Orta Vadeli Program neden bu yıl daha önemli?

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yıl­maz Orta Vadeli Program (OVP) ha­zırlıklarının sürdüğünü ve Eylül ayının ilk haftasında açıklanmasının planlandığı­nı söyledi. Önümüzdeki dönemde OVP’nin içeriği ve tahminleri gündemimizi belirle­meli. OVP’nin bir temenniler metni olmak­tan ziyade gerçekçi hedefler ve tahminler içermesi daha da önem kazandı.

Son dönemde yurt içinde seçim belir­sizliklerinin ortadan kalkması, geleneksel ekonomi politikalarına dönülmesi sonu­cunda ülke risk primi göstergesi CDS 260’a kadar geriledi, sermaye piyasalarına yaban­cı sermaye girişi başladı ve ülke kredi no­tunda artışlar oldu.

Önümüzdeki aylarda da kredi notumuzun artmaya devam edeceği­ni tahmin ediyoruz. Ayrıca, makroihtiyati çerçevenin sadeleştirilmesi ve parasal ak­tarım mekanizmasını güçlendirecek adım­ların atılması güven ortamının yaratılması için önemli adımlardı. Kamu harcamaları­nı azaltmak ve etkinleştirmek, ve kamu ge­lirlerini artırmak için atılan adımlar, henüz yetersiz olmakla birlikte, mevcut politika duruşunu destekledi.

Enflasyonun zirveyi gördükten sonra düşmeye başladığı fakat ekonomik aktivi­tenin yavaşlamaya başladığı ortamda eko­nomi politikalarını nasıl yönlendirmek ge­rekir? Bu noktada önümüzdeki dönemde hem küresel jeopolitik risklerin artacağını hem de ABD seçimlerinin piyasalarda dal­galanmalara yol açacağını hatırlamakta fay­da var. Böyle bir ortamda Türkiye ekonomi­sine yön vermek açısından OVP’nin önemi­nin daha da arttığını düşünüyoruz.

Tüm bu gelişmelere ek olarak, yeşil dönüşüm ala­nında Türkiye’nin önemli taahhütleri var ve gelecek yıllardaki ihracat performansı­mız açısından oldukça önem arz ediyor. Sı­nırda karbon vergisi gibi uygulamalara ha­zırlık yapmak için süremiz giderek azalıyor.

Tüm bu gerçekleri bir araya getirdiğimiz­de OVP’nin içeriği ve hedeflerinin önemi­nin geçmiş yıllardan fazla olduğunu düşü­nüyoruz. Bu bağlamda, hedeflerin bir tak­vim çerçevesinde ortaya konması ve bu takvime uyulması konusunda taahhüt ve­rilmesinin programın etkinliğini artırabile­ceğini düşünüyoruz.

Ekonomide yavaşlama sinyalleri gelmeye devam ediyor:

Para politikasında sıkılaşma adımları ve bunu destekleyen makroihtiyati politika­ların sonucu olarak ekonomide yavaşlama sinyalleri netleşiyor. Dün açıklanan İstan­bul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI en­deksi Temmuz’da 47.2’ye düştü. Haziran ayı PMI verisi 47.9 olarak açıklanmıştı. Bu veriler imalat sanayindeki daralmanın sür­düğüne işaret ediyor. Uzun süredir ilk defa tüm sektörlerde daralma gözlendi. Yeni si­parişlerdeki azalma istihdamı olumsuz et­kilemeye başladı. Son 21 ayın en yüksek “çalışan sayısından azalma” gözlendi. Girdi maliyetlerinde petrol fiyatlarındaki yükse­liş ve TL’nin değer kaybı kaynaklı artış göz­lendiği fakat bu artışın satış fiyatlarına sı­nırlı miktarda yansıdığı anlaşılıyor.

Temmuz ayında enflasyonun ana eğiliminde belirgin bir iyileşme görülmesi ihtimali zayıf

Temmuz ayında gerçekleşen elektrik ve akaryakıt fiyat ayarlamaları neticesinde Temmuz ayı enflasyonu önceki yıllar orta­lamalarının üzerinde gerçekleşecek. Eko­nomi yönetimi tarafından beklentileri bu çerçevede yönlendirmek amacıyla çeşitli açıklamalar yapıldı.

Fakat, İstanbul Tica­ret Odası tarafından hesaplanan İstanbul enflasyonu %4.2 olarak açıklandı ve yıllık enflasyon %72.8’e ulaştı. Ulaştırma ve ha­berleşme %10.8 ile en yüksek artışı göste­rirken, eğitim ve eğlence %6.7, gıda harca­maları %4.4, konut harcamaları %4.2 ar­tış gösterdi. Giyim harcamalarında ise %2 düşüş yaşandı. Reuters tarafından gerçek­leştirilen TÜFE beklenti anketi sonuçla­rına göre Temmuz ayı enflasyon beklenti­si %3.45.

Yapılan açıklamalarda yönetilen ve yönlendirilen fiyatlarda yapılan ayarla­maların Temmuz ayı enflasyonuna etkisi­nin yüzde 1.5 puan olacağı söylenmişti. Di­ğer yıllardan farklı olarak işlenmemiş gıda fiyatlarının Temmuz ayı enflasyonuna kat­kısının yüksek olacağı anlaşılıyor. Sonuç olarak, Temmuz ayında enflasyonun ana eğiliminde belirgin bir iyileşme görülmesi ihtimali zayıf görünüyor.