Merkez’in faiz indirimi ölçüsünde kredi faizlerinin ucuzlaması imkansız
Merkez Bankası gecelik borçlanmada faiz koridorunun tavanını yüzde 9.50’den yüzde 9.0’a çekti ama, bunun sonunda kredi faizlerinin benzer büyüklükte ucuzlaması imkansız. Bankalarımızın toplam kredileri 1.5 katrilyon TL. dolayında. Normal olarak bankaların kredilerinin ana kaynağı mevduat hesaplarındaki birikimlerdir.
• Ne var ki, bankalardaki mevduat birikiminden krediye yöneltilebilecek imkân 1.1 trilyon TL dolayında..
• Bankalar yurtdışından döviz ile borçlanarak kredi imkânlarını artırıyorlar. Borçla bulunan dövizlere dayalı olarak verilen krediler yaklaşık 300 milyar TL.
• TCMB’nin bankalara verdiği kredilerin toplamı 100 milyar TL.
• Bankalarımızın öz kaynakları 2016 Ocak ayı sonunda 264 milyar TL. (Öz kaynak krediler için hem kaynaktır hem de kredi sınırlamasıdır. Bankalar öz kaynaklarının en fazla 8 katı kadar (264x8=2.1 trilyon TL) kredi verebilirler.)
Merkez Bankası’nın gecelik fonlamada faiz koridoru yüzde 7.25 ile yüzde 9.0 oldu. Bankaları fonlarken haftalık repoda 7.50, günlük borçlanmada en düşük yüzde 7.25 en fazla yüzde 9.0 faiz uygulayacak.
Ama bankaları fonlama gücü 1 trilyon 500 milyar toplam kredide sadece 100 milyar TL. Bu 100 milyar TL’yi de şimdilerde ortalama yüzde 8.47 faiz ile bankalara kullandırıyor.
Mayıs sonu Enflasyon yüzde 6.58‘e geriledi ama, yıllık beklenti yüzde 7.50 enflasyon. Merkez Bankasının faiz tabanını yıllık enfl asyon hedefinin altına çekmesi zor.
• Merkez Bankası şimdilerde bankalardan aldığı yüzde 8.74 oranındaki faiz , bankanın faiz koridorunun yüzde 9.0 olan tavanın hemen altında.. Bu nedenle tavanı da yüzde 9.0’un altına çekmesi kolay değil.
Merkez Bankası faizi indirmeye başlayınca, bankalar mevduat faizini aşağıya çekmeye başlarlar.
Önümüzdeki günlerde mevduat faizlerinde indirim başlayacak. Önemli olan mevduat faizlerindeki indirimin mevduat hesaplarında azalmaya yol açıp açmayacağıdır.
Mevduat faizinin enflasyonun altına inmesi, parasını mevduat hesabında tutanların zarara uğraması karşısında bankalardan mevduat çekilmesi başlamasa da mevduat atıl durursa bu bankaları rahatsız eder. Kredilerin gelişmesini ve kredi faizlerinin ucuzlamasını engeller.
İşte bunun için Merkez Bankası faiz indirimlerine devam ediyor. Kredi faizleri ucuzlayacak bekleyişine girmek yanlış olur.