Nakit sermaye artıran firmalarda faiz indirimi ve cevap bekleyen sorular

Yasal düzenleme

7 Nisan 2015 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 6637 sayılı Kanun’la yapılan bir düzenlemeyle, sermaye şirketlerinin nakit sermaye artırımları için önemli bir teşvik getirilmiştir. 
Düzenlemeyle özet olarak;
- Yeni kurulan veya nakit sermaye artıran şirketlerde, konan veya artırılan sermaye üzerinden, Merkez Bankası tarafından ilgili yıl için açıklanan bankalarca açılan TL cinsinden ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranı dikkate alınarak hesaplanacak tutarın %50’sinin, kurumlar vergisi matrahından indirimine olanak sağlanmış,
- Finans, bankacılık ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar ile kamu iktisadi teşebbüsleri kapsam dışında bırakılmış,
- Nakit dışındaki varlık devirlerinden kaynaklananlar dahil olmak üzere, birleşme, devir ve bölünme işlemlerinden kaynaklanan ya da ortaklar veya ortaklarla ilişkili kişilerce kredi kullanılmak veya borç alınmak suretiyle gerçekleştirilen sermaye artırımlarının indirim hesaplamasında dikkate alınmaması öngörülmüş,
- Matrahın yetersiz olması nedeniyle indirilemeyen tutarın sonraki dönemlere devredilebilmesine olanak sağlanmış,
- Başta indirim oranının farklılaştırılması olmak üzere, düzenlemeyle ilgili olarak Bakanlar Kurulu'na geniş yetkiler verilmiştir.
Bakanlar Kurulu, Kanun’un kendisine verdiği yetkiyi kullanmış, 30.06.2015 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 2015/7910 sayılı Kararname'nin Eki Kararla, indirim oranı farklılaştırılmıştır. 
Kararla yapılan düzenlemeler de dikkate alınarak konu aşağıda özetlenmiştir. Konuyla ilgili cevap bekleyen sorulara ve kişisel cevaplarımıza sonraki makalelerde yer verilecektir.

Genel indirim oranı

Yukarıda da belirtildiği gibi, faiz indiriminde kullanılacak indirim oranı genel olarak %50’dir. Dolayısıyla, nakit sermaye artıran şirketler, Merkez Bankası tarafından belirlenecek faiz oranı kullanılarak hesaplanacak tutarın yarısını, kurum kazancından indirecektir.

Payları borsada işlem gören halka açık şirketlerde indirim oranı

Bakanlar Kurulu kararıyla, payları borsada işlem gören halka açık sermaye şirketleri için indirim oranı farklılaştırılmıştır. Yapılan düzenlemeye göre, indirim oranı, payları borsada işlem gören halka açık sermaye şirketlerinden, indirimin uygulanacağı yılın son günü itibariyle, halka açıklık oranı;
- % 50’den az olanlar için genel orana 25 puan ilave edilerek % 75,
- % 50’nin üzerinde olanlar için genel orana 50 puan ilave edilerek % 100
olarak uygulanacaktır.

Nakit olarak konan sermayeyi yatırımlarda kullananlarda indirim oranı

Bakanlar Kurulu Kararı'na göre, nakit artırılan sermayenin, yatırım teşvik belgeli üretim ve sanayi tesisleri ile bu tesislere ait makine ve teçhizat yatırımlarında ve/veya bu yatırımların inşasına tahsis edilen arsa ve arazi yatırımlarında kullanılması durumunda, teşvik belgesinde yer alan sabit yatırım tutarıyla sınırlı olmak üzere, genel orana 25 puan ilave edilecektir. Dolayısıyla bu durumda indirim oranı %75 olacaktır.

İndirim oranının sıfır olarak uygulandığı durumlar

Bakanlar Kurulu Kararı'na göre aşağıdaki şirketlerde veya durumlarda indirim oranı sıfır olarak uygulanacaktır:
- Gelirlerinin % 25 veya fazlası, faiz, kâr payı, kira, lisans ücreti, menkul kıymet satış geliri gibi pasif nitelikli gelirlerden oluşan sermaye şirketleri.
- Aktif toplamının %50 veya daha fazlası bağlı menkul kıymetler, bağlı ortaklıklar ve iştirak paylarından oluşan sermaye şirketleri.
- Artırılan nakdi sermayenin başka şirketlere sermaye olarak konulan veya kredi olarak kullandırılan kısmı.
- Arsa ve arazi yatırımı yapan sermaye şirketlerinde arsa ve arazi yatırımına tekabül eden kısım.
- 09.03.2015 tarihinden 01.07.2015 tarihine kadar olan dönemde, sermaye azaltımına gidilmiş olması halinde, 01.07.2015 tarihinden sonra artırılan sermaye tutarının azaltılan sermaye tutarına tekabül eden kısmı.
İndirim uygulamasından yararlanamayan sermaye şirketleri
Yasal düzenleme gereği; finans, bankacılık ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar ile kamu iktisadi teşebbüsleri indirim uygulamasından yararlanamamaktadır.
Nakit sermaye artışı kabul edilmeyen sermaye artırımları
Yasal düzenleme gereği; 
- Nakit dışındaki varlık devirlerinden kaynaklananlar dahil olmak üzere, birleşme, devir ve bölünme işlemlerinden kaynaklanan ya da 
- Ortaklar veya ortaklarla ilişkili kişilerce kredi kullanılmak veya borç alınmak suretiyle gerçekleştirilen sermaye artırımları
indirim hesaplamasında dikkate alınmamaktadır.

Düzenlemenin yürürlük tarihi

Yukarıda özetlenen düzenleme, 1 Temmuz 2015 tarihinde yürürlüğe girmiştir.