Merkezin beş maddelik eylem planı ve uzman değerlendirmeleri

Merkez Bankası Başkanı dün yaptığı toplantıda enflasyon raporunu ve beş maddelik eylem planını açıkladı. Son dönemlerde diğer ülkelerden ayrışan politikalar izlediği için "şaşırtıcı" olduğu yönde yorumlar yapılırken, bu kez imzanlar değerlendirmelerinde eylem planının sonuçların ne olabileceğiyle ilgili açıklamalar yaparlarken, bu kez "şaşkınlık" ortaya koymuyorlar.

Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçi, dünkü basın toplantısına enflasyon raporunu ve TL'nin değerini güçlendirecek fiyat istikrarı, faiz politikası, döviz rezerv politikası, zorunlu karşılık politikası ve finansal istikrardan oluşan beş maddelik eylem planını açıkladı. Finans uzmanları ise Başçı'nın açıklamalarından algıladıklarını ortaya koyarak, değerlendirmeler yaptılar.

Başçı, AB liderler toplantısına bağlı olarak gerekmesi halinde Türk Lirasında zorunlu karşılıklarda indirime gidebileceklerini belirtti. TL zorunlu karşılıklarının yüzde 40'ına kadar döviz tutulabilmesine  izin verebileceklerini yüzde 10'luk karşılığın altın tutulabilmesi içinde teknik çalışmaların sürdüğünü söyledi.

Başçı faiz koridorunu daha proaktif kullanacaklarını yüzde 5.75 ile 12.5 arasındaki koridorda kalmasını istediklerini belirtirken, fonlamanın yüzde 12.5 düzeyinde olduğu durumlarda bankaların taleplerinin teminat karşılığı sınırsız karşılanacağını açıkladı.

Yabancı para zorunlu karşılıklarının bir kısmının 28 Ekim 2011 gününden başlayarak altın olarak tutulmasına imkan veren kararın bankanın altın rezervlerinin 1991 yılından bu yana ilk kez artmaya başlayacağına inandığı açıklaması da Başçı tarafından yapıldı. 

Merkez Bankası başkanı TL'nin yakın zamandaki değer kaybı ve işlenmemiş gıda fiyatlarının baz etkisiyle artışı nedeniyle önümüzdeki aylarda enflasyonun yükseleceğini, orta vadeli beklentinin ve görünümün etkilenmemesi ve 2012 hedeflerinin uyumlu sonuç alınması için para politikalarında sıklaştırma yapmaya başladıklarının altını çizdi.

Finans uzmanları Başçı'nın bu açıklamalarını değerlendirirken, bekledikleri sonuçları şu noktalarda açıkladılar:

-Merkez Bankası eylem planıyla hem enflasyon beklentisini kontrol altında tutmak istiyor. Hem de TL'ye değer kazandırmak istiyor. Munzamlarla ilgili esneklikle de bankaları rahatlatma düşüncesini taşıyor.

-Merkez Bankası fiyat istikrarı önceliğini bir süre daha bankalar arası piyasada faizlerin yüksek seviyede oluşmasına neden olacak.

-Yeni eylem planı pro aktifliğin en yüksek noktası, bugüne kadar aylık Para Politikası Kurulu politika faizleri belirleniyordu. Artık bunun önemi kayboluyor. Merkez Bankası artık günlük olarak piyasaya verdiği likidite ile faiz oranlarını daha aktif bir şekilde belirleyecek. Yani her gün bir PKK toplantısı olacakmış gibi düşünülebilir. Merkez Bankası bu şekilde faiz oranlarında oldukça etkin olacak.

-Merkez Bankası yılın kalan kısmında kısa vadeli aktif gecelik faiz politikası kullanacak. Likidite yönetimini kendi kontrolü altında tutacak.

-Munzamda fiili iniş bir miktar dış gelişmelere bağlanmış durumda. Bunu gelişmelere göre göreceğiz. Kısa vadede bankaları zorlayıcı kararlar, bir yandan da bankalara maliyet getiren ve yönetilmesi gereken kararlar.  Zaman içinde etkisinin ne olacağını kestirmek şu anda zor. Çok kısa vadede bankaların maliyetlerini artıracak bir uygulama gibi görünüyor.

Merkez Bankası son dönem kararlarında dünyadan ayrıştırarak "Şaşırtıcı karalar aldı" diye nitelendiriliyordu. Uzmanların değerlendirmeleri yeni eylem planını "şaşırtıcı" görmediklerini  ve sonuçlarının ne olabileceğini tahmin ederek önlerini daha iyi göreceklerine inandıklarını gösteriyor.