Ortadoğu’dan dijital finans hamlesi
Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Katar, yakın zamanda atılan devrim niteliğindeki adımlarla dijital finans dünyasında yeni bir dönemin kapılarını aralıyor. Her iki ülke de kendi merkez bankası dijital para birimlerini (CBDC) başlatarak, bölgedeki dijital rekabeti kızıştırıyor.
BAE'nin dijital atılımı
Birleşik Arap Emirlikleri Merkez Bankası (CBUAE), stabilcoinlere yönelik yeni düzenlemeleri onaylayarak Dirhem destekli dijital para birimlerini finansal ekosistemine entegre etmesini sağladı. Bu karar, bankacılık ve sigorta sektörlerini desteklemek ve finansal altyapı hizmetlerini geliştirmek için tasarlanan daha geniş bir politika dizisinin parçası. Kurulun değerlendirmelerinde, yeniliği teşvik etmeyi, dijital işlemleri artırmayı ve BAE'nin dijital ekonomisini ilerletmeyi amaçlayan Finansal Altyapı Dönüşüm Programı kapsamındaki kilit projeler arasında Merkez Bankası Dijital Para Biriminin (CBDC), Jaywan Yurtiçi Kart Programının ve Anında Ödeme Platformunun (Aani) geliştirilmesi yer alıyor. Bu adımlar aynı zamanda ülkenin dijital ödeme merkezi olma hedefiyle birebir örtüşüyor. Stabilcoin atılımına paralel bir şekilde Dubai Finansal Hizmetler Kurumu da kripto token düzenlemelerini güncelledi ve bu sayede BAE, dijital varlıklar konusunda daha çekici bir bölge haline geldi. Kripto dünyasında faaliyet gösteren birçok şirket, bu yeni düzenlemeler sayesinde BAE'ye ilgisini artırabilir. BAE'nin bu yenilikçi adımları, ülkeyi dijital varlık inovasyonunun merkezi haline getirebilir.
Katar'ın dijital adımı
Neredeyse paralel bir şekilde Katar Merkez Bankası (QCB) da Merkez Bankası Dijital Para Birimi Projesi (CBDC) projesinin altyapısını tamamlayarak deneysel girişimin ilk aşamasını başlattı. QCB, Mart 2022’de CBDC teknolojisi üzerinde araştırmalara başladıktan sonra bu yıl Haziran ayında bir proje başlattığını duyurdu. QCB Yönetim Kurulu Başkanı H.E. Sheikh Bandar Bin Mohammed Bin Soud Al-Thani, Mayıs ayında Katar Ekonomik Forumunda, “Temel aşamadayız ve merkez bankası dijital para birimi çıkarma konusundaki artı ve eksileri değerlendiriyoruz” demişti. Bu temlikli açıklamanın ardından ise önemli bir adım atıldı. Şimdilik proje hakkında kamuoyuna çok az ayrıntı açıklansa da, QCB bu alanda yürütülen kapsamlı çalışmayı başarıyla tamamladıktan sonra, CBDC'nin bir grup yerel ve uluslararası bankayla büyük ödemeler yapması için en son standartlara göre tasarlanmış bir deneme ortamında test etmeye ve seçilen uygulamaları geliştirmeye devam edeceğini doğruladı. Devlet haber ajansına göre proje, dağıtılmış defter teknolojisi, yapay zekâ, likidite artırma ve menkul kıymet işlemlerini iyileştirme gibi önceliklere odaklanıyor. Projenin bu sene Ekim ayına kadar süreceği belirtildi. QCB, büyük çaplı ödemeleri incelemek için çeşitli yerel ve yabancı kurumlarla iş birliği yapıyor. Bu gelişme de Katar'ın dijital finans dünyasında güçlü bir oyuncu olma hedefini ortaya koyuyor.
Ortadoğu’da dijital finans rekabeti
BAE ve Katar'ın bu atılımları, bölgede dijital finans rekabetini yeni bir seviyeye taşıyor. Her iki ülke de dijital ödeme sistemlerinde lider olmayı hedeflerken, bu rekabetin bölgedeki diğer ülkeleri de benzer adımlar atmaya teşvik etmesi muhtemel. BAE, CBDC teknolojisini Suudi Arabistan ile birlikte test eden Project Aber gibi projelerle öne çıkarken, Katar da fintech sandbox gibi yenilikçi çözümlerle dikkat çekiyor. Bu adımlar Ortadoğu’daki finans ve bankacılık sektörünün hem bölgesel hem de küresel olarak tanık olduğu dijital dönüşümlere ayak uydurmaya istekli olduğunu, dijitalin hızını artırmak için gelişen teknolojileri benimseyen öncü bir sistem kurmayı amaçlayan modern teknolojilere yatırım yapılmasının gerekliliğini de teyit ediyor.
Bu dijital finans hamleleri, sadece Ortadoğu'yu değil, tüm dünyayı etkileyecek potansiyele sahip. Dijital para birimleri, sınır ötesi ödemeleri daha hızlı ve düşük maliyetli hale getirerek, uluslararası ticareti kolaylaştıracak. Ayrıca, dijital ekonomilerin gelişimi, bölgede yenilikçi iş modellerinin ve start-up ekosistemlerinin ortaya çıkmasını sağlayacak. Bu rekabet, ülkemiz de dahil olmak üzere küresel finans dünyasında önemli yansımalar yaratacaktır.
Güzel bir gelecek için…