Ortadoğu ve petrol
Serdar Bayer / Yatırım Finansman
Amerika’ dan gelen ekonomik dataların ekonomik güçlenmeyi işaret etmesi, sorunlu ülkelere rağmen Avrupa tarafında toparlanmanın belirginleşmeye başlaması endeksleri ve hammadde fiyatlarını geçtiğimiz süreçte yukarı taşımıştı. Son dönemde ise FED’ den gelecek hamleler ve Ortadoğu’ da yaşanan tansiyon artışı piyasalar tarafından ön plana alınmış durumda.
İstihdam datalarında görülen düzelme ve işsizliğin hedef seviyeye doğru düşüşe geçmesi FED’ in yapacağı politika değişikliğini daha belirgin hale getirmiş durumda. %2.94 hedefine kadar yükselen Amerikan 10 yıllık faizi bir miktar geri çekilerek %2.70-2.80 bandında dengelenmiş görünüyor. Bu aralıkta yaşanacak bir tutunma sonrasında %3.04 seviyesine doğru bir yükseliş ilerleyen süreçte görebiliriz. Tabi bu hareketin gerçekleşmesi için öncelikle istihdam seviyesinin düzelmeye devam etmesi ve ekonomik beklentilerin olumlu tarafta kalması gerekiyor. Faizde oluşacak yukarı yönlü hareketi şuan için sadece Suriye’ ye yapılacak ortak operasyon baskılayabilir. Savaş senaryosunun gerçekleşmesi sonucunda güvenli liman konumuna gelecek tahviller ve kıymetli madenler, yatırımcıların yöneleceği enstrümanlar olacaktır. Yatırımcıların atağı sonucunda hızlı bir geri çekilme yaşansa bile temel verilerin yükselişi işaret etmesi Amerikan 10 yıllık faizinde yaşanacak düşüşlerin sınırlı kalmasına neden olabilir.
Piyasaların yakından takip ettiği diğer konu Suriye’ ye yapılması planlanan operasyon. Suriye’ de yaşanan kimyasal saldırının kimin tarafından gerçekleştirdiğinin belirlenmesi süreci devam ederken genel beklenti bu saldırının Suriye yönetimi tarafından yapıldığı yönünde. Sürecin tamamlanması sonrasında gözler operasyona katılmayı planlayan koalisyon güçlerine çevrilecek.
Kimyasal saldırı sonrasında gelen ilk açıklamalar ve Suriye’ ye karşı bir operasyon düzenleneceğine kesin gözüyle bakılması Brent petrolün 117.00 USD seviyesine kadar yükselmesine neden oldu. Sert açıklamalar sonrasında operasyon planlayan ülkelerin geri adım atması ve operasyondan vazgeçme eğilimi göstermeleri sonucunda petrol fiyatları tekrar gerilemeye başladı. Son bir iki gündür Brent petrolün 112.50-114.00 USD bölgesinde dengelendiği görülüyor. İlerleyen süreçte ABD, İngiltere, Fransa ve BM tarafında meydana gelecek gelişmeler petrol ve kıymetli maden piyasası oyuncuları tarafından yakından takip edilecek. Kısa süreli bir operasyon petrol fiyatlarında yükselişe neden olsada etkileri sınırlı kalacaktır.
Suriye’ nin yanında savaşa dahil olabilecek diğer oyunculardan gelecek tepkilerin ve misilleme hareketlerinin savaşın Ortadoğu bölgesine yayılması sonucunu doğurması korkutan senaryo olarak karşımıza çıkıyor. Savaşın genişlemesi ve uzun soluklu olması petrol fiyatlarını tahmin edilemez noktalara taşıyabilir. Brent petrol 150-200 USD bandına doğru bir yükseliş gerçekleştirebilir. Artan enerji maliyetleri ekonomileri olumsuz etkileyecektir ve düzelme süreci sekteye uğrayacaktır. Siyasilerden gelecek açıklamalar, operasyon yapılıp yapılmayacağı ve operasyonun sonuçları ilerleyen süreçte piyasalarda yön konusunda belirleyici olacaktır.