Ödül, yol ve disiplin...

ANKARA'DAN / Taylan Erten [email protected] Financial Times Grubu'nun "The Banker" Dergisi, Maliye Bakanı Kemal Unakıtan'ı "Avrupa'da Yılın Maliye Bakanı-2007 Ödülü"ne lâyık görmüş. Derginin editörü Karina Robinson, bakana övgüler yağdırmış; "Aslında" demiş, "bu ödül 2007 yılı için; ancak gayri resmi olarak 2001 yılından beri gösterilen başarılar için veriyoruz." Robinson devam etmiş: "Prensip olarak iki yıl üst üste aynı kişiye ödül vermeyiz. Ama, başarılarınızın devam edeceğini ve gelecek yıl da bu ödülü alacağınızı düşünüyorum." Unakıtan da teşekkür konuşmasında, özellikle "mali disiplinden taviz vermeyeceklerini" vurgulamış (Hürriyet, Sabah, 8 Mart). "The Banker" gelecek yılın ödülünü de Unakıtan'a şimdiden ayırdığına göre, demek ki "başarılarının" devamını garanti görüyor. Unakıtan açısından hoş bir durum! "Ödül rezervasyonu" aynı zamanda "The Banker"in onun adına verdiği "uyarı" yüklü bir "kontr garanti" de sayılabilir: Mal" disiplinden taviz yok! Yani, diğer "başarılar" sürse de bu konuda sorun çıkarsa gelecek yıl 2008 ödülü tehlikeye girebilir! Disiplinden yol geçerse?.. Unakıtan'ın Londra'da "Avrupa'da Yılın Maliye Bakanı Ödülü" aldığı gün, Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım da MÜSİAD'ın Kahramanmaraş'taki toplantısında konuşmuş ve özetle şunları söylemiş: "Karayolları projelerinin hacmi 52 milyar YTL. Kamu bütçesinden ayrılabilen kaynak 1.5 milyar YTL. Bu şekilde yapmaya kalkıldığında yollar ancak 15-20 yılda biter. Bütçe dışı kaynağa ihtiyacımız var. Kaynak üretmek için gerekeni yapacağız" (Sabah, 8 Mart). Yıldırım'ın "gerekeni yapacağız" dediği çözüm, halen Meclis'te bekletilen "Ulaştırma Altyapı Yatırımlarına İlâve Kaynak Temini Hakkında Kanun Teklifi" ise; Ulaştırma Bakanlığı'na bağlı veya ilgili bazı kuruluşların gelirlerinden her ay alınacak yüzde 80-90 oranındaki paylarla, tahminen yılda asgari 5.5 milyar YTL'lik bir "bütçe dışı" kaynak yaratımı sözkonusu... Bakan emrinde, "mali disiplinle" ilgili tüm yasa ve kuralların dışında kullanılacak bir kaynak bu... Ya diğerleri?.. Bütçe delici, mal" disiplin bozucu, denetim zayıflatıcı nitelikleriyle dikkati çeken ve eleştirilen yasa girişimleri sadece "yol işleriyle" sınırlı değil. TOBB-TEPAV İstikrar Enstitüsü, Ocak 2008 Mal" İzleme Raporu'nda sıralamış. Farklı konularda fakat aynı nitelikte iki yasa taslağı daha sırada bekliyor: Bunlardan biri, "Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Kamu Kesimi ile Özel Sektör İşbirliği Modelleri Çerçevesinde Gerçekleştirilmesine İlişkin Kanun Tasarısı"... Diğeri, "Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun ile Devlet Su İşleri Umum Müdürlüğü Teşkilât ve Vazifeleri Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı." İlki, artık hangi yatırım ve hizmetler olacaksa, bunlara kamudan verilecek alım ve ödeme garantilerini ilgili idare, Maliye Bakanlığı ve Hazine arasında dağıtıyor. "Hazine'nin tekliği" ilkesini bozuyor. İdarelere yapacakları yatırımlarda keyf" garanti yetkisi tanıyor. Kontrol dışı garanti düzeni öngörüyor. Garantilerin yükünü Hazine'nin, bütçenin üzerine yıkıyor. İkincisi, mevcut YİD modelinin kapsamını genişletiyor. İşbirliğinin hangi alanlarda nasıl uygulanacağını belirsiz bırakıyor. Artık hangi alanlarda olacaksa kamu-özel sektör işbirliğinden doğabilecek görev zararı anlamındaki yükümlülükleri devletin sırtına yıkıyor. TEPAV da, mali disiplini; disiplini kuran ilgili yasaları; disiplini "yönetmekle" yükümlü kurumların "kimyasını" bozacak, yetkilerini kısacak, darmadağın edecek bütçe dışı, denetim zayıflatıcı, keyfi kullanımlara çanak tutucu kaynak yaratma girişimlerini haklı olarak eleştiriyor ve uyarıyor. Bakalım duyan olur mu?!..