Motosikletin terkisini doldurdu Endeavor’a adını yazdırdı
Son dönemde start-up’larla ilgili ortamlarda sık duyar olduk Scotty adını. Önce İstanbul Teknik Üniversitesi öğrencileri ona ödül verdi, arkasından New York merkezli global girişimcilik ağı Endeavor’da ülke adayı seçilerek bu büyük grubun içine dahil oldu. Yaptığı işi “Şehir hayatını kolaylaştıran uygulamalar geliştiren bir teknoloji şirketi” diye özetleyen Scotty, çocukluğundan bu yana mucitliğe meraklı genç iş insanı Tarkan Anlar tarafından kurulan bir sistem. İstanbul trafiğinde zaman kaybetmek istemeyenlere motosikletli alternatif sunuyor. Sisteme hem motosikleti olanlar hem de bu taşıtla yolculuk yapmak isteyenler dahil oluyor. Yani bir yandan motosikletiyle bir yerlere seyahat ederken yanında “artçı” yani yolcu götürmek isteyenler sistemin içinde ek gelir sağlıyor, bir yandan da şehir içinde motosikletle yolculuk yapmayı tercih edenler zamandan tasarruf ediyor...
2017’de 5 motosiklet ile yola çıkan Scotty, henüz iki yıl dolmadan 10 bin araçlık bir filoya ulaştı. Sisteme 1 milyon kullanıcı kayıtlı ve bu süre içinde 3 milyon işlem gerçekleşmiş durumda. İstanbul’da günde 12 binin üzerinde kullanım (işlem) gerçekleşiyor.
‘Toplantıya geç kalınca fikir gelişti’
Scotty, tam bir “adam olacak çocuk” hikayesi. Marmaris’te babasının turizm ve mücevher dükkanında satış öğrenerek büyüyen kurucu Tarkan Anlar, kendini bildi bileli bir şeyler icat etmeye meraklı olduğunu söylüyor. “Kod yazmaya 12 yaşında başladım. Teknolojiye hep yatkındım. Ailem tarafından da mucit yönüm hep desteklendi. Büyüdükçe girişimci olmaya karar verdim ve işletme okudum” diyen Anlar, bir süre şansını profesyonel dünyada denedikten sonra girişimci olmayı daha fazla ertelememesi gerektiğini düşünerek internet üzerinden canlı yayın yapan Vidpanel platformunu kurmuş. İşler gayet yoğun giderken bir yaz günü toplantısına yetişemeyeceğini anlayınca motosikleti olan bir arkadaşından yardım istemiş. “Marmaris’ten motosiklet aşinalığım vardı zaten. Sıkıştıkça İstanbul’da da hep kullandım ama o gün eve döndükten sonra şehirde böyle bir sistem kurulabileceğini düşündüm. Hemen yazılımını oluşturdum” diye anlatıyor fikrin gelişme sürecini. Kadıköy’deki meşhur Boğa heykelinin önünde birkaç arkadaşıyla gerçekleştirdiği anket, motosikletli yolculuk modelinin bir tür fizibilite raporunu seriyor önlerine. İnsanların böyle bir alternatife sıcak bakabileceğini görünce mevcut şirketini ortağına devredip hemen Scotty’nin kuruluşuna yoğunlaştırıyor enerjisini.
İstanbul’da 400 bin motosiklet var
Benzer bir modelin Endonezya’da oldukça başarılı çalıştığını gördüklerini anlatan Anlar aldığı tepkiler hakkında şunları söylüyor: “Çevremde herkes ‘sen delisin, gayet güzel para kazanıyorken neden şirketini bırakıyorsun’ dedi. Benim için ya hep ya hiç kuralı geçerli. Bir arkadaşımdan 800 dolar borç aldım, yazılımın temelini oluşturdum, sunucu aldım. Şu andaki uygulamanın en ilkel halini kurdum. İnsanlar kimse motorunu vermez, 5 kişi bile bulamazsın dediler. Ancak dedikleri gibi olmadı, hem kullanıcılar hem de motosiklet sahipleri büyük ilgi gösterdi, çünkü gerçekten büyük ihtiyaçtı.”
Tarkan Anlar’ın yaptığı araştırmaya göre İstanbul’da yaklaşık 400 bin motosiklet kullanıcısı var. Bunların şu anda 10 bini Scotty sistemine kayıtlı. Anlar’ın hedefi ise kayıtlı motosiklet kullanıcısının yüzde 20’sini sisteme dahil etmek.
Anlar, bu modelin Uber’den farkını şöyle açıklıyor: “Biz Uber’in motosikletlisi değiliz, çünkü ille de motosiklet olacak diye bir sınırımız yok. Yarın bu bisiklet de olur, scooter da tekne de... Şehirdeki hayatı güzelleştirmeyi hedefl eyen süper app olmaya çalışıyoruz. Geçen yıl İzmir’e girdik, bu yıl Ankara ve diğer şehirler hedefimizde. Hem hayatı kolaylaştırıyoruz hem de birçok insana para kazandırıyoruz. Scotty tamamen sosyal girişim projesi.”
‘Tuzla-Silivri arası yolculuk oldu’
Scotty’ye bir motosiklet kullanıcısı olarak girebilmek için bir dizi eğitim ve denetimden geçmek gerekiyor. İstanbul’daki motosiklet kullanıcılarının genellikle birbirlerini tanıdıklarını belirten Tarkan Anlar, her başvuranı kabul etmediklerinin altını çiziyor. Öyle ki bugüne kadar başvuranların sadece yüzde 10’unu kabul edebilmişler. Kriterleri ise, “En az iki yıllık motosiklet ehliyeti ve sigortası olanları kabul ediyoruz. Uzmanlardan yardım alarak bir müfredat belirledik. Sürüş kabiliyetinin yanı sıra teori eğitimi, teknik bakım eğitimi de veriyoruz. Arkasından psikolojik yeterlik testleri de yapıyoruz. Simülasyonlarla sürücülerin verdikleri tepkileri ölçüyoruz. Sisteme girdikten sonra da yolcu kimliğiyle denetimler yapıyoruz” diye açıklıyor.
Bugüne kadar Scotty sisteminde en uzun yolculuk İstanbul’da Tuzla-Silivri arasında olmuş. Tarkan Anlar, talebin yaz ayları kadar trafik nedeniyle kışın da yoğun olduğunu söylüyor. “Kadınlar asla kullanmaz diyorlardı ama ilk müşterilerimiz kadınlar oldu” diyen Anlar, sistemi bir kez kullananların yüzde 70’inden tekrar talep geldiğinin altını çiziyor.
Tarife 4 TL'den açılıyor
Yolcuların çoğunun 18-30 yaş arası her gelir ve eğitim grubundan olduğunu söyleyen Tarkan Anlar, “Beyaz yakalı yönetici de var öğrenci de” diyor. Scotty uygulaması cep telefonundan takip edilebiliyor. Motosiklete binildiğinde tarife 4 TL’den açılıyor, kilometre başına 1.25 TL artıyor. Sürücü de kullanıcı da fiyat göstergesini cep telefonundan takip ediyor. Sisteme yakın zamanda kurye taşımacılığı ve yemek dağıtımının da girdiğini belirten Anlar, şu anda toplam işlemin yüzde 80’inin yolculuk olduğunun altını çiziyor. Tarkan Anlar, Endeavor sistemine dahil olan Scotty’nin dört kıtadan 33 yatırımcıdan yatırım aldığını vurgulayarak, “Ben de sürekli yatırım turları için yurtdışına çıkıyorum. Oldukça iyi gidiyor. Seri A’yı tamamladık, B safh asındayız. Sadece ortaklıklar değil işbirliği anlaşmalarımız da oluyor” ifadesini kullanıyor.