Otomobil satışlarına dayalı büyüme sürdürülemez

Tevfik GÜNGÖR
Tevfik GÜNGÖR OLAYLARIN İÇİNDEN gungoruras@superonline.com

2015 yılının ilk 3 aylık dönemine ait büyüme beklenenden yüksek çıktı.

2014 yılının aynı dönemine göre ekonomi yüzde 2.3 oranında büyüdü.

Büyümenin beklentileri aşmasının arkasında özel tüketim harcamalarının yüzde 4.5 oranında artışı var.
2015 yılının ilk 3 ayında hane halkı tüketim harcamalarında görülen yüzde 4.5 artış önemli bir artış.

Büyümenin lokomotifi tarımsal üretimdir, sanayi üretimidir. Tarımın büyümedeki ağırlığı yüzde 4.6 gibi düşük bir ağırlık ama, sanayi kesiminin ağırlığı yüzde 33.2 oranında.

2015 yılının ilk 3 ayında tarımda üretim artışı yüzde 2.7 oldu. Sanayide ise üretim artmadı. Ama ekonomi bütünü ile yüzde 2.3 oranında büyüdü.

Tüm sanayide üretim artışı 0.0...  Halkımız gıda, içki ve tütüne geçen yılın aynı dönemine göre daha az para harcayabildi.

Büyümenin arkasında tüketim harcamalarının artışı var. Tüketim harcaması ise gıdaya, giyime değil de otomobile, lüks ve ithal otomobile gitti.

Ocak-mart döneminde Türkiye genelinde otomobil satışları yüzde 42, hafif ticari araç satışları yüzde 78 arttı.
İlk üç ayda 2014 yılında 68 bin ithal binek otomobili satılmıştı. 2015 yılında 92 bin ithal binek otomobili satıldı.

Tüketim harcamalarının alt kalemi olan otomobili alımlarına yapılan harcamaları kapsayan “ulaştırma ve haberleşme” kalemindeki artış, ilk çeyrekte büyümeye tek başına yaklaşık 2.1 puan katkı yaptı.
Özel kesimin tüketim harcamaları yüzde 4.5 artarken, kamunun tüketim harcamaları da yüzde 2.5 oranında artarak büyümeye 0.3 puan katkı yaptı.

Tüketim harcamalarındaki artışa karşılık yatırımlarda artış yok. Uzun süredir toplam yatırımlarda artış olmaması olumsuz bir gelişme. Yatırımlar büyümeye katkı yapamıyor.

2015 yılının ilk 3 ayında:
-Özel yatırımlar yüzde 1.9 artarken, makine-teçhizat yatırımları yüzde 3.7 arttı, inşaat yatırımları ise yüzde1.4 küçüldü.
-Kamu yatırımları yüzde 10.2 azalırken, kamunun makine teçhizat yatırımları yüzde 18 ve inşaat yatırımları yüzde 9.2 küçüldü. 
-Net ihracat, ilk 3 ayda büyümeye 1.2 puan negatif katkı yaptı.
-İthalatta reel olarak arttı. İthalat nominal olarak gerilerken, reel olarak yüzde 4.1 arttı. Nominal ve reel ithalat rakamları arasındaki fark petrol fiyatlarındaki hızlı düşüşten kaynaklandı. 
-Stoklar ilk çeyrek büyümesine 0.2 puan katkı yaptı. 
-Geçmişe dönük 12 aylık dolar ile hesaplanan GSYH (Milli Gelir) dolardaki kaybının etkisiyle 800.1 milyar dolardan 794.7 milyar dolara geriledi. 

Yılın kalan aylarında üretim artışı olmaz ise, otomobil satışlarındaki artışa dayalı olarak büyümenin sürdürülmesi mümkün olamaz.
 

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
40 yılda ne değişti? 03 Ağustos 2018
Vizyon sahibi olmak 30 Temmuz 2018