“O goley hele şu referandumu bi geçirelim”
Geçmişte de iş dünyasında böyle beklentilere dayalı söylemlerle karşılaşırdık. Belirlenen ileri tarihli bir olayı hedef alıp iş dünyasının “bekle-göre” dediğine geçmişte de tanık olduk. Bugünlerde de benzer bir durum söz konusu. İş dünyasıyla sohbetlerde, sık sık “O goley hele şu referandumu bi geçelim” diyenlerle karşılaşıyoruz.
Referandum sonrası beklentilerinin ne olduğu konusunda soru yönelttiğimde yine bir açıklık, belirginlik söz konusu değil. Yine sorularla, belirsizliklerle bezenmiş bir referandum sonrası beklentisi söz konusu...
İktidarın aldığı kararlar, açıkladığı önlemler de ağırlıklı olarak referandum dönemine kadar geçen sürede ciddi yol kazası yaşanmaması üzerine.
Önce piyasanın canlı tutulmasına ilişkin KDV ve ÖTV indirimleri gündeme geldi. Bununla piyasadaki durgunluk belli oranda azaltıldı. Nisbi bir canlılık yaşandı. Ardından istihdamın artırılması için bir “seferberlik” başlatılması için Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan TOBB toplantısında iş dünyasına yönelik bir açıklama geldi. Bununla amaçlananın yüzde 12 .1 seviyesine yükselmiş olan işsizliğin mart sonuna kadar yüzde 10’lar seviyesine geri çekilmesiydi. O toplantı ve sonrasında Cumhurbaşkanı’na istihdam artışı sözleri verildi. Ayrıca, yeni kayıtlı istihdamda kolaylıklar ve destekler getirildi. Şu anda bunun sonuçlarının ne olduğu henüz belli değil.
Diğer yandan enflasyon kontrol altına alınmak istendi. 2016 yılının yüzde 8.51’lik enflasyonunun hiç değilse o seviyelerde kalması istendi. Ama şubatta 10.13 seviyesi görüldü, enflasyon çift haneye yükseldi.
Şu anda istihdam artırma sözleri esas olarak yeni yatırım ve üretime bağlı olarak açıklanmıyor. Belli oranda kayıtdışını kayda alma ve kapasite artırma beklentilerine dayanıyor. Bunun emek piyasasına nüfusa bağlı olarak her yıl arz olunan 1 milyonluk yeni emeğin işe yerleştirilmesini de stoktaki 3 milyonun üzerindeki işsizin azaltılmasına da sağlıklı imkan yaratacağını söyleyebilmek mümkün değildir. Hele böyle, iş dünyasının referandum ötesini beklediği, karar almaktan çekindiği bir dönemde istihdam konusunda ciddi adımlar atılması mümkün olmayacaktır.
İş dünyası referandumun geçmesini beklerken, yatırım ve üretim konusunda hareketsizlik içersindeler. Yani başlıkta olduğu gibi sorulara “O goley hele şu referandumu bi geçelim” cevabını vermekle yetiniyorlar...
Ne referanduma kadar geçecek süredeki beklentilerinde netlik söz konusu ne de referandum sonrası neler olabileceği konusunda bilgileri ve beklentilerinde bir açıklık var. Böyle olduğu için de bir yandan referandumun geçmesini bekliyorlar, bir yandan da referandum sonrasının belirsizliğini düşünüyorlar.
O nedenle bugünü geçiştirirken, “O goley hele şu referandumu bi geçelim” cümlesini sık sık tekrarlıyorlar.