Odalara zorunlu ve gönüllü üyelik tartışması büyüyor

Türkiye'de sanayi ve ticaret odalarına ve borsalara zorunlu üyelik sistemi bugüne kadar devam etti.

Derken birden bire, zorunlu üyelik sistemi eleştirilmeye başlandı.

Aslında önceki yıllarda zorunlu üyeliğin tartışılmasına yol açan bazı girişimler de olmuştu.

İlk girişim Eskişehir Sanayi Odası Başkanı rahmetli Mümtaz Zeytinoğlu başkanlığında oluşturulan Sanayi Odaları Birliği girişimi idi. Adana Sanayi Odası Başkanı Sakıp Sabancı ve İstanbul Sanayi Odası Başkanı Nurullah Gezgin Mümtaz Zeytinoğlu'nu destekliyordu. Mümtaz Zeytinoğlu bir kazada ölünce birlik dağıldı.

TÜSİAD'ı kuranlar da genelde odalarda büyük sanayicinin sorunlarının ele alınamamasından yakınanlar idi. TÜSİAD bir bakıma odalara, borsalara ve TOBB'a karşı bir girişim idi.

TÜSİAD'dan sonra ülkenin diğer yerlerinde bölgesel SİAD'lar kuruldu.

MÜSİAD güçlendi. ASKON güçlendi.

Nihayet güçlü meslek birlikleri oluştu.

Gönüllü kuruluşlarda üyeler, ortak giderleri paylaşırken paranın nerede harcandığını biliyor. Parayı veren de gönüllü veriyor.

Zorunlu sistemde üye para vermeye necbur kalmakla yetmiyor, paranın nasıl harcandığı konusunda sorularına çok kere cevap alamıyor.

İş aleminin bir tepe kuruluşunun olmasında yarar vardır. Bugün için bu tepe kuruluş TOBB'dur.

Sistem zorunlulukdan gönüllülüğe dönüşse bile TOBB'un yaşamasında, devamında yarar vardır. Zorunluluk vardır.

Bugüne kadar TOBB politik tarafsızlığını korumakta, hükümetlerle iyi ilişkilerini sürdürmekte başarılı olmuştur.

Anadolu'daki yerel odalar,borsalar TOBB'u her zaman desteklemiştir.

Şimdilerde tartışılan TOBB'un gelirlerinin kullanım şekli, yatırımları ve de büyük rakama oluştuğu söylenen birikimleridir.

TOBB'un gelirlerinin bir bölümünün kamu kuruluşlarına veya kamu kuruluşlarının faaliyetlerine aktarılması genelde çokça eleştirilir.

Orta Anadolu Makine İhracatçıları Birliği (OAMİB) Başkanının dış ticaretten sorumlu Devlet Bakanı ile tartışmalarından öğreniyoruz ki, gönüllü bir kuruluş olan OAMİB bile, son on yılda Dış Ticaret Müsteşarı'nın ve bağlı olduğu bakanların isteği üzerine kamu kuruluşlarının 17 milyon TL'lik giderini karşılamak zorunda kalmış.

Dış Ticaret Müsteşarlığı ve bağlı olduğu bakanlık emrinde çalıştırılacak personel OAMİB kadrolarına alınarak maaşları ödenmiş. Dış Ticaret Müsteşarlığı'nın giderlerinin bir bölümü karşılanmış.

Tartışmalar sonucu kamuoyuna yansıyan bilgiler, zorunlu olsun, gönüllü olsun meslek kuruluşlarının bazılarında üyelerden toplanan paraların, kuruluşların amacı dışında nasıl kullanıldığını ortaya koymaktadır.

Eğer zorunlu ve gönüllü meslek kuruluşlarının gelir gider tabloları açık olarak yayınlansa bu şeffaflık, kuruluşların yıpranmasını önler.

İş aleminin güçlü meslek kuruluşlarına ihtiyacı var.