Mevduat ve kredi faizinde de adeta dip görüldü

Merkez Bankası’nın faizi yüzde 16.5’ten yüzde 14’e düşürmesini faizde dibin görülmesi olarak yorumladık. Kastettiğimiz tabii ki Merkez Bankası’nın politika faiziydi.

Şimdi benzer bir durum mevduat ve kredi faizi için de geçerli.

Mevduat ve kredi faizinde son veriler 18 Ekim’deki durumu gösteriyor. Merkez Bankası ise faizi 24 Ekim’de 2.5 puan daha düşürdü. Peki bankaların Merkez Bankası’nı izleyip faizde yüklü bir indirime gitmeleri beklenebilir mi? Doğrusu pek sanmıyoruz. Çünkü bankalar faizleri, son günlerin popüler ifadesiyle zaten önden yüklemeli olarak fazlasıyla aşağı çekmişlerdi. İşte bu yüzden mevduat ve kredi faizinde sanki dip görüldü, diyoruz. Faizde en fazla 1-2 puan daha indirim olabilir, o kadar; sonrasında yeniden artış olasılığı var.

Unutmayalım, bankalar Merkez’in eylüldeki 3.25 puanlık indiriminden sonra da faizi pek aşağı çekmemişti. Çünkü bankalar özellikle mevduat faizinde zaten politika faizinin çok altında faiz uyguluyor. O makas yine korunacaktır, dolayısıyla çok sınırlı bir indirim söz konusu olabilir.

Mevduat faizi üç haftada 0.93 puan düştü

Tüm bankaların tüm vadeli mevduatının ortalama faizi haziran sonunda yüzde 22.90 düzeyindeydi. Ortalama faiz üç ayda 8.34 puan düşerek eylül sonunda yüzde 14.56’ya indi. Yani ortalama faiz her ay 2.78 puan düşmüş oldu.

Geldik ekim ayına... Ekim ayının ilk üç haftasında ortalama faiz 0.93 puan düştü. Üstelik faizdeki düşüş giderek hız kesiyor. Örneğin 11-18 Ekim haftasındaki düşüş yalnızca ama yalnızca 0.05 puan düzeyinde kaldı.

Yani bu gidişle ekim ayının tümündeki faiz düşüşü 1 puanı ancak aşacak gibi. Dolayısıyla önceki aylarda 2.78 puan olan düşüşten 1 puan civarında bir düşüşe inilmiş olacak gibi. Mevduat faizinde düşüşün sonuna gelindiği ve artışın başlayacağı yönünde işaretler zaten alınıyor. 11-18 Ekim haftasında üç aya kadar vadeli ile bir yıl ve daha uzun vadeli mevduatın faizi arttı, bir yıla kadar vadelinin faizi aynı kaldı.

Birkaç kez vurgulamıştık; temmuz, mevduatta vadeyi uzatma ve böylece kazançlı çıkma ayıydı, artık o dönem çok geride kaldı. Şimdi vadeyi olabildiğince kısa tutma dönemi. Çünkü bundan sonra faiz belki çok az daha düşer ama öyle görünüyor ki daha sonra artış başlayacak.

Kredi faizindeki üç haftalık düşüş yalnızca 0.30 puan

İhtiyaç, taşıt ve konut kredisinin kredi hacmiyle ağırlaklandırılmış ortalama faizi temmuz-ağustos-eylül ayları toplamında 10.45 puan düştü. Haziran sonunda yüzde 27.86 olan ortalama faiz eylül sonunda yüzde 17.41’e geriledi.

Faiz ekim ayında yüzde 17’lerden aşağı inmedi. 27 Eylül’den sonraki üç hafta toplamında kaydedilen düşüş yalnızca ama yalnızca 0.30 puan oldu.

Eylül sonunda yüzde 17.41’e gerileyen ortalama faiz, 18 Ekim’de yüzde 17.11 düzeyinde kaldı.

Temmuz-ağustos-eylül toplamında 10.45 puan, yani aylık ortalama 3.48 puan düşen faiz, ekimin ilk üç haftasında yalnızca 0.30 puan geriledi. Düz mantıkla ekim ayındaki toplam düşüşün 0.40 puan olabileceğini söyleyebiliriz.

Yani aylık ortalama 3.48 puan düşüşten 0.40 puan düşüşe... Yavaşlamanın bundan daha tipik göstergesi olabilir mi?