Ocak enflasyonu ve faiz tahminleri
Önümüzdeki dönemde enflasyon rakamlarının TCMB'nin kendi tahmin patikası içerisinde kalması durumunda faiz indirimlerinin devam edecektir.
TCMB'nin baz senaryosunda yılın ilk çeyreği için oldukça yüksek aylık enflasyon oranları öngörmüş olması sebebiyle, kısa vadede faiz indirimlerine ara verilmesi veya hızının azaltılması ihtimali oldukça düşüktür. 7 Şubat’ta açıklanacak Enflasyon Raporu’nda revize edilmezse, ikinci çeyrekten itibaren aylık enflasyon hedeflerinin daha zorlayıcı hale geleceğini hesaplıyoruz.
Ocak ayı fiyat gözlemleri
Öncelikle ocak ayı TÜFE enflasyon tahmini ile başlarsak, aylık artışın %4,2 olacağını, yıllık enflasyonun ise %44.4’ten %41,0’e gerileyeceğini tahmin ediyoruz. Sebze ve meyve fiyatlarındaki mevsimsel artışlarla aylık gıda enflasyonunun %3,5 seviyesinde gerçekleşmesini bekliyoruz. Akaryakıt ve şebeke suyu zamlarıyla enerji grubunda %3,5’lik bir artış öngörüyoruz. Elektrik ve doğalgazda yıl başında zam yapılmaması destekleyici olurken, alkollü içki fiyatlarındaki yüksek ÖTV kaynaklı artışın TÜFE’ye etkisi sınırlı olacaktır.
Çekirdek enflasyonda, otomobil fiyatları ılımlı artış gösterirken, elektrikli eşya ve mobilya fiyatlarının belirgin şekilde yükseldiğini gözlemledik. Giyim fiyatlarının mevsimsel etkilerle Ocak ayında da gerilemesini bekliyoruz. Lokanta fiyatlarında işgücü maliyetlerine paralel yüksek artışlar görülse de geçen yılın Ocak ayına kıyasla daha düşük seviyede kaldı. Şehir içi ve şehirlerarası taşıma hizmetlerinde yüksek oranlı artışlar dikkat çekiyor. Tüm bu gelişmeleri dikkate alarak, C endeksine göre aylık enflasyonun %4,8 olacağını ve önceki ay %45,3 olan yıllık çekirdek enflasyonun %41,6’ya gerileyeceğini tahmin ediyoruz.
TCMB ne tahmin etmişti?
TCMB, 3 ayda bir yayımladığı Enflasyon Raporu'nda yıllık enflasyon tahminlerini grafik olarak paylaşmakla birlikte, sadece yılsonu değerlerini sayısal olarak da açıklıyor ve bu değerleri ara hedef olarak değerlendiriyor.
Bu yılsonu için belirlenen enflasyon hedefi %21 ile oldukça iddialı bir seviyede olsa da, enflasyon belirsizlik aralığının üst sınırı %26 seviyesinde bulunuyor. TCMB, enflasyonun belirsizlik aralığı içerisinde kalması durumunda hedefi tutturmuş kabul edildiği için, piyasalar daha çok bu üst sınırı dikkate alıyor.
Grafikteki yıllık enflasyon değerlerini bazı programlar yardımıyla tahmin edebiliyoruz. Yıllık değerleri kullanarak enflasyon endeks değerlerini ve buradan da TCMB’nin aylık enflasyon için çizdiği patikayı, baz senaryosu ve tahmin üst sınırıyla birlikte hesaplayabiliyoruz. Kasım enflasyonunun, 8 Kasım'da yayınlanan son rapordaki baz tahminin hafif üzerinde ancak üst sınırın altında; Aralık enflasyonunun ise baz tahminin altında kaldığı görülmektedir. Bu yıl Ocak ayı için tahmin %5-5,5 aralığında, Şubat ayı için ise %3-3,4 aralığındadır. (Grafik)
TCMB, son PPK toplantısında, öncü verilerin ocak ayında öngörülerle uyumlu bir artışa işaret ettiğini belirtmiştir. Bizim tahminimiz ise, yukarıda da ifade edildiği gibi, biraz daha düşük seviyededir. Ancak ulaştırma, köprü-otoyol zamları gibi birçok fiyat artışı ay ortasında yapılmıştır. Bu nedenle, aylık ortalama fiyatlardan hesaplanan enflasyon üzerindeki yansımanın hem Ocak hem de Şubat aylarında gözlenmesi muhtemeldir. Ayrıca, vergi artışına rağmen yapılmayan sigara zammı da Şubat ayında devreye girebilir. Bu doğrultuda, Şubat enflasyonunun beklenenden biraz daha yüksek gerçekleşmesi olasıdır.
Aslında en sağlıklısı, ocak-şubat enflasyon toplamına bakmaktır. İki ayın toplamında %8 civarında bir enflasyon, TCMB tahminleri ile uyumlu görünmektedir. Bu arada, Ocak ayı gerçekleşmesinin 3 Şubat'ta açıklanmasının hemen ardından, 7 Şubat'ta yeni Enflasyon Raporu ve tahminler yayımlanacaktır. Önceki rapordan bu yana enflasyon gerçekleşmelerinin tahminlerle uyumlu olduğu dikkate alındığında, aylık tahmin patikasında ve yılsonu tahminlerinde önemli bir değişiklik beklemiyorum.
Faizlere etkisi
Aylık enflasyonlar bu sınırlar içerisinde kaldığı sürece, TCMB'nin önümüzdeki PPK toplantılarında – ilk toplantı 6 Mart'ta – 250 baz puanlık adımlarla faiz indirimlerine devam etmesi muhtemeldir.
Yeni tahminlerle birlikte yeniden değerlendirmek gerekse de, ikinci çeyrekten itibaren ve özellikle yılın ikinci yarısında aylık enflasyon tahminlerini tutturmak daha zorlayıcı olacaktır. Ortalama olarak, ikinci çeyrekte aylık enflasyonlar %1,4-1,7 aralığında (mevsimsel düzeltilmiş %1,6-1,8), üçüncü çeyrekte ise %1,0-1,2 aralığında (mevsimsel düzeltilmiş %1,1-1,3) olmalıdır.
Bu tahmin aralığının dışında bir eğilim oluşması durumunda, faiz indirimlerinin boyutunun önce 100-150 baz puana düşürülmesi, daha büyük sapma durumunda ise indirime ara verilesi gündeme gelebilir.