Orta gelir tuzağı ve KOBİ'ler

Geçtiğimiz hafta içinde BUTSO (Burdur Ticaret ve Sanayi Odası), MAKÜ (Mehmet Akif Üniversitesi) ile TOSYÖV’ün birlikte düzenledikleri “KOBİ'lerin Orta Gelir Tuzağından Kurtarılmasında Kalkınma Politikaları” temalı toplantıya moderatör olarak katılmıştım.

Toplantı öncesi vilayeti ziyaretimizde Vali Hasan Kürklü “Burdur ekonomisi, öncelikle tarım ve hayvancılığa, tarım makineleri ve gıda sanayisine dayanmaktadır. Son 4 yıldır Burdur ekonomisinin lokomotifi durumuna gelen Mermercilik ise; Burdur Beji markasıyla, ilimizin en hızlı gelişen sektörüdür. Bununla birlikte toprak (çimento vb.) sanayisi, orman ürünleri ve mobilya sanayisi, mermer işleme makineleri, inşaat yapı ve iskele sanayisi, tekstil makineleri, silah, plastik damla sulama sanayileri, hazır giyim ve dünyaca aranan müzik aletleri üretimi de gelişmiştir” sözleriyle kentin sanayisini özetleyen bilgileri bizlerle paylaştı.

Toplantıya dönersek, TOSYÖV Başkanı Yalçın Sönmez, BUTSO başkanı Yusuf Keyik, MAKÜ rektörü Prof.Dr. Mustafa Saatçi, Burdur Valisi Hasan Kürklü ve Kalkınma Bakanı Yardımcısı Mehmet Ceylan açılış bölümünün konuşmacılarıydı..
Konuşmaların ardından gerçekleştirilen iki oturumda da kendi alanlarında uzman kişilerin değerlendirmelerini ve önerilerini katılımcılar keyifle izlediler.

Açılış konuşmalarına gelince...
Yalçın Sönmez “Üretim ama nasıl üretim?” sorusuyla başladığı konuşmasını özetle; “Türkiye’nin bir sorunu da; onu rekabetçi olmaktan uzaklaştıran imalatının yapısıdır.
imalat yapımız geri teknolojili üretime dayanıyor. Rekabetçi ve sürdürülebilir bir ekonomiye sahip olabilmek için, orta yüksek ve yüksek teknolojili, katmadeğeri yüksek üretime geçmeliyiz. Üretimde yüksek teknolojiden uzağız, ihracatta da. Ürettiğimizin yüzde 70’e yakını düşük teknolojili ürünlerden oluşuyor. Bu durum ihracatımızı da kazançsız, kârsız hale getiriyor. Örneğin, ihraç ürünlerimizin kilo fiyatı 1.65 dolardır. Almanya'da 4.1 dolar, Japonya'da 3.5 dolar, Kore'de ise 3 dolardır. Kalkınma politikalarımız kapsamında; imalat sanayisinin gelişimini hızlandırabilir, İleri teknolojiyle üretimin ağırlığını artırabilir, tarımı sanayileştirebilir; KOBİ’leri Ar-Ge, İnovasyon, Tasarım ve Markalaşmaya yönlendirebilir ve etkin destekleyebilirsek; KOBİ’leri Orta Gelir Tuzağı’ndan kurtarırsak bu tuzağa takılıp kalmayacağız” sözleriyle tamamladı .  
Yusuf Keyik ise “Ülke ekonomimizin yapısında olduğu gibi, Burdur ekonomisinde de  görülmekte olan, iki önemli çarpıklığın fark edilerek düzeltilmesi gerekmektedir.

Birincisi; üretim ve imalatın katma değerini yükselten teknoloji-yoğun metotların geliştirilmesi. İkincisi; yükte ağır, pahada hafif ürünlere dayalı olan ihracat modelli ekonomimizin, rekabetçi ve Sürdürülebilir yapıya kavuşturulmasıdır. Örnek vermek gerekirse; biz Çin’e yaptığımız ihracatta, 8 milyon tonluk malı 2.8 milyar dolara satarken, Çin’den ithalatımızda, 3.8 milyon tonluk malı 21 milyar dolara satın almaktayız. Bu bir sorundur ve ihracata dayalı büyümemizin tıkanacağı noktadır ve 'orta gelir tuzağı' dediğimiz de esasen budur... Buradan Çıkışı ise inovasyon ve Ar-Ge'dir. 22 bine ulaşan öğrencisiyle kentin ekonomisine ve sosyal yaşamına katkıda bulunan MAKÜ Rektörü Mustafa Saatçı ise “yaptığımız ankette 3 bin TL geliri, arabası ve evi olan aile veya bireylerin mutlu olduğunu, bunun orta gelir tuzağına düşmüş bireyler olduğunu göstermektedir. Dünyadaki bir çok ülke gibi bizim ülkemizde bu tehdidin altında. En önemli madde girişimcilik ruhunu arttırmak ve halkımızı en iyi şekilde bu yönde kanalize etmektir” sözleriyle  görüşünü dile getirdi.

Mehmet Ceylan da “Orta gelir tuzağı sorununu aşmak ancak bütüncül bir bakış açısıyla makro ve mikro politikalarda iyileştirmelerle mümkün olacaktır. Hükümetimiz girişimciliğin geliştirilmesiyle KOBİ'lerin güçlendirilmesi ve verimliliklerinin artırılmasının, bu politikaların merkezinde yer aldığına inanmaktadır. Bu yaklaşımla hazırlanan 10. Kalkınma Planı ve Hükümet Programı, inşallah sizlerin de destekleriyle belirleyeceğimiz hedeflere ulaşacaktır. Hükümetimiz ve Bakanlığımız her zaman KOBİ'lerin yanındadır, yanında olmaya devam edecektir. İnşallah hep beraber el ele vererek 2023 hedeflerine, Cumhuriyetimizin 100. yılında ulaşmayı hedefliyoruz.” değerlendirmesinde bulundu..
KOBİ'lerin Orta Gelir Tuzağından Kurtarılmasında Kalkınma Politikalarının tartışıldığı toplantıdan derleyebildiklerim özetle bunlar..
Burdur ekonomisine hayat veren “Burdur Beji”nin öyküsünü ise gelecek yazımda sizlerle paylaşacağım.