Ne Merkez’in ne hükümetin yanlışı yoksa yüksek enflasyonun suçlusu kim?
Geçmiş yıllarda olduğu gibi enflasyon hedefini tutturamayan Merkez Bankası, bu yıl da hükümete “özür mektubu” gönderdi.
“Özür mektubu” gündemimize enflasyon hedeflemesi politikasıyla girmişti. Buna göre Merkez Bankası ile hükümet ortaklaşa bir enflasyon hedefi belirleyecek, Merkez Bankası bu hedefi tutturmak için gerekli para politikası kararlarını “özgürce” alıp, “serbestçe” uygulayacaktı. Enflasyon hedeften 2 puandan fazla şaşarsa Merkez Bankası, hükümete başarısızlığın nedenini ve çözüm yollarını açıklayan bir “özür mektubu” gönderecekti.
Dolayısıyla “özür mektubu”nun ruhunda enflasyonla mücadelede başarısızlığa yol açan politikaların ortaya konması var.
“Özür mektubu”ndan beklenen birinci şey Merkez Bankası’nın izlediği para politikasındaki hangi yanlışların ya da eksikliklerin başarısızlıkta etkili olduğunu açıklaması ve düzeltmek için ne yapacağını açıklamasıdır.
“Özür mektubu”nda bulunması gereken ikincisi nokta ise temel görevi fiyat istikrarını sağlamak olan Merkez Bankası’nın, kendi misyonu ve birikimi ile hükümetin izlediği hangi maliye ve ekonomi politikalarının enflasyon hedefinin şaşmasına yol açtığını tespit ederek, gereken düzeltmeler konusunda hükümeti uyarmasıdır.
Özetle “özür mektubu”, esas olarak enflasyon gelişmelerini anlatan “teknik” bir metin değil “politik” bir metin olmak durumundadır.
Enflasyonun hedefin 2 katını 2 puan aştığı yılın sonunda Merkez Bankası’nın hükümete gönderdiği “özür mektubu”nda ise birçok şey var ama asıl olması gereken “özür” yok.
Mektupta ne Merkez Bankası’nın izlediği para politikasının neresinin yetersiz veya yanlış olduğuna dair, ne de hükümetin izlediği maliye ve ekonomi politikalarındaki hangi yanlış ve eksikliklerin enflasyonun böylesine yüksek olmasına yol açtığına dair tek bir kelime yok. Merkez Bankası’nın para politikasının sıkı olduğu tekrarlanıp duruyor. Hükümet politikaları konusunda ise sadece olumlama var: Vergi ayarlamalarının enflasyonu artırıcı yönde yapılmamış olmasının olumlu katkıları vurgulanıyor.
Ne Merkez Bankası’nın, ne hükümetin politikalarında bir hata yoksa, enflasyonun hedefin 2 katının 2 puan üzerine çıkmasının suçlusu kim?
Saygın bir Merkez Bankası’nın bu suçu ve suçluyu ortaya koyabilmesi gerekirdi.
Bu koşullarda Merkez Bankası’nın 2018 yılı enflasyon tahminlerine ve politikalarına güven sağlayabilmesi mümkün mü?
Grafikte Merkez Bankası’nın 2017 ve 2018 enflasyonu için hedef tarihinden önce yaptığı tahminlerin seyri var. Son yılın ocak ayına gelene kadar yapılan tahminler, aynı senaryonun tekrarı gibi. Merkez Bankası, bu haliyle senaryonun kalan bölümünün aynı olmayacağına dair umut vermiyor.