Müzik sektörünün yeni nakit makinesi: Festivaller

Müzik kayıt endüstrisinde küresel satışlar son on yıl içinde yüzde 40 oranında gerileyerek 16 milyar dolara indi. Canlı müzik performanslarının sayısı ise hızla artıyor. Avrupa genelinde geçtiğimiz sene yaklaşık 3 bin festival düzenlendi. İngiltere'de festival biletlerinin satışından elde edilen gelir son 10 yılda dört kat arttı.

Geçtiğimiz on seneyi müzik kayıt endüstrisi için "ölü bir dönem" olarak değerlendirmek mümkün. IFPI (Uluslararası Fonogram Endüstrisi Federasyonu) rakamlarına göre, küresel müzik kayıt endüstrisi son on yıl içinde yüzde 40 oranında daraldı. En büyük müzik piyasası olan ABD'de, 1999 yılında 14.6 milyar dolara ulaşan CD ve kaset satışları, 2009 yılında 6.3 milyar dolara geriledi. Bu daralmanın önümüzdeki yıllarda da devam edeceği düşünülüyor. Kaset ve CD satışlarında yaşanan düşüşün en büyük nedenlerinden birisi, müzik eserlerine internet ortamında ücretsiz bir şekilde ulaşılıyor olması.

Müzik sektörü nerede hata yaptı?

Recording Industry Association of America (RIAA)'ya göre, son yıllarda önemli ölçüde daralan müzik kayıt endüstrisinin en büyük sorunlarından birisi, tüketicilerin değişen beklentilerine uyum sağlamak oldu. Her yerde ve her zaman kesintisiz bir şekilde müzik dinlemek isteyen yeni nesil müzikseverlerin bu taleplerini hayata geçirmek oldukça maliyetli bir süreçti. Öte yandan geçtiğimiz on yıl içinde yaşanan iki resesyon da müzik satışlarını olumlu etkilemedi. Sektör analistlerinin dikkat çektikleri bir diğer konu ise 1990'larda ulaşılan satış oranlarının 2000'li yıllarla karşılaştırılamayacağı. Bunun başlıca nedeni olarak, 90'lı yıllarda herkesin kasetten vazgeçip, CD'ye geçmesi; yani önemli bir yenilik yaşanması gösteriliyor.

Dijital müzik dünyasının galibi yok

Bugün ise her ne kadar CD yok olmaya başlasa da, bunu yerini alabilecek ve önemli bir gelir kaynağı oluşturabilecek yeni bir ürün yok. Dijital müzik dünyasının ise henüz gerçek anlamda bir galibi yok.

Bu sektörün öncü ismi Napster 1999 yılında hayata geçti. İnternet üzerinden bedava müzik dinlemek, bir yandan büyük bir çoğunluğun müzik dinleme tarzını değiştirirken, diğer yandan ortalama 14 dolar olan CD fiyatını, bedavaya indirdi.

2003 yılında ise Apple, iTunes ile insanların dijital müzik için para ödemesini sağladı.

Uzmanlara göre, 1999-2003 arasında geçen dört sene içinde, müzik sanayi savaşı kaybetti. Savaşın kaybedilme nedeni ise, tüketicilerin değişen beklentilerini anlayamamak oldu.

Forrester Araştırma şirketine göre bugün ABD genelindeki internet kullanıcılarının sadece yüzde 44'ü; ve dijital ortamda müzik satın alanların yüzde 64'ü, müziği para ödemeye değer buluyor. Kaçak müzik dinleme oranı ise hala pazarın yüzde 90'ını temsil ediyor.  

RIAA'nın öngörüsü müzik endüstrisinin daralmaya devam edeceği ve 2014 yılına kadar 5.5. milyar dolara gerileyeceği yönünde.

Sektörün yeni büyüme makinesi

CD ve kaset satışlarında zor günler yaşana dursun, müzik sanayinde işler aslında o kadar da kötü değil. Bunun nedeni bütün dünyada sayıları hızla artan müzik festivalleri, canlı performanslar. Bugün insanlar bir konser bileti için 200 dolara ulaşan biletler alabiliyorlar. PwC Medya Analisti Nick George'a göre bunun nedeni "dijital çağda yaşayan bizlerin,  konsere gitmek gibi, gerçek deneyimler yaşamak istememiz."

Dünyanın en büyük festival piyasalarından biri olan İngiltere'de, sektör yaklaşık 1.36 milyar dolara ulaştı. Ülkedeki canlı konser bileti satışları son on yıl içinde dört kart arttı. ABD'de ise canlı müzik konserlerinden elde edilen gelir son yıl içinde iki kat artarak 4.6 milyar dolara ulaştı.

Tabii ki bu gelişmeler müzik endüstrisinin de albüm işinden çok festival işine odaklanmasına yol açtı. Dolayısıyla, festivaller müzik endüstrisinin yeni nakit makinesi konumuna yükseldi.

Tüketicinin beklentileri değişti

Festivallerde yaşanan patlama, gerek müzik endüstrisi gerekse tüketiciler için önemli değişimleri beraberinde getirecek nitelikte. Her ne kadar dijital medya, kayıtlı müziğin değerini düşürdüyse de, canlı performanslar önümüzdeki yıllarda önemli bir gelir kaynağı olacak gibi görünüyor. Dijital çağa uyum sağlamak için müzik bölümlerini yeniden yapılandıran Sony ve Warner gibi büyük kuruluşlar, sanatçılar ve müzikseverler bu değişimden oldukça mutlu görünüyor. Çünkü festivaller bir taraf için yeni bir gelir fırsatı oluştururken, diğer taraf için unutulmaz deneyimler sunuyor.

Marka tanıtımının yeni yolu

Müzisyenler, turneleri "büyük para" fırsatı olarak görürlerken, şirketler de müzik festivallerini, markalarını tanıtmak için önemli bir araç olarak değerlendiriyorlar. Reklamlardan farklı olarak, birebir yaşanan deneyimler markanın daha sürdürülebilir bir tüketici kitlesine ulaşmasını sağlıyor. Bunun sonucunda da festivallerin sayısı her geçen sene artış kaydediyor. İngiltere yılda 670 müzik organizasyonuna ev sahipliği yapıyor. IQ Magazine'e göre, Avrupa genelinde bu sene 2 bin 500-3 bin arasında festival gerçekleştirildi.  Küresel konser bileti satışlarında ise bu sene yüzde 20 oranında artış bekleniyor. HMW gibi müzik perakendecileri de festival işine girmiş durumdalar.

Yeni pazarlar

Her sektörde olduğu gibi, yükselen festival sektörünün de hedefi, yeni pazarlara ulaşmak. Doğu Avrupa, Latin Amerika, Asya bu pazarların başında geliyor. Bu kapsamda farklı gelişmeler izleniyor. Örneğin Sony Music, Macaristan'ın canlı performans organizatörü ShowTime Group'tan hisse satın aldı.

Festival organizatörlerinin ilgilendiği bir diğer ülke de Çin.

Ülkedeki 200 milyona ulaşan genç nüfus dikkate alındığında, bu ilginin yersiz olmadığı ortada.