Önce, katma değerli üretim
Kayseri'den dış ülkelere yapılan ihracatın sürekli düşüş trendi izlemesi, endişe kaynağı oluyor kentte. Dış satışların gerilemesinden kaygılanan iş çevreleri, sorunun bitmek ya da azalmak bir yana, daha da artarak kronik bir hal almasından korkuyor.
Evet; 2014'ün ilk yarısında 170 milyon dolarlı seviyelere çıkan aylık ihracatın, hemen her ay tedricen azalarak 2016 yılının ikinci yarısında 120 milyon dolarlara gerilemesi, sadece ihracata odaklı üretim yapan sanayiciyi üzmekle kalmadı, işlevini öteki sektörlerde sürdüren iş dünyası için de endişe kaynağı oldu kentte...
Doğru... Göstergeler yanılmadı; tahminler yine doğru çıktı. Geçen yıl gerek kapasite kullanımı, gerekse karlılık gibi sağlıklı üretimin olmazsa olmazlarında gözlenen duraksama, bu yıla da sarkarak etkinliğini sürdürünce, Kayseri 2016'nın 9 ayını, dış pazarlarda ciddi kayıplarla kapamak zorunda kaldı. Oysa sektör 2009 krizi sonrası çabuk toparlanmış, hem ihracatçı firma sayısında hem de sinai ürün ihracatında belirgin artışlara tanık olunmuştu. Kısacası, kıpırdanma umut vericiydi. Aylık ihracat yeniden 160 milyon doların üzerine çıkmıştı. Ama olmadı... Mâkûs talih bir kez daha kapıyı çalmaktan geri durmadı. 2014 yılı ihracatı 1.9 milyar dolardı Kayseri’nin 2015'de 1.6 milyar dolara geriledi. Kayıp yaklaşık 300 milyon dolardı. 2016'nın 9 aylık ihracatı 1.1 milyar dolar. Yani yılın son çeyreği hariç, geçen yılın aynı dönemine kıyasla kayıp 65 milyon dolar. Görünen o ki; ne 2015 için konulan 2 milyar dolarlık ihracat hedefi, nede 5 milyar dolarlık dış ticaret hacmi, bu yıl da pek tutacağa benzemiyor. İhracattaki kan kaybında 'parite' etkinliği var. Tabii, katma değer getirisi yüksek üretim zaafının da ...
Bu konuda Sanayi Odası Başkanı Mehmet Büyüksimitçi, “İhracatın neden bu kadar düştüğünü incelediğimizde, parite etkisinin ilk sırada yer aldığını görüyoruz. İhracat pazarımızın yüzde 65'ini Avrupa ülkeleri oluşturuyor. Yani, euro /dolar paritesi etkiliyor bizi. Dahası, petrol fiyatlarının düşmesiyle hammadde ucuzladı. Mamül veya mamül gibi ithal edilen ürünlerde hammadde fiyatları düşünce, sizin de satış fiyatlarınız düşüyor. Bir başka neden de, Kayseri ürettiği mal çeşitleri ile Ortadoğu'da ciddi bir pazara sahipti. Ne var ki Irak ve Suriye'deki savaş ortamından bu pay olumsuz etkilendi" diyor. Ve " Oda olarak bu olumsuzlukları telafi etmek niyetindeyiz. Ürün çeşitliliği anlamında ne yapabiliriz, katma değeri nasıl artırabilir, değişik pazarlarda mutlak surette ürünümüzü nasıl satabiliriz, ona bakacağız” diye ekliyor.
Umarız, öyle olur.