Mermer ihracatçısı ne yapıyor?
Geçtiğimiz hafta Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği'nde ( BAİB ), o bölgede mermer sektöründe iş yapan dostlarla bir araya geldik. Batı Akdeniz Maden İhracatının Geliştirilmesi URGE Projesi Kapsamındaki Proje çerçevesinde yaptığımız seminerde, maliyetlerinin azaltılması, fiyatlandırma ve pazarlama sorunları üzerinde güzel bir tartışma ortamı oluştu. Bir süre önce de İstanbul Maden İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı sayın Ali Kahyaoğlu ile bir sohbet yapmıştık.
Gerek BAİB URGE seminerinde ve gerekse sayın Ali Kahyaoğlu ile yaptığımız sohbette, sektörün öne çıkan sorunları ve düşünülen çözümler hep aynı oldu. Türk sanayicisinin bir türlü çare bulunamayan sorunu, “Yetişmiş Eleman Eksikliği” burada da önümüze had safhada çıkıyor. İşlenen taşı değersiz hale getirebilen hataları görmezden gelip ambalaja koyan işçi kadar, az da olsa, bu taşın ambalaja konulmasını isteyen kötü niyetli satıcıların sektöre verdiği zarar da, gerçekten düşünebileceğimizin çok ilerisinde. Amerika Birleşik Devletleri (ABD) piyasasında Türk mermeri için “Harcı alem” değerlendirmesinin arkasında bu tür davranışların verdiği zarar yatıyor. Oysa doğal taşlarımızın çeşit ve mevcut rezervlerimizin zenginliği, sektörün elindeki en önemli koz. Bunu gerektiği şekilde kullanabilsek, neredeyse tamamı katma değer sayılabilecek bir ihracat kaleminin getirisi, gerçekten büyük olacaktır.
İşlenmiş ürün ihracatının önünde duran engellerden önde gideni “Gelişmiş Teknoloji Kullanımı” konusunda, yeterli seviyede olmamamız. Kuşkusuz çok ileri seviyede teknoloji kullanan işletmelerimiz var amma ülke penceresinden baktığımızda bunların sayısal açıdan yetersiz olduğu da yadsınamaz bir gerçek. Ocaktan çıkarılan taşın bütünlüğünün korunmasıyla başlayıp, çatlak blokların teknik müdahalelerle (bohçalama) firesiz veya az fireli kullanımı için gereken teknolojilerin kullanımının yaygınlaştırılması gerekiyor. Herkesin fikir birliğinde olduğu konu, işletmelerde verimliliğin arttırılması ve karlılığın işletme içerisinde sağlanması gerektiği. Bir metreküp bloktan elde edilebilecek sağlam ürünün miktarının arttırılabilmesi ve mümkün olduğunca ileri seviyede işlenmiş ürün elde edilebilmesi, gerek maliyetlerin azaltılmasını gerekse karlılığın yükseltilmesini sağlayacak önemli etkenler.
Bu arada, sektörün önünde duran ve en çok engel olan enerji maliyetlerini de atlamamamız gerekli. Yerleşim yerlerinden uzaktaki üretim birimlerinde, gerek üretim yapabilmek ve gerekse iş görenlerin hayatlarını sürdürebilmeleri için gereken enerji maliyetlerinin düşürülebilmesi, devletin ihracata bu konuda vereceği desteklerle bir nebze de olsa sağlanabilir.
Pazarlama konusundaki önerilerimizin en önünde, sektörde eğilim belirleyen veya moda çizgisini çizen tasarımcıların etkilenmesi geliyor. Bu da işletmelerin bireysel çabalarından ziyade, birlikler, dernekler ve benzeri STK’lar tarafından yapılabilecek işler ki bunun örneklerini memnuniyetle görmeye başladık ve arttırılarak sürdürülmesini bekliyoruz.
Görünen o ki gerek işverenlerin gerekse işgörenlerin, hem sektörün teknik ve işletme sorunları üzerinde, hem de uluslararası pazarlama üzerinde eğitilerek daha ileri düzeylere getirilmesi gerekiyor.