Nazım’ı 117. Yaşında şiiriyle anmak
Uzun yıllar tutsak ve yasaklı şairimiz Nazım Hikmet’i doğumunun 117’nci yılında kendisinin dört şiiri ve Neruda’nın onu anlattığı şiiriyle anmak istedim.
Nazım Hikmet 15 Ocak 1902 doğumludur. 117. Yaşında onu şiirleriyle ve Pablo Neruda’nın onun için yazdığı şiiriyle anmak istiyorum.
Nazım ilk şiirini 11 yaşındayken “Feryad-ı vatan” başlığıyla yazmış. Onunla başlayalım:
“Sisli bir sabahtı henüz/ Etrafı bürümüştü bir duman/ Uzaktan geldi bir ses, Ah aman aman!/ Sen bu Fedyad-ı Vatanı dinle işit/ Dinle de vicdanına böyle hükmet/ Vakanın parçalanmış bağdını/ Belki yok senden ümit/
Yaşamaya dair şiiri: “Yaşamak şakaya gelmez,/ büyük bir ciddiyetle yaşayacaksın/bir sincap gibi mesela,/yani yaşananın dışında hiçbir şey beklemeden/ yani işin gücün yaşmak olacak./
Yaşamayı ciddiye alacaksın/ yani o derece, öyle ki/mesela kolların bağlı arkadan, sırtın duvarda,/ yahut kocaman gözlüklerin/beyaz gömleğinle bir laboratuarda/ insanlar için ölebileceksin/ hem de hiç kimse seni zorlamamışken,/ hem de en güzel, en gerçek şeyin/ yaşamak olduğunu bildiğin halde./
Yani, öylesine ciddiye alacaksın ki yaşamayı/ yetmişinde bile mesela zeytin dikeceksin, /hem de öyle çocuklara falan kalır diye değil,/ölümden korktuğu halde, ölüme inandığın için,/ yaşamak yanı ağır bastığından.”
Bulut mu olsam gemi mi yoksa? Şiiri: “Bulut mu Olsam/ Denizin üstünde ala bulut/üzerimde gümüş gemi/ içinde sarıbalık/ dibinde mavi yosun/ kıyıda bir çıplak adam/ durmuş düşünür./
Bulut mu olsam, /gemi mi yoksa?/ Balık mı olsam?/ yosun mu yaksa?/Ne o, ne o, ne o./Deniz olunmalı, oğlum/ bulutuyla, gemisiyle, balığıyla, yosunuyla.”
Çok şükür aşığım şiiri: “Bana öyle geliyor ki bir tek/ insana yüz milyonlarca insana/ bir tek ağaca, bütün ormana/ tek bir düşünceye, birçok/düşünceye ve fikre aşık olmadan/ yaşamak/yaşamak değildir./ Tohuma, toprağa, denize inan/ İnsana insan hepsinden önce./Koruyan olalım, sönen yıldızın,/ sakat hayvanın duy kederini./ Hepsinden ötede insanın./ Sevindirsin seni cümlesi/ nimetlerin, sevindirsin seni/karanlık ve aydınlık, sevindirsin/sevindirsin seni ./ Ama hepsinden önce sevindirsin seni insan…”
Pablo Neruda’nın 1972’de Santiago’da yazdığı Nazım şiiri: ”Dev bir insan,/bütün dünya için yazdı./ Dev bir insan,/ yığınlar için yüreği attı./ Dev bir vatansever,/acıyı vatanında tattı. / Nazım, yüzyılımızın şiirinde en büyük ozan./ Nazım, mertlik ve acının özdeşleştiği insan.”
3 Haziran 1969’da yitirdiğimiz ozanı, 117. doğum gününde şiirle anmak istedim.