Onlardan öğrenecek çok şey var

Öğrenmenin en önemli yollarından birisi, diğerlerinin geçmiş olduğu yollara bakmak. Herkesin farklı bir yolu, farklı bir bakış açısı, farklı becerileri var. Ancak kimi zaman gidecek yolunuzun kalmadığını hissettiğinizde, nereye doğru yürüyeceğinizi bilmediğinizde, hayal edemediğinizde ya da hayallerinize yetemediğinizi hissettiğinizde biraz bakmak gerekiyor.Bakmak, görmek, anlamak, düşünmek, keşfetmek. Farklı yolların, farklı alternatiflerin her zaman var olduğunu anlamak, öğrenmek.

Michael Gelb’in “Dehanızı Keşfedin” isimli kitabı, benim için eskimeyen ve eskimeyeceklerden. Kitap, dünyayı şekillendiren tarihin 10 devrimci aklının rehberliğinde içinizde var olan deha potansiyelini ortaya çıkarmayı amaçlıyor. Günümüzde giderek hız kazanan değişimin, sınır tanımayan materyalizmin ve kültürel kaosun ortasında, bu büyük akılların fikirleri ve deneyimleriyle kendi potansiyelinizin sınırlarınızı keşfetmeniz için rehberlik yapıyor.

Her bir bölüm alıştırmalar, müzik önerileri ve iş yaşamına yönelik uyarlama tavsiyeleri ile süslenmiş. Sizlerle şimdilik Platon ve Brunelleschi’yi paylaşacağım. Sonraki zamanlarda fırsat buldukça hem kitaptan hem de kitap dışı farklı örnekleri paylaşacağım.

Platon gibi düşünün/ bilgelik sevginizi derinleştirin Batı felsefesinin babası Platon, mantıksal tanım kavramını önermiş, modern üniversitenin temelini atmış, muhakeme ve bağımsız düşünce sürecini desteklemiş, eğitim kavramını öğrenciyi bilgiyle doldurmaktan ziyade, öğrencinin bilgisini ortaya çıkarmak olarak tanımlamıştır. Sokrates’in öğretilerini dünyaya o kazandırmış ve Aristoteles’in öğretmeni olmuştur.

Merak edin Merak (wonder), harika (wonderful) sözcüğünün kökü ve felsefi soruşturmanın başlangıç noktası. Sizi hayret, hürmet ve huşu duygularıyla dolduran on harika şeyden, anılardan, hayallerden, gözlemlerden, düşlerden ya da deneyimlerden oluşan bir liste yapın. Merak duygusunu her gün yaşamak, aklınızı hep açık fikirli kalmaya davet etmenin fevkalade bir yolu.

Bilinç akımı alıştırması

Bu alıştırmanın temel kuralı, düşünce ve çağrışımları gelişigüzel ve düzeltmeksizin yazmak. Kaleminizi kağıttan hiç ayırmadan durmaksızın yazın. Sırf safsata yazıyor gibi görünseniz dahi hiç aldırış etmeyin. Yazmaya devam ettikçe, sezgisel zekanızın ışıldayacağı bir pencereyi sonunda mutlaka açacaksınız. Sezgisel aklınızı harekete geçirmek için belki en az beş dakikaya ihtiyacınız olacak. Her bir alıştırmadan sonra on dakika mola verin. Sonra defterinize geri dönüp, yazdıklarınızı yüksek sesle okuyun. Sizi en çok etkileyen sözcük ya da cümleleri işaretleyin. Temalar, sezgiler, şiir başlangıçları ve araştırılacak başka sorular sorun. 100 soru “Leonardo da Vinci Gibi Düşünmek”te yer alan en etkili araştırmalardan birinde, bilinç akımı yöntemiyle 100 soru yazmanız istenir. Defterinize sizin için önemli olan 100 soruyu listeleyin. Dikkate değer bulduğunuz sürece, her çeşit soruyu listenize ekleyebilirsiniz. “Nasıl para biriktirebilirim”, “Nasıl daha fazla eğlenebilirim”, “Varoluşumun amacı ve anlamı nedir” e kadar. Listenin tamamını bir oturuşta yapın. Çabuk çabuk yazın.Yazım ya da gramer kurallarına ya da aynı soruyu farklı sözcüklerle yinelememeye dikkat etmeyin. İlk yirmi soru, ilk anda aklınıza gelenler olacak. Sonraki otuz ya da kırk soruda, genellikle temalar ortaya çıkmaya başlayacak. Listenizin ikinci yarısının son kısmındaysa beklenmedik ama derin keşiflerde bulunmanız olası.

Perspektifinizi genişletin- Filippo Brunelleschi Rönesans’ın babası olan Brunelleschi, Alberti, Masaccio, Donatello, Leonardo, Michelangelo, Raffaello’yu derinden etkilemişti. Sanat ve tasarımda perspektif ilkelerine yönelik eksiksiz bir anlayış geliştiren ve aktaran ilk kişi oldu. 1420- 1436 yılları arasında Floransa Katedralinde o zamana kadar bilinen en büyük kubbeyi tasarladı ve inşa etti. Tasarladığı makineler çağın o kadar ötesindeydi ki on dokuzuncu yüzyıla kadar kullanıldı ve öyle yüksek bir hayal gücünün ürünüydü ki aralarından bazıları sonradan yanlışlıkla Leonardo da Vinci’ye mal edildi. Başlangıçta kuyumculuk ve oymacılık yapan Brunelleschi, Rönesans insanının modeli haline geldi. Mimarlık ve mühendislikte olduğu kadar resim ve heykelde de uzmandı. Bilinen ilk icat patenti başvurusunda bulundu ve patenti aldı. Romalı imparatorluk şairi Vergilius’un şu sözlerinden ilham almıştı: “Çünkü başarabileceklerine inananlar, başarabileceklerdir” Mimarlığın yıldızları: ilk 10’unuz Dünyanın en beğendiğiniz on binasının bir listesini oluşturmakla başlayın. Her birini neden beğendiğinize kafa yorun. Her bir yapı sizi duygusal açıdan nasıl etkiliyor? Mekanın yaratılış şeklini, onu geçmişte kimin ve hangi amaçlarla kullandığını ve bugünkü işlevini düşünün. En beğendiğiniz binalar ve mimarlar hakkında daha çok şey öğrenmeye çalışın. Bundan böyle tarihi bir binayı her ziyaret ettiğinizde bu yöntemi uygulayın ve geçmişte orada yaşamış insanlardan neler öğrenebileceğinizi düşünün. Listenizi arkadaşlarınızla tartışıp karşılaştırın.

Uzun vadeli düşünün Brunelleschi’nin Roma’daki kapsamlı araştırmaları, ömür boyu sürecek bir projenin hazırlık aşamasıydı. Kubbe inşaatı, Ağustos 1420’de başladı ve Brunelleschi’nin 1446’daki ölümünden hemen önceye kadar devam etti. Bu denli uzun projeler o dönem için tipikti, ama günümüz iş ortamındaki uzun vadeli projelerle mukayese edilemez.

Yine de büyük işler günümüzde bile vakit alır ve dikkatli, kesintisiz konsantrasyon en iyi sonuçlara ulaşmakta hayati önem taşır.

Dünyanız, yaşantınız ve uzun vadeli amaçlarınız hakkında düşünmeye biraz vakit ayırın. Defterinizi kullanarak aşağıdaki sorulara ilişkin düşüncelerinizi dile getirin.

- Günü kurtarma anlayışı çevremde kendini nasıl gösteriyor? Bu soruyu bir haftalık temanız yapın. Gazete haberlerinde, dostlarınız ve iş arkadaşlarınızla aranızda geçen konuşmalarda, televizyon, radyo ve diğer kitle iletişim araçlarında örnekler arayın.

- Bir projeye ayırdığım en uzun zaman ne kadardı?

- Uzun vadeli amaçlarım neler?

Kişisel ve mesleki yaşantınızdaki en önemli uzun vadeli amaçlarınız üzerine on dakikalık bir bilinç akımı alıştırması yapmayı deneyin.

Brunelleschi, sonu gelmeyen sorunlarla boğuşurken devrimsel bir hayali de koruyabilmişti. Beklemek yerine sorunlarınıza yönelik perspektifinizi genişletin.Hem özel hem de mesleki hayatınızdaki en büyük sorununuzu yazarak anlatın. Sonra bu sorunlara Brunelleschi’nin perspektifinden bakarak, her birinden alabileceğiniz üç dersi ve bu dersleri uzun vadeli kişisel gelişiminizde kendi yararınıza nasıl kullanabileceğinizi not edin.