Milli Tarım’la Erzurum, Kars, Ağrı’ya ithal hayvan geliyor
Milli Eğitim, Milli Savunma, Milli İstihbarat derken şimdi de tarımımız “Milli” oldu. Milli Tarım Politikası 1 Ocak 2017 itibariyle yürürlüğe girdi. Bu politikanın temel unsurlarından biri olan hayvancılıkta da “milli” politika uygulanacak.
Daha önce de yazdığımız gibi, politika milli, çiftçi milli, fakat çiftçinin beslediği hayvan gayri milli, Hayvana yedirilen yem, gayri milli. Hayvan doğursun diye suni tohumlama ile verilen sperma gayri milli, hayvan hastalandığında iyileşsin diye verilen ilaç, korumak için yapılan aşı gayri milli. Hayvana bakan çoban gayri milli. Liste uzayıp gidiyor. Gayri milli dediklerimiz büyük oranda ithal demek.
Bakanlar Kurulu Kararı ile Et ve Süt Kurumu’na 500 bin baş besilik dana ithalatı için yetki verildi. Kurum, ithalat yapmak için besicilerden talep toplamaya başladı. Bunun için “2017 Yılı Besilik Sığır Talep Başvuruları Alınmaya Başlanmıştır” başlığı ile bir duyuru yayınlandı.
Duyuruda özetle şöyle deniliyor: “Bakanlığımızca belirlenen teknik ve sağlık şartlarına uygun olarak izin verilen ülkelerden besilik sığır ithalatı gerçekleştirilecektir.
Besilik sığırlar, etçi ve kombine ırkların saf veya melez erkekleri olacaktır. İthal besilik sığırların kilogram birim satış fiyatları, taleplerin toplanmasından sonra açıklanacaktır.
Talepler mart, nisan, mayıs ve haziran aylarında ihtiyaç duyulacak miktarlar için alınacaktır. Diğer aylar için ilerleyen tarihlerde ayrıca başvuru alınacaktır.” Buraya kadar olan bölümü yorumlarsak, Et ve Süt Kurumu yılın ilk 6 aylık dönemi için besicilerden kaç hayvan alacaklarını kendilerine bildirilmesini istiyor. İthal edilecek hayvanların fiyatının ne olacağı belli değil. Gelen taleplere göre fiyat belirlenecek. Dövizdeki artış dikkate alındığında, Et ve Süt Kurumu da hayvanların hangi fiyattan alınacağını henüz bilmiyor. Hayvan ithal edilecek ülkelerdeki satıcılar bu durumu değerlendirip fiyat artırırsa,Türkiye piyasanın üzerinde bir fiyatla hayvan ithal edecek. 2010 yılından bu yana Türkiye’nin yaptığı ithalatla Avrupa’da hem ithal edilecek hayvan azaldı hem de fiyatlar arttı. Bu nedenle o ülkelerdeki tüketiciler, hayvan alıp besicilik yapanlar fiyat artırdı diye Türkiye’ye kızgın. Et ve Süt Kurumu’nun duyurusuna göre, besilik hayvan almak isteyenler 3 Şubat 2017’ye kadar; Ağrı, Adana, Bingöl, Denizli, Diyarbakır, Erzurum, Sakarya, Sincan, Sivas, Yozgat ve Van Et Kombinası müdürlükleri ve Tekirdağ İrtibat Bürosu’na bizzat başvurmaları gerekiyor.
Hükümetin 2010 yılından bu yana sürdürdüğü ithalat politikası ile sadece ithal besilik dana ile hayvancılık yapan bir besici modeli oluştu. Bu besiciler, yerli hayvan almıyor. İthal besi hayvanı alıp besliyor ve kesime götürüyor. Hayvanları kesip sattıktan sonra yeniden ithal hayvan almak için sıraya giriyor. Besicilerin baskısı ile devlet sürekli ithalat yapmak zorunda. Bu, hayvancılıkta yeni bir iş modeli oldu.
İhtiyaç olduğunda ithalat yapılabilir. Fakat, asıl amaç üretimi artırmak olmalı. Milli Tarım Politikası ile üretimin artırılması hedefl enirken Doğu Anadolu gibi, besiciliğin merkezine bile besilik hayvan ithal ederseniz üretimi nasıl artıracaksınız? Et ve Süt Kurumu’nun duyurusunda; Ağrı ve Iğdır’daki besicilerin, Ağrı Et Kombinası Müdürlüğü’ne, Bingöl, Bitlis, Elazığ, Muş, Tunceli illerindeki besicilerin Bingöl Et Kombinası Müdürlüğü’ne, Diyarbakır, Batman, Mardin, Siirt, Şanlıurfa, Şırnak illerindeki besicilerin Diyarbakır Et Kombinası Müdürlüğü’ne, Erzurum, Ardahan, Bayburt, Erzincan, Gümüşhane, Kars illerindeki besicilerin Erzurum Et Kombinası Müdürlüğü’ne başvurmaları isteniyor. Bu yıl uygulamaya konulan Milli Hayvancılık Politikası’na göre bu illerin tamamı “Mera Hayvancılığı Yetiştirici Bölgesi” kapsamında. Devlet bu bölgede besicilik yapacaklara ağıl ve ahır yapımına veya yenilenmesine yüzde 50 hibe desteği veriyor. Et sığırcılığına uygun 200 başa kadar düve alımına yüzde 30 hibe desteği sağlanıyor. Bu bölgedeki yetiştiricilere buzağı başına 200 lira daha fazla destek ödenecek.
Bu iller aynı zamanda yerli besiciliğin en yoğun yapıldığı merkezler. Hem besicilik yapın size destek vereceğiz, kredi, hibe vereceğiz diyeceksiniz hem de gelin Et ve Süt Kurumu’na başvurun ithal besi danası alın diyeceksiniz. Bu kadar çelişkili, bu kadar tutarsız, bu kadar iki yüzlü bir politika “milli” olsa ne olur, gayri milli olsa ne olur?
Bu politika, Erzurum, Kars, Iğdır, Tunceli, Ardahan ve bölgedeki diğer illerde asırlardır besicilik yapan ve ülkenin her tarafına besi hayvanı gönderen yetiştiricilere “siz bu işi bırakın, tasınızı tarağınızı toplayın ve çekip gidin. Biz, Brezilya’dan, Uruguay’dan, Avrupa’dan besi hayvanı getireceğiz. Size ihtiyacımız yok” demektir.
Ağrı, Diyarbakır, Erzurum, Bingöl’de faaliyet gösteren ve bölgedeki besiciliği desteklemesi gereken devletin et kombinaları bu kararla, bu uygulama ile birer ithalat ofisine dönüştürülüyor. Besicilik yaparak ülkenin et ihtiyacını karşılayacaklara devlet “ben sana ithal dana vereyim” diyor. Bunun adı da “milli” politika olacak, pes doğrusu. Et ve Süt Kurumu’nun duyurusunu okumaya devam edelim. Deniliyor ki, en az 40 baş besilik dana alacaksınız. Avrupa’dan olsun diyorsanız en az 60 dana alacaksınız.
Avrupa Birliği menşeli hayvan taleplerinde her bir hayvan için 50 euro, Güney Amerika menşeli hayvan taleplerinde her bir hayvan için 50 dolar ön ödeme/avans bedeli olarak Et ve Süt Kurumu hesabına yatırılması gerekiyor. Yani, fiyatı duyunca, hayvanları görünce caymak, vazgeçmek yok. Avrupa’dan 200 dana almak istiyorsan 10 bin euro, Güney Amerika’dan alacaksan 10 bin doları hesaba yatıracaksın. Almaktan vazgeçersen para geri verilmeyecek, gelir olarak kaydedilecek.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, her fırsatta “dolarları bozdurun, dolarla iş yapmayın” diyor. Besicilerden hayvan başına 50 dolar, 50 euro alınıyor. Besiciden alınan para da gayri milli. Bütün bunlar niye yapılıyor? Halkımız ucuz et yesin diye. Bugüne kadar halkımız ucuz et yiyebildi mi?
Tarım Bakanı bile, ucuz ithal edilen etin pahallı satılmasından şikayetçi.
Özetle, politikanın adı “milli” olsa da her şey gayri milli.