Nefesimiz 2025’e yetmez

9 günlük tatil, Avrupa pazarındaki daralma, bölgesel gerilimlerin etkisiyle ihracat, haziranda sert düştü. İhracatçılar, asgari ücret, yüksek faiz ve düşük kur üçgeninde sıkıştı.

 Haziran ayı dış tica­ret verileri açıklandı. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), verilere göre, Türkiye’nin haziran ihracatı 18,6 milyar dolar oldu. 2024’ün ilk yarısındaki ihracat 125,4 milyar dolara, 12 aylık ihracat ise 257,8 milyar dolara ulaştı. En çok ihracat yapan sektör­ler sıralamasında otomotiv 2,6 milyar dolarla haziranda da ilk sıradaki yerini korudu.

Otomotivi, 2,3 milyar dolarla kimya ve 1,3 milyar dolarla çe­lik sektörü takip etti. İthalatta ise aşağı yönlü seyir Haziranda devam etti. 2024 Haziran itha­latı, bir önceki yılın aynı ayı­na göre yüzde 4,1 azalarak 25 milyar 4 milyon dolar oldu. İh­racatın ithalatı karşılama ora­nı ise bir önceki yılın aynı ayı­na göre 5,4 yüzde puan azalışla yüzde 74,3 olarak gerçekleşti.

İhracat, yüzde 10 geriledi

TİM Başkanı Mustafa Gül­tepe, dış ticaret verilerine iliş­kin açıklamada, mayısta 24,1 milyar dolarla tüm zamanların aylık rekorunu kıran ihraca­tın, haziranda takvim etkisiyle yüzde 10,6 gerilediğini bildirdi. Gültepe, “Genel Ticaret Siste­mi (GTS) kayıtlarına göre, ha­ziranda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 10,6 daralan ihra­catımız 18,6 milyar dolar düze­yinde kaldı. 6 aylık ihracatımız 125,4 milyar dolara, 12 aylık ih­racatımız ise 257,8 milyar do­lara ulaştı. 2023 ile kıyasladığı­mızda 6 aylık ihracatta yüzde 2, 12 aylık ihracatta ise yüzde 2,5 artıdayız” dedi.

En çok ihracat yapan 5 il

Hizmet İhracatçıları Birli­ği’nin çalışmasına göre hazi­randa hizmet ihracatının 8,7 milyar dolar civarında gerçek­leşeceğini öngördüklerini bil­diren Gültepe, şunları kaydet­ti: “Sektörler özelinde baktı­ğımızda otomotiv 2,6 milyar dolarla ilk sıradaki yerini ko­rudu.

Otomotivi, 2,2 milyar dolarla kimya, 1,3 milyar do­larla çelik ve hazır giyim, 1,2 milyar dolarla elektrik-elekt­ronik sektörleri ta­kip etti. Geçen ay 6 sektörümüz ihra­catını artırırken, 20 sektörümüzde düşüş kaydedildi. En çok ihracat ya­pan 5 ilimiz ise İs­tanbul, Kocaeli, Bursa, Ankara, İz­mir oldu.”

Rekabet gücümüz çok düştü

Haziran hracat verilerini değerlendiren ihracatçılar, geçen yılın aynı dönemine göre yaşanan yüzde 10’luk, ancak bir önceki ayın ihracatına kıyasla yaşanan sert düşüşün genel ihracattaki son durumun bir yansıması olduğunu kaydetti.

İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği Başkanı Çetin Tecdelioğlu, hazirandaki düşüşün uzun tatil süresi nedeniyle daha sert gerçekleştiğini kaydetti. Bayram tatilinin bayram günleri ile sınırlı olması gerektiğinin altını çizen Tecdelioğlu, “Zor dönemden geçiyoruz. Daha çok çalışmamız gerekiyor. 4 günlük bayram 9 güne çıktı. Tatil dönüşü rehavet birkaç gün daha sürdüğünü hesap edersek neredeyse ayın yarısı çalışmadan geçti.

Bu sürdürülebilir değil” diye konuştu. Küresel ticaretin yavaşlaması, kur ve yüksek faiz altında ihracatın zorlaştığını belirten Tecdelioğlu, bir de tatil günleri nedeniyle motivasyonun düşmemesi gerektiğini kaydetti. Tecdelioğlu, şöyle konuştu: “Rekabet gücümüz çok düştü. Yüksek faiz, kur ve maliyetteki artışlar bizi çok zorluyor. Kâr etmeden işlerimizi sürdürmeye çalışıyoruz. Temel hedef, şu an için pazarımızı korumak.Ekim ayına daha güçlü gidemezsek daha zor bir yıl bizi bekliyor.”

Geçen ay 906 firma ilk kez ihracat gerçekleştirdi

Mustafa Gültepe, geçen ay 906 firmanın ilk kez ihracat gerçekleştirdiğini, söz konusu firmaların ihracata 91 milyon dolar katkı sunduğunu söyledi. Gültepe, “Kilogram birim ihracat değerimiz 1,41 dolar oldu. Parite, geçen ay ihracatımızı negatif etkiledi. Haziran ayında pariteden kaynaklı 38,8 milyon dolarlık kayıp yaşadık” değerlendirmesinde bulundu.

Üreticileri Türkiye’de tutmakta zorlanıyoruz

Tekstil İhracatçıları ve Çalışanları Derneği (TİCHAD) Başkanı Ergin Aydın ise tekstil ve hazır giyimde daralmanın sürdüğünü söyledi. Geçen yıl 1,5 milyona yakın istihdamın 1 milyonun altına indiğini belirten Aydın, “Kur, yüksek faiz ve asgari ücretin yarattığı baskı üreticileri farklı alternatiflere zorluyor. Türkiye’den çıkıp daha düşük maliyetli ülkelere göç yaşanıyor" dedi. Talep noktasında sorun yaşanmadığını ancak fiyat tutturamadıklarını belirten Aydın, “Hacim konusunda sorun yaşamıyoruz. İş var ve gelmeye devam ediyor, ancak fiyat baskısı yaşıyoruz. Sektör, para kazanmayı bir kenara bıraktı. Ancak suyun altında nefesimiz bir 3 ay daha yeter. Sonrası çok daha kritik. 2025 yılı seyri eylül, ekim aylarında belli olur. Sektör adına kaygılıyız” diye konuştu.