Nobel ödüllü Craig Mello geliyor
Tarım bizim geleceğimiz, Tarbil, Ditap, elektrikli traktör ve daha adını unuttuğum onlarca proje. Birçoğu nadasa bırakıldı ya da ulaşılamıyor. Yerine isimleri daha afili “Tarım Cepte, Genç Çiftçi, Kent Tarımı” gibi projeler geldi. Sloganlar yeni, hevesler taze. Tarım Sektörü Entegre Yönetim Bilgi Sistemi olan Tarbil dünyada ilk kez Türkiye’de uygulanacaktı. Üzerinden sadece sekiz yıl geçti, akıllı tarım hedefiyle milyonlar harcanmıştı. Amaç akıllı tarım için veri havuzu oluşturmak, doğru tarım stratejileri belirlemekti, aynı zamanda tarım envanteri de hazırlanacaktı, şimdi ulaşılamıyor.
Yeni proje açıklamayı çok seviyoruz, gelişmiş ülkeler eski kaşıklarını bile kırılana kadar kullanırken biz proje çöpe atmada dünya lideriyiz. Eski projelerden kati suretle hoşlanmıyor, bir çırpıda harcıyoruz.
Geçen yıl olduğu gibi bu yıl da kurak, Konya kurumak üzere. Sadece biz değil Akdeniz Havzası, Afrika iklim değişikliğinden en çok etkilenen ülkeler.
2022 kıtlık çanlarının çalındığı bir yıl oldu. Tarım bitti diyenler arkasına iklim değişikliğini de alarak yüksek sesli naralar attı. Ukrayna-Rusya savaşı her şeye tuz biber ekti. Dünyanın üstü açık tek fabrikası olan tarım artık farklı bir bakış açısıyla yönetilmeli. 12 bin yıllık Holosen, muhteşem yüzyıl bitti. Atroposen’e aklı başında tarım endüstrisi lazım.
Tarıma akıl lazım
Fao’ya göre küresel gıda fiyatları son 60 yılın zirvesini yaptı. Aile çiftçilerinin, iklim değişikliği kaynaklı girdi maliyetlerini yönetmesi mümkün değil. 2022 yılı Türkiye Tarımsal Görünüm Saha Araştırması’na göre çiftçilerin yüzde 56’sı daha az girdi kullandı. 2023’te yüzde 20’ye varan verim kaybı var hazır olun.
Tarımın gerçek bir akla ihtiyacı var. Sadece tarlada değil, bilim, laboratuvarlarda tarımın geleceğini çalışıyor. Güzel haberler var, dünyanın en önemli biyoloji profesörü, Craig Mello Türkiye’ye geliyor.
Nobel’i getiren erk
Nobel’i Türkiye’ye getiren erk, tarım bilimine yatırım yapmış tarım endüstrisi, Prof. Dr. Umut Toprak gibi gerçek bilim insanları ve devlet desteği.
RNA etkileşimi üzerine yaptığı çalışmalarla 2006 yılı Nobel Tıp ödülünü kazanan Amerikalı biyoloji profesörü Craig Mello, 15-18 Mayıs tarihleri arasında Tarım ve Orman Bakanlığı, Ankara Üniversitesi ve Hektaş koordinatörlüğünde düzenlenecek 2. Uluslararası Moleküler Bitki Koruma Kongresi’ne katılmak üzere Bursa Orhangazi’ye gelecek. Orhangazi, Türk tarımının geleceğine ışık tutacak uluslararası etkinliğe ev sahipliği yaparak tarımın tüm paydaşlarına da umut olacak.
Dünyada tıp alanında Nobel ödülü almak paha biçilemez. Mello’nun Türkiye’ye gelişi bilim çevreleri için muhteşem bir haber, Hollywood starının gelmesi gibi. Şirketin, Orhangazi’deki Tarımsal İnovasyon Eğitim ve Deneyim Merkezi Türkiye markası için bulunmaz fırsat.
Türkiye markası için tarım aklı
Hollanda örneğinden sıkılanlara Hektaş örneği çok yakında. Karadeniz Tahıl Koridoru ile uluslararası tarım diplomasisinde aldığı başarıdan sonra “Türkiye Tarımı” devlet desteğiyle iyi örnek olmaya aday. Türkiye’nin, lider diplomasisinin içine ustalıkla yerleştirilmiş “tarıma yön veren” konumlandırması, yeni tarım devriminin jeneriği olacak “tarım aklı” kavramı ile güçlü Türkiye markasının önemli bir parçası olmaya aday. Velhasıl doğru yönetildiği takdirde “Türk tarım endüstrisi” güçlü Türkiye yüzyılının vizyonu olabilir.