On dokuzuncu OVP’de "gerçekçilik" farkı
Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde düzenlenen toplantıdan sonra bir bürokratın söyledikleri ile başlıyayım: “Makro ve mikro veriler için hedefler gerçekçi… Diğer programlardan farkı bu…
Gerçekleştirebilme olasılığı yüksek olduğu için de, tüm bürokratlar daha da büyük sorumluluk üstlenecektir…”
***
Evet, dün açıklanan OVP… Bürokratlar üzerinde, “Nasıl olsa hiçbir hedef tutmayacak” algısını yıkıp, “Daha iyisini yapabiliriz” etkisi yaratabilir… Tasarruf ve verimlilik için aradığımız uygulamaların kapısını arayabilir…
***
5018 sayılı Kanun’un 16’ncı maddesi, özetle, “Bakanlar Kurulu, her yıl Eylül ayının ilk haftası sonuna kadar makro ve mikro politikaları, hedefleri de kapsayacak şekilde hazırlar.” diyor… Bu belgeye Orta Vadeli Program (OVP) deniyor…
İlk olarak 2005 yılında, 2006-2008 dönemi için hazırlanmıştı OVP… 2023-2025 dönemine ilişkin olarak 5 Eylül 2022 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan ve büyük umutlarla hazırlanan OVP’nin ise üzerinden tam 1 yıl geçti…
***
Geçen yıl hazırlanan OVP, neye hizmet edecekti? Açıklama özetle şöyleydi: 2023-2025 döneminde Türkiye Ekonomi Modeli’ni esas alınarak yatırım, istihdam, üretim ve ihracatı önceleyen büyüme sürdürülecek…
Verimli ve rekabetçi yerli üretim yapısı güçlendirilecek… İthalat bağımlılığı azaltılacak… Kalıcı fiyat istikrarına ulaşılacak… Beşeri sermaye ve işgücü kalitesi artırılacak… İş ve yatırım ortamının iyileştirilecek.
Sürdürülebilir, kapsayıcı büyüme ile adaletli paylaşıma yönelik ekonomik dönüşümün gerçekleştirilecek… 2023 yıl sonu TÜFE hedefi yüzde 24.9… Bütçe giderleri hedefi 4 trilyon 469 milyar lira…(6.5 trilyon lirayı aşabilir)
***
Hedefler gerçekleşmedi…
Diğer OVP’ler de olduğu gibi…
Hatta 5 yıllık hazırlanan ve bu yıl 12’incisi açıklanacak Kalkınma Planları’nda olduğu gibi…
***
Ancak…
Bu OVP’ye ve uygulamasına Cumhurbaşkanlığı ve bakanlıkların “hayati önem” verdiği/vereceği yaptığımız görüşmelerde ön plandaydı… Siyasetten bürokrasiye herkes sorumluluğun/sorunun farkına varmış gibiydi…
Programın mimarlarından Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, yaklaşık 1 ay önceki sohbetimizde vurgulamıştı:
“OVP beklentileri olumluya çevirebilmeli…”
“Yapısal reformları ortaya koymalı…”
“Belirsizlikleri azaltmalı…”
“Öngörülebilirliği artırmalı…”
“Politikalar birbiriyle uyumlu ve tutarlı olmalı…”
“Kaynak tahsisinde verimliliğe odaklanmalı…”
“Uygulamalar önceliklendirilmeli…”
“Verimlilik ve tasarruf temelinde olmalı…”
“İnandırıcı ve örnek olması amacıyla, kamuda tasarruf ve verimlilik önceliğimiz olmalı…”
“Piyasalara doğrudan ve olumlu yansımalı…”
***
Ve…
En önemlisi:
Gerçekçi, rasyonel olup, güven vermeli… Belgede/niyette kalmamalı, uygulanmalı… Nitelikli işgücünü, okulları ve yatırımları artırmalı…
***
Dün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz tarafından açıklanan 18.OVP, tüm bu beklentileri karşılayabilecek mi?
***
Hazırlanışı sırasında Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz ve Bakan Şimşek, her konuşmasında OVP’ye dikkat çekti….
Bürokrasi, siyaset ve iş dünyası ile yapılan toplantılarda, OVP’nin öneminin altı çizildi… Bilerek yada bilmeyerek beklenti yükseltildi…
***
Külliyedeki toplantıdan ve açıklamadan sonra mı?
Başta söyledim…
Hedeflerin çoğunluğu gerçekçi bulundu ve en azından bürokraside güven artırdı…