Mustafa Suleyman; “Yaklaşan Dalga”
Yuval Noah Harari, “Yaklaşan Dalga – Coming Wave”, çok etkileyici, çok iyi yazılmış ve çok önemli bir kitap. Yapay zeka ve biyoteknolojinin oluşturduğu varoluşsal tehlikeleri araştırıyor. Tehdidi nasıl kontrol altına alabileceğimize dair örnekler ve gerçekçi çözümler sunuyor. Yaklaşan yeni teknolojik dalganın insanlığa neredeyse tanrısal özellikler sunduğuna dikkat çekiyor. Bunun eşi benzeri görülmemiş bir yaratma gücü, zenginlik, bolluk vadettiğini ancak gelişmeleri akıllıca yönetmeyi "başaramazsak bizi nasıl yok edebileceğini de irdeliyor. Özetle kitap geleceğe dair olasılıkları son derece gerçekçi bir yoldan, gayet rahat okunabilen bir üslupla anlatıyor." Harari “mutlaka okunmalı” diyor.
Ünlü Sapiens kitabının yazarı, tüm dünyanın tanıdığı ve geçtiğimiz hafta İş Bankası’nın konuğu olarak İstanbul’da da bir söyleşiye katılan hem Tarihçi (ve aslında hem de Fütürist) Harari’nin yüksek perdeden övdüğü kitabın yazarı Mustafa Suleyman, Suriyeli, taksi şoförü bir baba ile İngiliz, hemşire bir annenin, Oxford mezunu İngiliz oğlu. Yapay zeka araştırmacısı ve girişimci. 1984 doğumlu. Google- Alphabet'in satın aldığı DeepMind'in kurucu ortağı. İngiliz yapay zeka araştırmacısı ve girişimcisi. Şu anda son girişimi Inflection AI’yi büyütmekle meşgul. Harari ve Süleyman’ın birkaç hafta önce yaptığı söyleşiyi YouTube’dan izlemenizi öneririm. Kısa link burada; https://bit.ly/46dEZaX
Mustafa Suleyman'ın "The Coming Wave" adlı kitabı, yapay zeka ve sentetik biyoloji gibi teknolojik gelişmelerin mevcut ve olası etkilerini ele alıyor.
Kitapta, Suleyman "kontrol problemi"ni, yani güçlü teknolojilerin tüm yararlarının yanı sıra kontrol sağlama işlevini; çağımızın temel zorluğu ve tehdidi olarak tanımlıyor. Suleyman, içinde olduğumuz teknolojik devrimin yaratabileceği dönüşümü, yaratacağı eşi benzeri görülmemiş bolluğu, kolaylığı, zenginliği ve olası yeni dünyayı anlatarak okuyucuları farklı açılardan bakmaya ve tekno magazin gibi değil de ciddi ciddi, yapıcı düşünmeye sevk ediyor.
Suleyman, etkileyici ama uyarıcı bir ifadeyle, gelişmelerin toplumları ve mevcut hükümetleri korkuttuğunu, sınırlama eğilimi yarattığın ancak bunun hem zor hem de tehlikeli olacağını belirtiyor. Kitap her şeyi sadece varsayımsal örneklerle değil sahici örneklerle anlatarak önermelerine gerçek boyutta derinlik katıyor, Böylece paylaşımları akademik veya soyut kalmıyor. Yakın gelecekten verdiği inandırıcı örnekleri geleceğe taşıyıp zaten gerçekleşmiş büyük riskleri irdeliyor.
Suleyman, Daron Acemoglu ve James Robinson'ın çalışmalarına işaret ediyor. Toplum içindeki kötü unsurların kaosa neden olduğu çok zayıf devletler ile sınırsız güce sahip devletler arasındaki "Dar Koridor" kavramına da değiniyor. Aşırı güçlü bir devletin yarattığı varoluşsal risklerin, canlı, bilgili, yetkili bir toplumun dağıtılmış yetenekleriyle karşılanması gerektiğini savunuyor. Kısacası "Yaklaşan Dalga" teknolojilerinin yönetimi için devletler üstü yeni bir kollektif bilincin ve yönetişim sisteminin gerekli olduğunu savunuyor.
Teknolojinin üç aşamalı evrimsel seyri:
Suleyman, kitabında yapay zeka ve sentetik biyolojinin bir araya gelmesiyle meydana gelen bu teknolojik devrimin, insanlık için yaratacağı fırsatları ve tehditleri üç aşamada ele alıyor:
1. İnsanlık ilk olarak teknolojiyi fiziksel dünyayı manipüle etmek amacıyla kullandı;
2. Daha sonra odak noktamız bilgi işlemeye kaydı;
3. Şu anda ise yeni biyolojik yaşam formlarını yaratma çabasındayız.
Yapay zeka sayesinde hastalıkların teşhis ve tedavisinde elde edilebilecek hızlı ve doğru sonuçlardan ve sentetik biyoloji aracılığıyla organ nakli ihtiyacının nasıl azalabileceğinden bahsediyor. Kötü niyetli kişilerin bu teknolojileri kullanarak nasıl istikrarsızlık, kaos ve potansiyel felaketlere neden olabileceği üzerinde de duruyor.
Kitapta basit çözüm önerileri, klişe telkinler ya da her şeyi bir kerede çözecek mucizevi formüller sunulmuyor. Bunun yerine, hayatın ve toplumun birçok farklı yönünü ele alan on maddelik bir çözüm önerisiyle, sorunların üzerine nasıl eğilebileceğimizi gösteren bir başlangıç noktası oluşturulmuş. www.the-coming-wave.com