Nisan ayı Para Politikası Kurulu kararları
Merkez Bankası'nın (MB) Para Politikası Kurulu (PPK) nisan ayı toplantısını dün yaptı. Alınan kararlar şöyle: Faiz koridorunun üst ve alt sınırları ile politika faizi 0.50 puan aşağıya çekildi. Ayrıca lira cinsinden zorunlu karşılıkların lira cinsinden değil de istenirse döviz olarak MB'de tutulmasına imkân veren olanağın kullanılması halinde MB'de tutulması gereken döviz miktarı artırıldı. Teknik deyimiyle rezerv opsiyon katsayısı yükseltildi.
PPK toplantısı öncesindeki son haftaların en önemli gelişmesi Güney Kıbrıs'a ilişkin gerginliğin azalmasıydı. Güney Kıbrıs'taki bankaların batak duruma düşmeleri nedeniyle, mart ayında bir ara uluslararası risk alma iştahı azalmıştı. Bu gelişme sonucunda Türkiye'ye giren uluslararası sermaye miktarı da düşmüştü.
Ancak Güney Kıbrıs hükümetinin sert önlemleri kabul etmesi ve böylelikle ekonomisini ayağa kaldırabilmek üzere dış kredi bulmasıyla ortalık sakinleşti. Türkiye'ye gelen uluslararası sermaye miktarında belirgin bir artış yaşandı. Bizim gibi ülkelere gelen net sermaye miktarının düzeyini ileride artırabilecek başka bir gelişme daha oldu: Japonya Merkez Bankası yüklü miktarda parasal genişlemeye gideceğini belirtti. Bir de Moody's'in Türkiye'ye ilişkin son olumlu açıklamasını da not etmek gerekiyor.
Dolayısıyla, mart ayındaki PPK toplantısında alınan kararların arkasındaki temel neden olan ve PPK kararında özellikle altı çizilen olgu ortadan kalktı. O toplantı kararında şöyle deniliyordu: "Son dönemde küresel belirsizliklerin artması sonucu sermaye girişlerinde tekrar bir yavaşlama olduğu dikkati çekmektedir." Önümüzdeki aylarda Güney Kıbrıs'takine benzer olumsuz gelişmeler olmazsa, Türkiye'ye sermaye girişlerinin artması beklenir. Gelen sermayenin ağırlıklı olarak kısa vadeli olacağı belirtilebilir. Öte yandan hala önemli düzeyde belirsizlik olduğunu da vurgulamak gerekiyor. Bunların başında İtalya'daki siyasi durum geliyor.
Bu anlamda şu andaki dış koşullar şubat ayındaki PPK toplantısındaki gibi, yani mart ayına göre daha iyi. Risk alma iştahı bizim gibi ülkelere net sermaye girişini kolaylaştırıcı düzeyde. Öte yandan azımsanmayacak ölçüde belirsizlik var. MB'nin karar oluştururken dikkate aldığı değişkenler de ise son aylarda gözlenen eğilimin sürdüğü belirtilebilir. Şöyle:
Enflasyon görünümü hedef ile uyumlu değil. Ancak bir olumlu gelişmeyi not etmek gerekiyor. Ham petrol fiyatları 100 dolara doğru düşüyor. Bu düzey, MB'nin enflasyon tahminlerinde kullandığı ortalama 108 dolar düzeyinin altında. Ek olarak bir de teknik nedenle nisan ayında yıllık enflasyonun düşmesi bekleniyor: Geçen yılın nisan ayında enflasyon oldukça yüksekti. Bu nisanda yıllık enflasyonu ölçerken o yüksek enflasyon hesap dışında kalacak.
İlk çeyrekte (MB'nin ölçtüğü biçimde ölçüldüğünde) ortalama kredi artış oranı yüzde 21,7 oldu. Son dört haftanın ortalaması ise yüzde 21,9. Dolayısıyla, kredi artış oranı yüzde 15 eşiğinin üzerinde seyrediyor ve düşme emaresi göstermiyor. Reel kur ise MB'nin tam müdahale eşiği sınırında; 120 düzeyinde.
Nisan ayının ilk yarısında lira, yarısı euro yarısı dolardan oluşan döviz sepeti karşısından nominal olarak değerlendi. Bizim enflasyonun reel kur hesaplamasına giren ülkelerdeki enflasyondan yüksek olduğu dikkate alınırsa, reel kurun nisan ayında120'nin üzerine çıkmış olması beklenir. Öte yandan, ekonomide ılımlı bir toparlanmanın başlamış olabileceği yönünde de sinyaller var, ilk çeyreğin bir öncekinden farklı olmadığına dair de. Sanki ılımlı bir toparlanmanın başladığı yolundaki sinyaller biraz daha ağırlık kazanıyor gibi.
Bu gelişmeler çerçevesinde çok sürpriz bir karar çıkmadı MB'den. Ben, politika faizinin düşürülmesinin mümkün olduğunu ama bunun mevcut enflasyon görünümü çerçevesinde anlatılmasının zor olduğunu düşünüyordum. Bu nedenle de alınma olasılığı en düşük karar olarak görüyordum. Diğerleri için ise söyleyecek bir şey yok.