Ölüm tazminatı ödenir mi?
Çalışanın veya işverenin ölümü, iş sözleşmesi ister belirli süreli isterse de belirsiz süreli olsun, onu kendiliğinden sona erdiren bir durumdur.
6098 Sayılı Borçlar Kanunu’yla sistemimizde ilk defa getirilen hükme göre; hizmet sözleşmesi işçinin ölümüyle sona erince, işverenin işçinin geride kalanlarına belli ölçekte bir ödeme yapması da gerekir.
Borçlar Kanunu'na göre; sözleşme işçinin ölümüyle sona erince, işverenin; işçinin “sağ kalan eşine” ve “ergin olmayan çocuklarına” veya bunlar yoksa da “bakmakla yükümlü olduğu kişilere”, ölüm gününden başlayarak;
- Hizmet ilişkisi beş (5) yıla dek sürmüşse “bir aylık”,
- Beş (5) yıldan fazla bir süre devam etmişse de “iki aylık” ücret tutarında bir ödeme yapması gerekir.
Ölüm tazminatına hak kazanılması için vefat eden işçinin belli bir kıdeme sahip olması gerekmemektedir. İşverenin ölüm tazminatı ödemesi bakımından işçinin ölüm şeklinin de bir önemi yoktur. İşçinin ölümüyle yakınları bu ödemeyi almaya hak kazanmaktadırlar.
Ölüm tazminatının, 4857 Sayılı İş Kanunu kapsamındaki işçilerin mirasçılarına ödenip ödenmeyeceği konusunda görüş farklılıkları vardır.
Bu farklılık ölüm tazminatının Borçlar Kanunu’nda düzenlenmiş olması ve “ölüm” halinde mirasçılara kıdem tazminatı ödeniyor olmasından kaynaklanmaktadır.
Bir görüşe göre, işçi kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde vefat etmişse mirasçılara sadece kıdem tazminatı ödenir, ölüme bağlı tazminat ödenmez.
Diğer bir görüşe göre de işçinin hak sahiplerinin kıdem tazminatına hak kazanıyorlarsa bu ödemeden yararlanamayacaklarını, aksi duruma yararlanmaları gerektiği belirtilmektedir.
Ancak, genel kabul, 4857 sayılı İş Kanunu kapsamına giren işçilerin de ölüm tazminatından yararlanması gerektiği yönündedir.
***
SGK cenaze yardımı
Sosyal güvenlik mevzuatımızda ölüm sigortasından sağlanan haklardan biri de ölen sigortalı için cenaze ödeneği verilmesidir. Cenaze ödeneği; iş kazası veya meslek hastalığı sonucu, sürekli iş göremezlik geliri, malullük veya yaşlılık aylığı almakta iken veya kendisi için en az 360 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi bildirilmiş iken ölen sigortalının ailesine verilir.
Cenaze ödeneği sigortalının sırasıyla eşi, yoksa çocuklarına, o da yoksa ana veya babasına, o da yoksa kardeşlerine verilir. Cenazenin bu kişiler dışında gerçek veya tüzel kişiler tarafından kaldırıldığının belgelenmesi durumunda, masraflar gerçek veya tüzel kişilere ödenir. Cenaze ödeneği verilebilmesi için, hak sahiplerince ölüm tarihini belirten bir dilekçe ile kuruma başvurulması gerekir. 2018 yılında cenaze ödeneği miktarı 595 TL'dir.