Meslekte kazanma gücü kaybında ölüm geliri bağlanması

Sosyal güvenlik reformundan önce yürürlükte olan 506 sayılı Kanuna göre meslekte kazanma gücü kayıp oranı % 50'nin altında olanların ölümü halinde hak sahiplerine ölüm geliri bağlanabilmesi, sigortalının ölüm nedeni ile geçirdiği iş kazası arasında ilişki olmasına bağlı idi.

5510 sayılı Kanunun 20'nci maddesinde ise meslekte kazanma gücündeki kayıp oranı % 50'nin altında iken ölen ve ölüm nedeni geçirdiği iş kazasına bağlı olmayan sigortalıların hak sahiplerine ölüm geliri bağlanması imkanı getirildi.

Ölüm gelirinin hesaplanması, sigortalının ölüm nedeninin iş kazası veya meslek hastalığına bağlı olup olmadığı ile sürekli iş göremezlik geliri almakta iken ölen sigortalıların sürekli iş göremezlik derecelerine göre farklılık göstermektedir.

Meslekte kazanma gücünü % 50'den daha az oranda kaybetmesi nedeniyle sürekli iş göremezlik geliri almakta iken iş kazası veya meslek hastalığına bağlı olmayan ölüm halinde sigortalının almakta olduğu geliri, hak sahiplerine kanunun 34'üncü maddesi hükümlerine göre paylaştırılacaktır.

 Söz konusu hak sahiplerinin gelir bağlama işlemleri yapılırken, hak sahiplerinden ölen sigortalının ölüm sebebini bildiren ve ilgili makamlarca düzenlenen onaylı ölüm tutanağı, defin ruhsatı, mevcut ise otopsi raporu ile sigortalının ölüm tarihine yakın takip edildiği ya da tedavi gördüğü hastanelerden alınacak hasta dosyası, P.A akciğer grafisi ve diğer tıbbi belgeler ile hastalığın seyrine dair epikrizlerin temin edilerek, sigortalının iş kazası veya meslek hastalığı tahsis dosyasının;

-Genel müdürlükte olması halinde, söz konusu belgelerin ölüm geliri bağlayacak ünitece merkeze intikal ettirilerek, Genel müdürlükçe meslek dosyası ile birlikte,

-Ünitede olması halinde ise, ölüm raporu sigortalının dosyası ve meslek dosyası ile birlikte, ölüm nedeninin geçirdiği iş kazasına veya tutulduğu meslek hastalığına bağlı olup olmadığının tespiti için Maluliyet ve Sağlık Kurulları Daire Başkanlığı'na gönderilecektir.

Maluliyet ve Sağlık Kurulları Daire Başkanlığı'nca yapılan incelemede ölümünün geçirdiği iş kazasına veya tutulduğu meslek hastalığına bağlı olmadığının tespit edilmesi halinde, pasif ölüm ilk karar gelir bağlama programları tamamlanıncaya kadar ölüm geliri manuel hesaplanıp kontrolsüz giriş programlarından bilgisayara aktarılacaktır.

Meslekte kazanma gücünü % 50'den daha az oranda kaybetmesi nedeniyle sürekli iş göremezlik geliri almakta iken ölen ve ölüm nedeni iş kazası veya meslek hastalığına bağlı olmayan sigortalının hak sahiplerine paylaştırılacak gelirinde; sigortalının sürekli iş göremezlik derecesi ile gelirinden yapılan artırım ve indirimler dikkate alınacaktır. Sigortalının gelirinin yarımdan ödenmesi halinde, ölümünden sonra hak sahiplerinin tek dosyadan gelir almaları halinde yarım olan geliri tam olarak hesaplanacaktır.

Sürekli iş göremezlik geliri almakta iken ölen sigortalıların; ölüm sebebini bildiren ve ilgili makamlarca düzenlenen onaylı ölüm tutanağı, defin ruhsatı, gömme izin kağıdı, ölü muayene zabıt varakası, otopsi raporu veya doktor raporu gibi belgelerin temininin imkansız olduğu hallerde, sigortalının ölümünden önce sürekli iş göremezliğine esas iş kazası veya meslek hastalığı dışında başka bir kaza geçirip geçirmediği ya da başka bir hastalığa yakalanıp yakalanmadığının mahallinde tahkiki sosyal güvenlik kontrol memurları aracılığıyla yaptırılacaktır. Ancak sigortalının kesin ölüm sebebine ilişkin karar, bu belgeler ile sigortalının dosyasının tetkiki sonucunda Kurum Sağlık Kurulu'nca verilecektir.

Ancak, ölen sigortalılardan meslekte kazanma gücü kaybı %50'nin altında olanlar hakkında yapılacak araştırma zaman alacağından, hak sahiplerinin mağduriyetlerine meydan verilmemesi için öncelikle sigortalının geliri hak sahiplerine hisseleri oranında ölüm geliri olarak paylaştırılacak, araştırma sonucuna göre düzeltme işlemi yapılacaktır.