Nisan ithalatı 19 milyara inebilir
Ekonomide bir yavaşlama var, bu kesin. Hem rakamlar bunu gösteriyor, hem hükümetin en yetkili ağızları bunu söylüyor. Son olarak Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, bütçe performansındaki bozulmaya işaret etti. Şimşek'e göre bu durum, ekonomideki yavaşlamadan kaynaklanıyordu.
Vergi gelirleri umulan ölçüde artmıyor. Özellikle nisandaki yüzde 3.5'lik artış, tam anlamıyla bir hayal kırıklığı. Nisanda, ithalde alınan KDV'de ise artış bir yana geçen yıla göre yüzde 12'lik bir gerileme oldu. Geçen yılın nisanında 4.3 milyar lira olarak gerçekleşen ithalde alınan KDV, bu yıl 3.8 milyar lirada kaldı.
İthalde alınan KDV'nin azalması, daha az ithalat yapıldığının bir göstergesi. Daha az ithalat yapılması ise daha az üretim gerçekleştirildiğinin ya da üretimdeki artışın büyük ölçüde hız kestiğinin bir işareti. Bütün bunlar bir araya geldiğinde ekonomik aktivitedeki yavaşlama tüm çıplaklığıyla ortaya çıkmış oluyor zaten.
Nisan ithalatı
İthalata ilişkin tahmin yapmanın en iyi yolu, ithalde alınan KDV'nin seyrine bakmak. Ancak, KDV'deki değişimle ithalattaki değişimin oranı her zaman aynı ya da birbirine yakın olmadığı gibi, KDV ve ithalatın değişimine ilişkin oranlar farklı yönlerde de oluşabiliyor. Ama yine de, istisnai dönemler yaşansa da, iki veri arasında paralellik olduğunu kabul etmek gerekiyor.
Nisan ayı rakamlarını biraz önce verdik; geçen yıl 4.3 milyar lira olan vergi, bu yıl 3.8 milyarda kaldı. Nisan ayındaki KDV'nin gerek mart ayına göre, gerek geçen yılın aynı ayına göre olan değişimini ithalat rakamlarına uyguladığımızda karşımıza nisan için 19 milyar dolar civarında bir ithalat rakamı çıkıyor.
Nisan ithalatı 19 milyar olduğu takdirde, geçen yılın aynı ayındaki 21 milyar dolarlık ithalata göre yüzde 10'a yakın bir gerileme yaşanmış olacak.
Ticaret açığı 7.6 milyara inebilir
Devam edelim; nisan ayı ihracatına ilişkin olarak elimizde Türkiye İhracatçılar Meclisi'nin verileri var. TİM kayıtlarına göre nisan ayında ihracat 11.4 milyar dolar oldu. Buna göre, ithalat da 19 milyar dolar olarak gerçekleşirse, nisan ayı dış ticaret açığı 7.6 milyar dolara inecektir.
Nisan aylarında, olağandışı gelişmeler yaşanmadığı takdirde, dış ticaret açığının dörtte üçü kadar cari açık oluşuyor. Buna göre, nisan ayı cari açığı 5.7 milyar dolar olacak demektir. Cari açığın en fazla 5.5 milyara inebileceği, 6 milyarın da üstüne çıkmayacağı tahmin ediliyor.
Nisan cari açığı 5.7 milyar olduğu takdirde, geçen yılın nisanındaki 7.7 milyar dolarlık açığa göre 2 milyarlık bir azalma gerçekleşecek; böylece mart sonunda 71.8 milyar dolar olan yıllık açık da nisan sonunda 70 milyarın altına sarkarak 69.8 milyar dolara gerileyecektir.
Ekonomide hemen hemen tüm rakamlar birbirine bağlı ya da başka bir ifadeyle birbirini etkiliyor. Bizim yaptığımız da yalnızca ithalde alınan KDV'den yola çıkarak ithalatı, ticaret açığını ve cari açığı tahmin etmeye çalışmak. Yaptığımız, adı üstünde, yalnızca bir tahmin. Gerçekleşmelerin ne olduğunu öğrenmek için biraz bekleyeceğiz. Türkiye İstatistik Kurumu nisan ayı dış ticaret gerçekleşmesini 31 Mayıs Perşembe günü, Merkez Bankası da nisan ayı ödemeler dengesi gerçekleşmesini 11 Haziran Pazartesi günü açıklayacak.
