Neden uzun vadeli faizler düşerken kısa vadeliler artar?

Kısa vadeli ABD hazine faizleri, uzun vadelilerdeki düşüşten bağımsız bir yükselişiyle neden iki farklı trend ortaya koyuyor. Finansal yazın kısa vadeli faizlerin oynak olabileceğinin altını çizer. 6.Mart-16.Mart arasındaki 10 günü kısa vadede 7bps artış, uzun vadedeyse 18bps düşüş kaydediliyor. Kısa vadeliler neden düşüyor? Uzun vadeliler neden yükseliyor? FED 2014’teki %5.5 işsizliği, 2015’te %5-%5.2 aralığına çekebileceğini öngörüyor. Krizin en önemli açmazlarından olan enflasyona gelince, 2015 %0.8 düzeyinde tamamlanacak olsa da 2016’da, %2 hedefi yakalanacak. Enflasyondaki keskin düşüş, peşinde nominal faizleri de sürükleyerek, reel faizlerde eksili rakamları sıradanlaştırdı. Merkez bankaları için en kötüsü tahmin yeteneğini çalıştıramadığı alanlardır. Merkez Bankaları, ekonomide finansal istikrar kadar fiyat istikrarını, fiyat istikrarı kadar da büyümeyi yönlendirmek zorunda kalıyor. Merkez bankaları, krizdeki koordinasyon eksiklikleri yükünün altında buluyor kendini. Birçok şeyden sorumlu olsalar da, teknik içerikteki konularda ekonominin diğer organlarına bağımlılıktan kurtulamıyorlar. 

Geleneksel olan, kısa vadeli faizleri kontrol ederek borçlanmayı, girişimciliği ve büyümeyi yönlendirmektir. Yatırım yapmayı düşünenlerin faiz yükünü azaltıp, borçlanma vadelerini uzatmak istihdamı toparlayıp, işsizliği kontrol altında tutacak ve tüketim talebini zindeleştirecektir. FED altı yıldır faiz artırmayarak, Nisan ya da Haziran döneminde artırmayı planladığı faizlerine ilişkin yükselen eğilimi desteklemektedir. Nitekim 17 Mart FED başkanı Yellen’in açıklamalarıyla kısa vade ile uzun vade aynı safa durmuş gibidirler. Çünkü FED, artış yönünde atacağı adımlarda acele etmeyeceğini açıklamıştır. Bu da kısa vadeli faizleri düşüş yönünde etkilemek için yetmiştir. Uzun vadelilerdeki görece durağan seyir,  literatürden farklı bir gelişim değildir. Büyük durgunluk krizinin kendine özel önlemleri içinde uzun vadedeki finansman olanaklarının rolü, yatırımları ve girişimciliği kolaylaştırıcı olmaktı. En son ECB’nin 1.1 milyar Euro tahvil alımı ile gündemimizde yer alan krizi önleyici adımlar, 2008 Eylül sonrasında FED’in bilançosunu balonlaştırmak pahasına yatırım ortamını yumuşattı. Krizde doların rolü, dün güvenli liman arayışlarını karşılamaktı. Bugünse FED’in faiz artış planı karşısında en çok tercih edilen para birimidir. Değişmeyen tek şeyse balonlardır.