel Ölmez Ateş ve Mercedes- Benz Türk İK Direktörü Betül Çorbacıoğlu’ndan dinledik. Bakın sektördeki kadın çalışanlar neler diyor:

- Otomotiv sanayiindeki beyaz yakalılar içinde kadın çalışan oranı yüzde 25. Otomotivde çalışan kadınların yüzde 57’si otomotiv sektöründe çalışmaktan memnun olduklarını ifade ediyorlar.

- Sektördeki beyaz yakalı kadınların yüzde 95’ini üniversite ve üst seviyede eğitim almış kadınlar oluşturuyor.

- Sektördeki kadınların yüzde 85’i endüstri içinde kadın lider eksikliğini vurguluyor. Yüzde 78’i ise kendi çalıştıkları şirketlerde yeterli kadın üst düzey yönetici olmadığının altını çiziyor.

- Ankete katılan kadınların yüzde 55’i uzman seviyesinde çalışıyor; sadece yüzde 18’i yönetici seviyesinde çalışıyor.

- Otomotiv sektörü ağırlıklı olarak mühendislik eğitimi almış kadınları tercih ediyor. Mühendisliği, işletme ve ekonomi alanları takip ediyor.

- Türkiye’de otomotiv sanayiinde kadınların yüzde 56’sı üst düzey yönetici olmayı hedefl iyor. Sektördeki kadınların yüzde 52’si, otomotiv sanayiini ana hedefl erine ulaşmak için bir yol olarak görüyor.

Sektörde performans ve ücretlendirme adil

Peki otomotiv sektöründe neden kadın lider sayısı çok az? Rapor bunu temel olarak sektörün genel algısına, liderlik pozisyonu için erkeklere öncelik tanınmasına, erkek egemen kültüre ve iş-özel yaşam dengesini sağlamanın kadınlar için zor olmasına bağlıyor. Raporun ortaya koyduğu önemli bir konu, kadınların değerlendirme standartları ve ücretlendirme konusunda otomotiv sektörünü adil bulmaları. Kadınların yüzde 62’si otomotiv endüstrisinde kadınlara ve erkeklere ödenen ücretler arasında adaletsizlik olmadığını düşünüyor. Yüzde 44’ü ise, kadınlar ve erkeklerden eşit performans beklendiğini ifade ediyor.

Bu arada kadınlar, sektördeki kadın dayanışmasının yeterli olmadığından şikayetçiler. Her ne kadar kadınların yüzde 58’i, son yıllarda otomotiv sektöründe kadınların lehine olumlu değişikliklerin olduğunu ifade ederken; yüzde 81’i okullar ve üniversitelerin genç kadınları otomotiv sektöründe kariyer yapmaya teşvik etmediğini düşünüyor.

Sonuç olarak araştırmaya katılan binin üzerinde kadın, “Pişman değilim. Kariyerimin en başına dönsem yine otomotiv sanayii derim” diyor. “Kadınlar olarak, sektöre değer katıyoruz” diyor. “Otomotiv sanayi adil. Performans ve ücretler konusunda kadın-erkek eşitsizliği yok” diyor. “Kişisel gelişim ve eğitim programları artırılsın” diyor. Ve hepsinden önemlisi genç kadınlar şu çağrıyı yapıyor: “Erkek egemen algısı sizi korkutmasın. Gelin aramıza katılın. Erkek egemen kültür algıdaki kadar kuvvetli değil.”

“Otomotiv sektörü gençlerin ilgisini çekmeli”

OSD Genel Sekreteri Osman Sever:

"Toplumsal cinsiyet konusu ve rol model olabilmek Otomotiv Sanayii Derneği için son derece önemli. Otomotiv artık ne yazık ki “eski sanayi” gibi algılanıyor. Gençlerin ilgisini çekmek için kendimizi daha iyi tanıtmamız gerektiğine inanıyoruz. Türkiye’de beyaz yakalı olarak ayırdığımızda otomotiv ana sanayinde çalışan kadın sayısı 2 bin 850 civarlarında. Otomotiv sektörünün sanayici tarafının beyaz ve mavi yaka olarak tüm toplamına baktığımızda ise bu sayının 11 bin 700 bin kişilik bir kadın gücü olarak karşılık bulduğunu görüyoruz. Otomotiv sektörünü dünyada etkileyen pek çok trend var. Bunlardan biri de kadınların daha fazla araç alması ve kullanması. Dolayısıyla otomotiv sanayi, bizzat kadının varlığıyla ve dokunuşuyla daha da büyüyor. Otomotiv sanayisinde araç tasarımından sonraki süreçlerin tamamında bunlar özellikle dikkate alınıyor. Kadının ekonomik özgürlüğünün artarak devam etmesi ve kadının toplumdaki ağırlığının da hakkettiği yeri daha fazla bulması, açıkçası otomotiv sektörü için en kritik ve olumlu gelişmeyi tetikleyecek tamamlayıcı faktörlerden biri olacak."

Otomotivde daha fazla kadın için 3 öneri
Otomotiv sektöründe çalışan kadınlar, sektörde kadın istihdamı yaratılması için üç öneride bulunuyor:
1. Tanımlanmış kariyer planı ve uluslararası kariyer fırsatları
2. Çalışanlar için rol model olabilecek kadın lider
örneklerinin görünürlüğünün artırılması
3. Esnek ve evden/uzaktan çalışma olanakları

Günün sözü
“Ben de evde oturup kurabiye ve çay yapabilirdim ama mesleğimi yapmayı seçtim. Bu şekilde eşimden daha önce toplumsal hayatta rol aldım.
Hillary Clinton ABD Eski Dışişleri Bakanı