“Nitelik” herkese lazım
Almanya Federal Meclisi’nin onayladığı Avrupa Birliği dışından göçmenlerin gelmesini kolaylaştırıcı tedbirleri içeren “Nitelikli Göçmenlik Yasası” bütün Avrupa Birliği ülkelerine de genişleyecek gibi görünüyor.
ABD’nin “Yeşil Kart” (green card), Almanya’nın “Fırsat Kartı” ve AB’nin “single permit” (tekli izin) ismini verdiği nitelikli elemanları kendi ülkelerine çekme uygulaması Avrupa Birliği içerisinde de tartışılıyor. AB’nin lokomotif ülkelerinden Almanya’nın iktidar partisi SPD’yi 2009 yılından beri Avrupa Parlamentosu’nda temsil eden milletvekili İsmail Ertuğ, Almanya’nın “fırsat kartı” uygulaması ABD’deki “green card” uygulaması ile çok benzeştiğini ifade ediyor.
Ertuğ, kalkınmış ülkeler Kanada, Avusturalya, İngiltere ve İsviçre gibi ülkeler “fırsat kartı”na yakın bir uygulama peşinde olduğu”nu söylüyor. Almanya’nın “nitelikli eleman arayışı”- nı karşılamak üzere çıkarttığı yasanın diğer AB ülkelerinde de uygulamaya geçebileceğini ifade eden Ertuğ, “Genelde AB içerisinde “fırsat kartı” tavsiyesi var. Dolayısıyla Almanya örnek teşkil ettiği zaman diğer ülkeler de kendi ihtiyaçlarına göre yasalar çıkartıp bu uygulamayı başlatacağı” görüşünde.
AB Konseyi, AB işgücü piyasasına yönelik yasal göçle ilgili yasaların güncellenmesi üzerinde çalışıyor. Güncelleme çerçevesinde, AB’nin “ihtiyaç duyulan yetenekleri AB’ye çekmeyi” amaçlıyor. AB, güncelleme ile hem düzenli göçü artırmak hem de ihtiyaç duyduğu alanlarda ve mesleklerde çalışacak kişileri işgücü piyasasına katmak istiyor.
AB Konseyi’nden yapılan açıklamaya göre, “single permit” (tekli izin) olarak adlandırılan ve hem oturma hem de çalışma iznini kapsayan düzenlemenin güncellenmiş hali, başvuru prosedürünü kolaylaştıracak. AB, bu sayede AB dışından istihdam edilecek “yeteneklerin” sayısının artmasını hedefliyor. Yeni düzenlemeyle AB üyesi olmayan ülkelerin vatandaşları, AB içinde istihdam edildiklerinde daha fazla haklara sahip olacaklar ve çalışma hakları bakımından AB vatandaşlarıyla eşit muamele görecekler.
AB dönem başkanlığını geçtiğimiz ay Çekya’ya devreden İsveç'in Göç Bakanı Maria Malmer Stenergard, “İşgücü eksiklikleri şirketlerimizi yavaşlatırken ve büyümelerini, yenilenmelerini önlediği bir dönemde, bu şirketlerimiz yabancı profesyonelleri daha kolay istihdam edebilmeli.
Öngörülebilir ve kolay bir başvuru süreci çok önemli. Üzerinde anlaştığımız ‘tekli izin’ bunu garantiliyor” açıklamasında bulundu. İsveç’in en önemli AB dönem başkanlığı icraatlarından biri olarak değerlendirilen “Single Permit” hakkındaki yasa, AB vatandaşı olmayanların, AB içinde yaşamasını ve çalışmasını düzenliyor. AB üyesi ülkeler, AB dışından kaç kişiye bu izni vereceklerini kendileri belirliyor.
“Nitelikli eleman çekme” düzenlemesindeki yeni güncellemeye göre, AB vatandaşı olmayanlar, AB dışından veya içinden bu izin için başvurusunda bulunabilecek. Başvurudan sonra en geç dört ay içerisinde iznin verilip verilmeyeceğine ilişkin kararın başvuru yapan kişiye bildirilmesi öngörülüyor.
AB üye ülkeleri içerisinde “single permit” hakkına sahip olan kişi, bildirim yaparak veya ilgili makamlara başvuruda bulunarak işverenini değiştirebilme hakkına da sahip olacak. “Tekli İzin” sahibi kişi, işsiz kalması durumunda iznin geçerlilik tarihi bitimine kadar işsiz geçirilen iki aylık süre içinde AB ülkesinde kalma hakkında sahip olduğu için bir süre zarfında o ülkede kalabilecek.
AB’nin mevcut “single permit” yönetmeliği 2011 yılında çıkarılmış ve AB Komisyonu tarafından Nisan 2022 tarihinde güncellenmesi istenmişti. AB üye ülkeleri geçtiğimiz yıllarda yaklaşık 3 milyon “single permit” ile “nitelikli işgücü”nü istihdam etti. AB işgücü piyasasına yönelik yasal göçle ilgili düzenlemenin son hali verildikten sonra AB Konseyi ve Avrupa Parlamentosu Genel Kurulu’nda kabul edildikten sonra yürürlüğe girecek. Nihayetinde, sonuçta “niteliklilik” her ülkeye olduğu gibi aslında her alanda ve elbette herkese lazım…